• Profilga Kirish
  • 1751972643_633.png 1751972643_245.png 1751959824_218.svg 1751959824_520.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12692.42
    • RUB158.44
    • EUR14511.24
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +31°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Salomatlik

    Qon bosimining oshishiga qanday omillar ta’sir qiladi?

    Eng ko‘p tarqalgan gipertoniya kasalligi nafaqat kattalar, balki yoshlarda ham kuzatilishi, uning kelib chiqishiga esa turli omillar sabab bo‘lishi mumkin.

    Foto: “Noviy ochag”

    Gipertoniya xavfining rivojlanishiga sabab bo‘luvchi omillar

    Tuzni haddan ortiq iste’mol qilinishi

    Qancha ko‘p tuz iste’mol qilinsa, arterial bosimning osish xavfi shuncha yuqori bo‘ladi. Tarkibida suvni o‘zida ushlab turuvchi faol modda bo‘lgani hisobiga natriy tomirlar ichida suv ushlab qolinadi. Bu esa bosimning oshishiga sabab bo‘ladi. Iste’mol qilinadigan tuz miqdorining kamayishi esa qon bosimining sezilarli kamayishiga sabab bo‘ladi. Go‘sht, tuxum, sabzavot, baliq mahsulotlari tarkibida tabiiy natriy bo‘lgani sabab esa ularni tuzsiz iste’mol qilsa ham bo‘ladi. Sho‘r taomlarni yaxshi ko‘radiganlar tuzdan voz kechishi natijasida qon bosimining tushishi kuzatiladi. Kaliyga boy mahsulotlar bodring, qovoq, bulg‘ori qalampiri, yashil no‘xat va ko‘katlar iste’moli ham qon bosimini pasayishiga ta’sir qiladi. Gipertoniyadan aziyat chekadigan va kelib chiqish xavfi yuqori bo‘lgan kishilarga DASH parheziga rioya etish tavsiya qilinadi.

    Vazn ortishi va semirish

    Vazn qancha ortiq bo‘lsa, qon bosimi ham shuncha yuqori bo‘ladi. Ortiqcha vaznli kishilarda qon bosimining yuqori ekanining sababi turli va bir qancha omillar: gormonal o‘zgarish, leptin miqdorining oshishi, tomirlar patologiyasi va ateroskleroz bilan bog‘liq bo‘lishi mumkin.

    Chekish

    Qon tomirlari zararlangani sabab ham qon bosimi ortishi ko‘p kuzatiladi. Me’yorda qon bosimi ko‘tarilganda tomirlar kengayishi kerak, bu kompensatsiya hisobiga bosim o‘z holiga keladi. Chekadigan kishilarning qon tomir devorlari yupqalashadi, bu esa ularning qisman yoki butkul kengaya olmasligiga sabab bo‘ladi. Blyashkalar(zararlangan qon tomirlardagi xolesterin birikmasi)ning paydo bo‘lishi ham gipertoniya xavfini oshiradi.

    Kam harakatlilik

    Jismoniy faollik kamligi hisobiga kaloriya sarflanishi ozayadi, vazn to‘planadi va qon tomirlar tonusi buziladi. Muntazam ravishda jismoniy faol bo‘lish esa qon bosimining me’yorda bo‘lishiga sabab bo‘ladi. Shunga qaramay, qon bosimi yuqori bo‘lgan kishilarga avvalo uni me’yorlashtirib, keyin jismoniy mashqlar bilan shug‘ullanish tavsiya qilinadi.

    Surunkali stress

    Tomirlar holatining yomonlashishi hisobiga stressning surunkali kuzatilishi ham gipertonik kasallikka sabab bo‘ladi. Asabiylashganda chekish shundoq ham qiyin bo‘lgan organizmga yanada zarar yetkazadi. Bu esa xavfning ikki karra ortishiga sabab bo‘ladi.

    Spirtli ichimlik

    Spirtli ichimlikni ko‘p iste’mol qilish nafaqat qon bosimi ortishi, balki yurak, buyrak va qon tomir kasalliklari kelib chiqishiga ham sabab bo‘ladi.

    Yuqoridagilardan tashqari o‘zgartirish mumkin bo‘lmagan boshqa xavf omillari ham mavjud

    Yosh (yosh o‘tishi bilan kasallik xavfi yuqori bo‘ladi), jins (erkaklarda gipertoniyaning kechishi og‘irroq bo‘ladi), irsiyat va kelib chiqish (afroamerikaliklarda gipertonik kasalliklar ko‘p kuzatiladi). Buyrak, nevrologik, qalqonsimon bez kasalligi bor kishilarda ham qon bosimining ortish xavfi yuqori bo‘ladi.

    06.02.2024, 10:50   Izoh (0)   10756
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Befarq bo‘lmang: qon bosimi past bo‘lishining sababi nima? 

