• Profilga Kirish
  • 1751972643_633.png 1751972643_245.png 1751959824_218.svg 1751959824_520.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12413.79
    • RUB154.86
    • EUR14468.27
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +36°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Layfstayl Maslahatlar

    Mustahkam xotira: barcha narsani eslab qolishning 5 ta samarali usuli

    Mashhur italiyalik olim va yozuvchi Umberto Eko o‘limidan biroz avval hozirgi yosh avlodning xotirasi past ekanligini qayd etgan. Bugungi kunda o‘qish paytida katta hajmdagi ma’lumotlarni yodlab qolishning hojati yo‘q, chunki barcha ma’lumotlarni internet orqali qidirish va telefonda saqlab qo‘yish kifoya. Ammo zamonaviy taraqqiyot biz bilan shafqatsiz o‘yin o‘ynashi va bu kelajakka salbiy ta’sir etishi mumkin, deya ogohlantirdi Eko.

    Foto: Getty Images

    Amerikalik olimlarning fikriga ko‘ra, insonlar odatda xotiraning 10 foizdan kam qismidan foydalanadi. Yosh o‘tgani sari eslab qolish qobiliyati susayadi va 45-50 yoshdan boshlab kognitiv funksiya pasayadi. Eslab qolish qobiliyatini yaxshilash ustida ishlash Alsgeymer va aqli zaiflik kabi kasalliklarning oldini oladi. Buning uchun bugunning o‘zidayoq xotirani mustahkamlash mashqlarini boshlash mumkin.

    1. Ongli ravishda diqqatni qaratish va takrorlash
    Foto: Marie Claire

    Avstraliyalik olim, assotsiativ psixologiya professori Muairinn Irish bosh miyaning yodda saqlash mexanizmini quyidagicha tushuntirib berdi: ko‘pchilik xotirani barcha ma’lumotlar saqlanadigan javon sifatida tasavvur qiladi. Aslida barchasi murakkabroq tuzilgan. Yodda saqlash passiv emas, balki ongli jarayondir. Xotirada biror ma’lumotni saqlab qolish diqqatni jamlashni talab qiladi.

    Kitobdagi sahifani shunchaki o‘qishning o‘zi yetarli emas. Buning uchun diqqatni jamlash va olingan ma’lumotni takrorlash kerak. Chunki takrorlash yodlashning eng keng tarqalgan va ishonchli usuli hisoblanadi.

    Biror inson bilan tanishib, so‘ng 5 daqiqa ichida suhbatdoshning ismini unutib yuborish holati sizga tanishmi? Bunday holatda suhbatdoshingiz ismini bir necha marta takrorlash, unga ismi bilan murojaat qilish ma’lumotni uzoq muddatli xotirada saqlab qolishga yordam beradi. Shuningdek, o‘zlashtirilgan ma’lumotni biror shaxsga aytib va tushuntirib berish usuli ham foydalidir.

    1. To‘g‘ri ovqatlanish tartibiga rioya qilish
    Foto: Marie Claire

    Sog‘ tanda sog‘lom aql bo‘lganidek, agar siz muntazam ravishda sog‘lom turmush tarziga rioya qilsangiz, xotira muammolaridan xalos bo‘lasiz. Xotira uchun superfudlardan omega-3 yog‘ kislotalariga boy baliq taomlari, ismaloq, avokado, lavlagi, ko‘katlar, grek yong‘og‘i va loviya kabi antioksidantli meva va sabzavotlarni iste’mol qilish tavsiya etiladi. Qizil go‘sht, shakar va glyutenli mahsulotlar esa xotirani susaytiradi.

    1. Bir vaqtda bir nechta vazifani bajarmaslik
    Foto: Marie Claire

    Hozirgina qo‘lingizda turgan kalitni qayerga qo‘yganingizni eslay olmayapsizmi? Ko‘pchilikka tanish bunday holat bir vaqtning o‘zida bir nechta ish va predmetga e’tibor qaratish tufayli sodir bo‘ladi. Tadqiqotchilarning fikriga ko‘ra, biror kundalik ma’lumotni yaxshi eslab qolish uchun 8 soniyalik e’tibor kerak. Continuous partial attention — doimiy ravishda diqqatni o‘zgartirish bosh miyaga ma’lumotlar yuzaki tarzda yetib borishiga sabab bo‘ladi va hech narsa xotirada qolmaydi. Internet-brauzeringizda bir vaqtning o‘zida bir nechta oynani ochmaslik va telefonga keladigan signal va xabarlarni har daqiqada tekshirmaslik tavsiya etiladi.

    1. Sifatli uyqu
    Foto: Marie Claire

    Nature Neuroscience ma’lumotlariga ko‘ra, sog‘lom va yetarli uyqu qarishning oldini oladi va xotirani mustahkamlaydi. Aynan uyqu paytida qisqa muddatli xotiradagi ma’lumotlar uzoq muddatli xotiraga ko‘chadi. Talabalarga imtihon oldidan yetarlicha uxlashni tavsiya qilishlari bejiz emas.

    1. Sport
    Foto: Marie Claire

    Sport mashg‘ulotlari va jismoniy mashqlar qon aylanishini yaxshilaydi, natijada miyadagi qon ta’minoti faollashadi va kayfiyat ko‘tariladi, stress darajasi pasaytadi. Shuningdek, sport kognitiv qobiliyatlarni va xotirani mustahkamlaydi.

