• Profilga Kirish
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12591.71
    • RUB160.18
    • EUR14821.7
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +34°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Salomatlik

    Bosh qattiq og‘rib, havo yetishmay qolsa: anemiya haqida nimalarni bilish kerak?

    Doimiy holsizlik, tez-tez bosh og‘rishi va aylanishi – ushbu alomatlarning sababi anemiya bo‘lishi mumkin. Quyida anemiya nima uchun paydo bo‘lishi, qanday namoyon bo‘lishi va organizmga qanday xavf tug‘dirishini ma’lum qilamiz.

    Foto: AdMe


    Anemiya – bu organizmda kislorodni tashish uchun zarur bo‘lgan to‘liq qizil qon tanachalari (eritrotsitlar) yetarli bo‘lmagan holat. Qon butun organizmda aylanib, kislorodni barcha to‘qimalar va organlarga yetkazib beradi va karbonat angidridni chiqarib tashlaydi. Agar kislorod yetarli bo‘lmasa, tanada muammolar paydo bo‘lishi mumkin.

    Anemiya turli sabablarga ko‘ra yuzaga keladi: u irsiy yoki boshqa kasalliklar bilan bog‘liq bo‘lishi, ovqatlanish muammolaridan kelib chiqishi yoki tibbiy aralashuvlar natijasida paydo bo‘lishi mumkin. Anemiya borligiga shubha qilgan bemorlar ikkilanmasdan, shifokor bilan maslahatlashishi zarur, chunki bu juda jiddiy.

    Nima uchun anemiya paydo bo‘ladi?

    Qizil qon hujayralarining ishiga, sifatiga yoki miqdoriga turli omillar ta’sir qilishi mumkin. Bu qon hujayralari yetilishi uchun temir, vitamin B12 va foliy kislotasiga muhtoj. Ushbu komponentlardan birortasining yetishmasligi anemiyaga olib kelishi mumkin.

    Qon hujayralari har kuni yangilanadi – aylanma hujayralarning taxminan 1 foizi o‘ladi va yangilari bilan almashtiriladi. Agar organizmda temir, B12 yoki foliy kislotasi yetarli bo‘lmasa, eskilari parchalanishda davom etadi va yangilari yetarli bo‘lmasligidan anemiya paydo bo‘ladi.

    Anemiyaning eng keng tarqalgan sababi temir tanqisligidir. Bu anemiya bilan og‘rigan har ikkinchi bemorda uchraydi.

    Anemiyani qanday aniqlash mumkin?

    Anemiyaning bir nechta ko‘rinishlari mavjud. Ammo ularning ko‘pchiligi mutlaqo o‘ziga xos emas va ko‘pchilik ularning tashqi ko‘rinishini og‘ir ish, doimiy stress va zamonaviy turmush tarzi bilan bog‘liq bo‘lgan boshqa sabablar bilan bog‘laydi.

    Qattiq charchoq

    Deyarli hech kim e’tibor bermaydigan anemiyaning eng keng tarqalgan alomati. Erkaklarga qaraganda kamqonlik bilan kasallangan ayollar ko‘pincha charchoqqa ahamiyat bermaydi va har kuni odatdagi mashg‘ulotlarini qilish tobora qiyinlashib borayotganiga e’tiborsiz bo‘ladi.

    Anemiya tufayli to‘qima va organlarga kamroq kislorod yetkazib beriladi. Bu shuni anglatadiki, hujayralardagi barcha jarayonlar, shu jumladan, energiya olishga qaratilgan jarayonlar yomonlashadi. Hech narsaga shunchaki kuch yetmaydi.

    Kuchli rangparlik

    Anemiyada rangparlik juda keng tarqalgan alomatdir. Kislorodni tashishda ishtirok etadigan qizil qon hujayralarining asosiy elementi bo‘lgan gemoglobin qizil rangga ega. Shu sababli, qon qizil va teri pushti rang. Agar eritrotsitlar yetarli bo‘lmasa, terining rangi kamroq to‘yingan bo‘ladi, bu uzoq vaqt davomida ko‘rishmagan insonlarda aniq seziladi.

