30 yil davomida yagona aviakompaniya faoliyat yuritgan O‘zbekistonda bor-yo‘g‘i uch yil ichida yana o‘nta aviakompaniya ochildi.
Virgin Atlantic aviakompaniyasi asoschisi, mashhur biznesmen Richard Brensonning bir mashhur gapi bor: “Millioner bo‘lmoqchi bo‘lsangiz, milliard dollar pul bilan aviakompaniya oching”.
O‘tgan bir necha yil davomida, asosan koronavirus pandemiyasi tufayli, dunyo bo‘ylab 64 ta aviakompaniya kasodga uchrab, rekord ko‘rsatkich qayd etildi. Shunday iqtisodiy talafotlar, investorlar o‘z pullarini yo‘qotishi davrida O‘zbekiston aviakompaniyalar tashkil etish borasida oldingi o‘rinlarda ketmoqda.
Markaziy Osiyoning aholisi eng ko‘p mamlakati bo‘lgan O‘zbekiston uch yil ichida aviakompaniyalari sonini birdan o‘n birga chiqardi. Bu o‘n karra o‘sish oxirgi uch yil uchun jahon rekordi bo‘lishi kerak. Britaniyaning ECA50 Plc kompaniyasi O‘zbekistondagi faol aviakompaniyalarni tahlil qildi.
Infografikada O‘zbekistondagi faol aviakompaniyalar, ulardagi samolyotlar soni, ularning xabi va faoliyat boshlagan yili ko‘rsatilgan. Ulardan uchtasi davlat, oltitasi xususiy, bittasi chet el kapitali ishtirok etgan aviakompaniyalardir.
Ko‘plab mamlakatlari depopulyatsiyadan aziyat chekayotgan Yevroosiyo mintaqasining yuragida joylashgan O‘zbekiston demografik o‘sish bo‘yicha chempion sifatida aholisi sonini 1990 yildagi 20 milliondan 2024 yilda 37 millionga qadar qariyb ikki barobar o‘stirdi. Lekin o‘ttiz yil davomida mamlakatda yagona milliy aviakompaniya va cheklangan miqdorda chet el havo yo‘llari shirkatlari faoliyat yuritdi.
Bugun yangi aviakompaniya, ko‘proq raqobat va tanlash imkoniyatini ko‘rib ko‘z quvonadi. Aslida O‘zbekiston mintaqada aviatsiya bo‘yicha xabga aylanish uchun kuchli salohiyatga ega. 37 million nufusga ega mamlakat uchun bir dona aviakompaniya bo‘lishidek start chizig‘idan boshlab, O‘zbekiston aviakompaniyalari sonini ko‘paytirishi orqali jahon trendiga qo‘shilishi – mantiqiy qadam. Hech bo‘lmaganda, bugun va kelayotgan bir necha yil uchun shunday.
Lekin fuqarolik aviatsiyasi sohasi aviakompaniya ochgan biznesmenlarning boyligi sovurilib ketish holatlari bilan nom chiqargan.
Kelayotgan yillarda O‘zbekistondagi yangi aviakompaniyalarning iqtisodiy holati qanday bo‘ladi? ECA50 Plc O‘zbekiston hamda Yevropa va Markaziy Osiyo mintaqasidagi avialiniyalar sohasi rivojlanishini kuzatishda davom etadi.
Saidaziz A’zamov
ECA50 Plc kompaniyasi tahlilchisi
Izoh (0)