    04.09.2023, 19:07

    Qon bosimini tonometrsiz qanday o‘lchash mumkin? 

    02.11.2023, 18:20

    Qon bosimini bir zumda tushiruvchi 10 ta tabiiy mahsulot

    09.01.2024, 14:35

    Choyni meʼyoridan ko‘p ichish bosh og‘rig‘i va anemiyaga sabab bo‘lishini bilarmidingiz?

    05.02.2024, 17:41

    Nima uchun soat 21:00 dan keyin ovqatlanish tavsiya etilmaydi?

    03.02.2024, 15:40

    Paketli choylar inson salomatligi uchun zararlimi?

    01.02.2024, 16:30
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    Sug‘urta sohasidagi uzoq kutilgan islohotlar: manfaatlar qonun himoyasida 


    SonetUzStyle tanlovida ishtirok etish uchun arizalar qabuli 15-avgustgacha uzaytirildi


    BYD SEALION 7: Flagman elektr SUV — shahar ko‘chalarida yangi yetakchi 


    Avvallari xufiyona iqtisodiyotda faoliyat yuritgan eshitish va gapirishda muammosi bor insonlar endi rasmiy sektorga qo’shilib, Poytaxt Parking jamoasining bir qismiga aylandi


    Qo‘ng‘iroqlardan mobil internetga: Toshkent mobil aloqadan foydalanish modelini qanday o‘zgartirmoqda


    OKMKda mahalliy dumpkarlardan foydalaniladi 


    American University of Technologyʼda bakalavrlar uchun ochiq eshiklar kuni


    Aqlli diversifikatsiya: nima uchun kerak va kapitalni qanday taqsimlash lozim?


    AVO bank aloqa markazi: innovatsiyalar va yangi xizmat darajasi 


    AKFA energiya tejovchi romlari: iqlimga moslashtirilgan, qulaylikni ko‘zlagan 


    InfinBANK va Kwikpay: uyingizga komissiyasiz va mehr bilan xalqaro pul o‘tkazmalari


    Endi Ucell ilovasida Yandex Music’ni tinglash mumkin 


    Toshkentda CRYPTO O₂ forumi bo‘lib o‘tdi: Texnologiya, fintech va tartib‑qoidalar muhokama qilindi 


    STEM va biznes yo‘nalishidagi qizlar uchun TBC Bank’dan ta’lim grantlari — O‘zbekistonda gender tafovutini kamaytirish yo‘lida yangi qadam


    “Biznesni rivojlantirish banki” BMT Taraqqiyot Dasturi bilan hamkorlik qiladi

     

    Tavsiya etamiz

    Kamchatkadagi hodisa yagona emas: so‘nggi 120 yilda ro‘y bergan eng kuchli megazilzilalar

    1 avgust, 18:20

    Tramp uchun xavotirlar: AQSH prezidenti taniqli shaxslarga yosh qizlarni sotgan Jeffri Epshteynning mijozi bo‘lganmi?

    29 iyul, 17:19

    Bir kechada oddiy ofitsiantdan millionerga aylangan ayol: lotereyadan yutilgan 10 mln dollar mashmashasi

    27 iyul, 09:25
    Audio Icon

    Andijoncha hotamtoylik: “Dunyo sadolari”ga sarflanayotgan milliardlar va shubhali shartnomalar

    24 iyul, 21:25
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Jeyms Kemeron “Avatar” filmi asosida animatsion serial suratga oladi

    Kino | 2 avgust, 18:50

    Trampning Falastinga nasbatan noxolis siyosati: AQSH YUNESKO a’zoligidan nega chiqyapti?

    Dunyo | 2 avgust, 18:35

    O‘zbekiston fuqarolari qaysi davlatlarga vizasiz kira olishi maʼlum qilindi

    O‘zbekiston | 2 avgust, 18:02

    Indoneziyada Levotobi Laki Laki vulqoni otildi (video)

    Dunyo | 2 avgust, 17:55

    Saudiya klubi “Liverpul” hujumchisi uchun kurashda yetakchiga aylanib oldi

    Sport | 2 avgust, 17:50

    Titanlar, o‘lim ilohlari va alkimyo haqida: eng mashhur yapon animelari

    Kino | 2 avgust, 17:35

    “Odam IMEI qonuni”. Jamoatchilik faollari xorijdan qaytganlarni OIV testdan majburiy o‘tkazishga oid yangi qonunga qanday munosabatda?

    O‘zbekiston | 2 avgust, 17:20

    Parijdan Lissabongacha: hayot sifati bo‘yicha dunyodagi eng qulay shaharlar reytingi e’lon qilindi

    Sayohat | 2 avgust, 16:55

    Konor Makgregor Irlandiya prezidentligiga o‘z nomzodini qo‘yadi

    Dunyo | 2 avgust, 16:45
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.