“Soyadagi odamlar” loyihasining navbatdagi qahramoni 15 yildan buyon “Kamolon” qabristonida go‘rkovlik qilayotgan G‘ulom Karimov. U suhbat davomida nima sababdan bu kasbni tanlagani, ishdagi mashaqqat va qabristondagi sirli voqealar haqida so‘zlab berdi.
— Go‘daklarning va baxtsiz tasodif tufayli vafot etgan yosh insonlarning qabrini kovlayotganda ko‘nglim allanechuk bo‘ladi. Ayniqsa, o‘lgan inson oila taʼminotchisi bo‘lsa va 3-4 bolasi bo‘zlab qolsa baribir ularga achinasiz.
Oilamizda go‘rkovlik bilan shug‘ullanayotgan oltinchi avlod hisoblanaman. Otam va bobolarim ham shu ish bilan shug‘ullangan. Bolaligimda bobom va otam go‘rkovlik bilan shug‘ullanardi, ularga qiziqib juda kichikligimdan boshlab qabristonga kelib yurardim. Bolaligim shu yerda o‘tgan desam ham bo‘ladi, — deydi go‘rkov G‘ulom Karimov.
Qahramonimiz bu kasbni egallash uchun nimalarga ahamiyat berish kerakligi haqida gapirib berdi.
— Go‘rkovlik nihoyatda nozik kasb, ammo bu bo‘yicha hech qayerda o‘qitilmaydi. Faqatgina shogird tushib, ustozdan duo olibgina go‘rkovlik qilish mumkin. 15-16 yoshimdan boshlab bobom va otamga qarashib, yordamchi go‘rkov bo‘lib yurganman. Tajriba orttirgach, duo olib mustaqil ishlashni boshlaganman. “Qabr kovlaganda ruhiy bosimlar bo‘lmaydimi?” deb ko‘p so‘rashadi. Avvaliga qiyinchilik bo‘ladi, shuning uchun ham uzoq vaqt shogird tushib, ruhan tayyor bo‘lish kerak, — deydi go‘rkov.
G‘ulom Karimov kasbining mashaqqati qaysi mavsumda ko‘proq sezilishi haqida ham aytib o‘tdi.
— Yoz va qish chillasida ishlash biroz qiyin. Odatda qabrlarni kunduzi kovlaymiz, zarurat tug‘ilganida esa kechki payt ishlashimizga ham to‘g‘ri keladi. Bitta qabr taxminan 4-5 soat davomida kovlanadi. Mendan tashqari, yordamchilar ham bor, agar ko‘pchilik bo‘lsak ishimiz tezroq bitadi.
Qabrning tez qazilishi yerning holatiga ham bog‘liq. Bahor va kuzda ishimiz ancha osonlashadi. Ammo qurg‘oqchilik paytida qazish uzoqroq vaqtni oladi, — deydi go‘rkov.
Suhbatdoshimiz qabristondagi sirli voqealar haqida ham so‘zlab berdi.
— Sirli, mo‘jizaviy voqealar ko‘p bo‘ladi. Ammo har bir kasbning o‘z siri bo‘lganidek, ularning hammasini oshkor etolmaymiz. Ammo ishonch bilan ayta olamanki, qabriston eng sokin va tinch joy. Faoliyatim davomida bir keksa insonga qabr kovlash kerakligini aytishgan. Qaziyotganimizda belgilangan joydan yangi qabr chiqqan. Yaʼni yerning o‘zi u insonga yangi qabr tuhfa etgan. Avvaliga bu yerda boshqa mayit bordir deb o‘ylaganmiz, ammo qabr ichidan hech narsa topmaganmiz. Surishtirsak, u inson ibodatdagi, ilmli va odamlarga yaxshilik qiladigan inson ekan, — deydi go‘rkov.
Go‘rkov qabrlar ustiga qo‘yilayotgan qabr toshlari ishlaganda qiyinchilik tug‘dirishi haqida aytib o‘tdi.
— Katta qabr toshlarini qo‘yish joiz emasligi haqida ko‘p gapiriladi. Ammo baʼzi insonlar yaqinlarining qabriga hashamatli toshlarni qo‘ydiradi. Sir emas, hozir poytaxtdagi qabristonlarda bo‘sh joylar nihoyatda kam. Shu bois, 10 yilda qabrlar ochilib, yangi mayitlarni qo‘yishga to‘g‘ri kelyapti. Ammo qabrni buzish vaqtida katta marmar toshlar ishlashimizga xalal beradi. Har bahor va kuzda yerlar yumshab, u mayitni bosib qoladi, — deydi G‘ulom Karimov.
Suhbatdoshimiz keyingi paytlarda qabristonlardan g‘arazli niyatlarda foydalanayotgan odamlar soni ortgani haqida ham kuyunib gapirdi.
— Keyingi paytlarda qabristondan ilm-u amal qilish uchun foydalanayotgan insonlar ancha ko‘paydi. Ming afsuski, biz ko‘rganlarimizning bari o‘rta yoshdagi ayol kishilar. Qabrlarni ochishga va ichiga qo‘g‘irchoq, surat va sochga o‘xshash narsalarni ko‘mib ketishayotganini ko‘p ko‘rdik. To‘g‘ri, ular ochiqchasiga bu ishni qilmaydi. Atayin qorong‘ida yoki hech kim yo‘q paytda kelishadi. Bu ishlarning savol-javobi nihoyatda og‘ir bo‘ladi. Yaqinda ham shunday voqea bo‘ldi. Xufton payti bir ayol qabrni kovlayotganini ko‘rib qoldim. Borsam qo‘lida qulf-kalit, unga bu ishi yaxshi emasligini tushuntirib, qabristondan chiqarib yubordim. Hudud katta, odamlar qanday maqsadda kelayotganini bilib bo‘lmaydi. Shuning uchun hammaga insof bersin, hammaning borar yeri bir ekanligini unutishmasin.
Mana shunday insonlarga tavsiyam: boyga ham, kambag‘alga ham birdek qabr qaziladi. 15 yillik faoliyatim davomida odamlarning ijtimoiy kelib chiqishi yoki moddiy ahvoliga qarab qabr kovlanganini ko‘rmadim. Shunday ekan qisqa umr mobaynida o‘zgalarga ozor bermay, yaxshilik qilib yashash kerak, — deydi go‘rkov.
Suhbatni to‘liq holda tomosha qilishni istasangiz, “Daryo”ning YouTube’dagi yangi “Daryo media” kanaliga aʼzo bo‘ling.
Izoh (0)