    Havo yetishmasligi

    Doimo kislorod yetishmasligida hatto chuqur nafas olish ham yordam bermaydi. Bu ham anemiya belgisidir: agar odatdagi yuk birdan juda og‘ir bo‘lib qolsa, nafas qisilishi yoki uzoq vaqt tiklanish va chuqur nafas olishni talab qilsa, bu ham kislorodni tashish bilan bog‘liq muammodir.

    Tez-tez bosh og‘rishi

    Hech qachon bosh og‘rig‘idan azob chekmaganlar doimo o‘zi bilan og‘riq qoldiruvchi tabletka olib yursa, unda kamqonlik kuzatilayotgan bo‘lishi mumkin. Temir tanqisligi miyaga va boshqa organlarga zarur bo‘lgandan kamroq kislorod borishiga, bu esa kuchli bosh og‘rig‘iga sabab bo‘ladi.

    Bo‘r iste’mol qilish

    G‘alati ta’mni afzal ko‘rish – bo‘r, qog‘oz iste’mol qilish yoki muz bo‘lagini so‘rish istagi ham temir tanqisligini ko‘rsatadi va bu anemiya alomatidir. Homilador ayollarning g‘alati ta’mga o‘chligi haqida hamma eshitgan va bu uchun mantiqiy tushuntirish mavjud: homiladorlik paytida kamqonlik ehtimoli juda yuqori va shuning uchun ayollar bu noodatiy ta’mni qumsaydi.

    Qattiq tashvishlanish

    Keng tarqalgan, ammo ko‘pincha e’tibordan chetda qoladigan alomat shundaki, temir tanqisligi va kamqonlik aksariyat odamlarni tashvishga soladi. Gap shundaki, kislorod tanqisligi simpatik asab tizimiga ta’sir qiladi: u mo‘ljallanmagan holda ishlay boshlagach, tashvish kuchayadi.

    Qalqonsimon bez bilan bog‘liq muammolar

    Temir tanqisligi qalqonsimon bezning ishiga ta’sir qiladi, u yomon ishlaydi va zarur gormonlarni kamroq ishlab chiqaradi. Bu qisman anemiya bilan bir xil alomatlar bilan tavsiflanadi: kayfiyat o‘zgarishi, haddan tashqari charchoq, depressiya.

    Agar anemiya davolanmasa nima bo‘ladi?

    Anemiya hayot sifatiga ta’sir qiladi: odamning kundalik faoliyatiga kuchi bo‘lmaydi, doimo tushkunlikka tushadi, xafa bo‘ladi va tom ma’noda hayot zerikarli tuyiladi. Ammo bundan tashqari, boshqa muammolar ham bor: kislorod yetishmasligi tufayli to‘qimalar va organlar yomonroq ishlay boshlaydi. Immunitet pasayadi va organizm infeksiyalarga nisbatan zaiflashadi, shuningdek, o‘pka va yurak bilan bog‘liq muammolarni rivojlanish ehtimolini oshiradi.

    Anemiyaning oldini olish uchun nima iste’mol qilish kerak?

    Anemiyani istisno qilish uchun ratsionda yetarli miqdorda temir iste’mol qilish muhimdir. Kattalar uchun o‘rtacha kunlik normalar quyidagicha:

    • erkaklar uchun 8 mg;
    • ayollar uchun 18 mg;
    • homilador ayollar uchun 27 mg;
    • emizikli onalar uchun 9 mg.

    Temirning ajoyib manbalari: mol go‘shti jigari, qizil go‘sht, dengiz mahsulotlari, jo‘xori uni, dukkaklilar, ismaloq.

    21.02.2024, 16:50   Izoh (0)   10812
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Kamqonlikning vaqtida aniqlash kerak bo‘lgan yashirin 7 alomati

    03.06.2021, 12:52

    Anemiyani bartaraf etishga yordam beradigan 9 ta oziq-ovqat mahsuloti

    14.03.2023, 16:27

    Choyni meʼyoridan ko‘p ichish bosh og‘rig‘i va anemiyaga sabab bo‘lishini bilarmidingiz?