    O‘tgan yili AQSHning Brigam Yang universiteti tadqiqotchilari yugurish va kuchli xotira o‘rtasidagi bog‘liqlikni aniqladi. Yugurish miyaning xotira uchun mas’ul bo‘lgan qismiga surunkali stressning zararli ta’sirini kamaytirishga yordam beradi.

    23.05.2024, 12:45   Izoh (0)   10063
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Xotirani mustahkamlashda yordam beradigan odatlar

    13.02.2022, 13:54

    Olimlar qaysi jismoniy faollik turi ruhiy salomatlik uchun eng foydali ekanini aniqladi

    20.02.2024, 15:50

    Gadjetlar ijodiy fikrlash va diqqatni jamlashga salbiy ta’sir qiladimi? Professor javob beradi

    09.04.2024, 10:40

    Olimlar keksalikda ham aql-idrokni saqlab qolishning oddiy usullarini aniqladi

    16.04.2024, 18:04

    Xotirani kuchaytiradigan va miya faoliyatini yaxshilaydigan mahsulotlar

    06.05.2024, 16:40

    Gollivud yulduzlarining suratga olish maydonchasidan tashqaridagi kulgili suratlari (foto)

    23.05.2024, 11:40
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    “Biznesni rivojlantirish banki” 1 trln 273 mlrd so‘mlik ipoteka krediti ajratdi


    UZTELECOM simli internetni modernizatsiya qilmoqda: abonentlar GPON va FTTx orqali 100 Mbit/s dan yuqori tezlikka ega bo‘ladilar


    Mobiuz Andijon, Namangan va Farg‘ona viloyatlarida 5G ning yangi imkoniyatlarini ochmoqda


    Accor Toshkentda Swissôtel Tashkent ochilishini nishonlamoqda, shveysariya uslubidagi hashshamatni O‘zbekiston poytaxtiga olib kelmoqda


    “Trastbank” kichik biznesni rivojlantirish uchun 1 mlrd so‘mgacha kredit taklif etadi


    Pepsi Taste Challenge 2025: Pepsi yana oldinda — O‘zbekistonda 59,28% ovozga sazovor bo‘ldi 


    Kapitalbank va Korporativ sport assotsiatsiyasi hamkorlik memorandumini imzoladi


    BI Group O‘zbekistonda turar joy binosining zilzilabardoshligini ochiq sinovdan muvaffaqiyatli o‘tkazdi


    Uzbekistan Airways bilan Istanbulga foydali parvoz qiling!


    Universalbank o‘zini o‘zi band qilgan fuqarolar uchun yangi “Mikrokredit 300 ”ni ishga tushirdi 


    Kelajak – bugungi qilgan harakatingiz samarasidir. O‘zingizga ishonch esa har qanday yutug‘ingizning boshlanishi 


    Smart Business O‘zbekistonda UZCARD va Humo kartalarini qabul qilish uchun yagona yechimni taqdim etadi 


    Imzo Glass mahsulotlari Buyuk Britaniyaga eksportga yuborildi


    HONOR talabalarni qo‘llab-quvvatlovchi aksiyani e’lon qildi 


    HAVAL O‘zbekistonda yangi modellarni namoyish etdi: HAVAL H6 Facelift va HAVAL H9 taqdimot kechasi

     

    Tavsiya etamiz

    Yahudiylarning “Tarixiy vatan” va “Buyuk Isroil” haqidagi puch da’volari: Falastin aslida kimga tegishli?

    23 avgust, 13:22

    “Rusning sharmandali blitskrigi”. Urush taqdirini belgilab bergan Kiyev jangi qanday yakunlangan edi?

    22 avgust, 20:08

    Islom Karimovning sobiq matbuot kotibi “Otamdan qolgan dalalar” filmi taqiqlanish sababini oshkor qildi

    21 avgust, 11:58

    Turkiyada oyoq suyaklarini sindirib, bo‘yni o‘stirish operatsiyasi ommalashmoqda (foto)

    21 avgust, 11:52
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Janubiy Koreya harbiy kuchlari KXDR chegarasida ogohlantiruvchi o‘t ochdi

    Dunyo | 23 avgust, 14:20

    Navoiyda soliqchilar tomonidan noqonuniy undirilgan 2 mlrd so‘m tadbirkorga qaytarildi

    O‘zbekiston | 23 avgust, 14:00

    Ilk bor ota bo‘lgan erkaklar miyasidagi o‘zgarishlar olimlarni hayratga soldi

    Layfstayl | 23 avgust, 13:50

    “Tottenhem” “Manchester Siti” futbolchisi uchun 70 mln yevro taklif qilmoqchi

    Sport | 23 avgust, 13:42

    Yahudiylarning “Tarixiy vatan” va “Buyuk Isroil” haqidagi puch da’volari: Falastin aslida kimga tegishli?

    Dunyo | 23 avgust, 13:22

    Yuziga ajin tushishidan qo‘rqib, 40 yil tabassum qilmay yashagan ayol hozir qanday ko‘rinishda?

    Layfstayl | 23 avgust, 12:45
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.