    05.02.2024, 17:41

    Organizmda omega-3 tanqisligini bildiruvchi 5 ta belgi

    21.02.2024, 11:40

    Har kuni ertalab bir dona yashil olma yeyishning 7 foydasi

    21.02.2024, 09:40

    Olimlar qaysi jismoniy faollik turi ruhiy salomatlik uchun eng foydali ekanini aniqladi

    20.02.2024, 15:50
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    “AloqaBank” yoshlar bilan ishlashga oid dasturlarni kengaytirmoqda


    Faqat tekshirilgan foydalanuvchilar: nima uchun to‘lov ilovalari  shaxsni tasdiqlashni so‘raydi


    Kapitalbank investitsiyalari – O‘zbekiston yoshlari kelajagiga sarmoya


    Qashqadaryo va Buxoroda amalga oshirilgan quyosh energiyasi loyihalariga 1 yil to‘lishi munosabati bilan rasmiy tadbir bo‘lib o‘tdi


    “O‘zbekgidroenergo” AJning xalqaro kredit reytingi BB (barqaror) darajasiga ko‘tarildi


     Navoiy innovatsiyalar universiteti: zamonaviy bilim sari ishonchli qadam 


    Toshkentda Sting brendi homiyligida "Formula-1" filmining premyerasi bo‘lib o‘tdi


    NRG Uzbekistan 60 gektar maydonda "shahar ichida shahar" keng ko‘lamli turar-joy loyihasini ishga tushirmoqda


    Fitch Ratings “Biznesni rivojlantirish banki” ATB kredit reytingini oshirdi 


    NRG Uzbekistan zamonaviy va keng majmua — Maftun Makon turar joy mavzesini qurish bo‘yicha ulkan loyihani amalga oshirmoqda


    Yoz osmonning o‘zidayoq boshlanadi: Silk Avia Toshkentdan Issiqko‘lga kunlik aviaqatnovlarni yo‘lga qo‘ymoqda


    Qashqadaryoning Chimyoni – Miraki haqida siz bilmagan faktlar


    Qayerga investitsiya kiritish mumkin? Qanday aktiv turlari mavjud? 


    Fitch Kapitalbankning reytingini "Ijobiy" prognoz bilan tasdiqladi


    Hududiy elektr tarmoqlari” AJ Fitch Ratings agentligining xalqaro kredit reytingini “BB, barqaror” darajasiga oshirdi

     

    Tavsiya etamiz

    Isroil AQSHga hujum qilgan kun: o‘nlab amerikaliklarni o‘ldirish bu anglashilmovchilik edimi yoki fitna?

    2 iyul, 19:45

    NATO tarixi – dunyodagi eng qudratli harbiy tashkilotning obro‘si pasaymoqdami?

    26 iyun, 20:31
    Audio Icon

    Joy hammaga yetardi: Jeyms Kemeronga ko‘ra, “Titanik” yo‘lovchilarining omon qolish imkoniyati bo‘lgan

    25 iyun, 23:50

    “Trampning Titanigi to‘xtaydi” — Eron elchisi

    25 iyun, 13:39
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    USAID’ning faoliyati butunlay tugatildi

    Dunyo | 3 iyul, 09:06

    Hansi Flik “Barselona” rahbariyatiga ikki futbolchini “sotilmaydigan” deb e’lon qilgan

    Sport | 3 iyul, 09:03

    AQSH Isroilga bunkerga qarshi bombalar yetkazib bermoqchi

    Dunyo | 3 iyul, 08:34

    O‘zbekistonda avtomobil ta’miri xizmatlariga talab eng yuqori bo‘lgan hudud aniqlandi

    O‘zbekiston | 3 iyul, 00:10

    Olimlar Fransiyada minglab dinozavr tuxumlarini topdi

    Dunyo | 2 iyul, 23:50

    Ukraina AQSH yordamisiz qancha vaqt Rossiyaga qarshi tura olishi ma’lum qilindi

    Dunyo | 2 iyul, 23:35

    JSST dunyo mamlakatlarini tamaki va alkogol narxlarini oshirishga chaqirdi

    Dunyo | 2 iyul, 23:20

    “Daryo” dayjesti: 2-iyulning eng muhim xabarlari

    O‘zbekiston | 2 iyul, 23:05
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.