• Profilga Kirish
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12768.26
    • RUB162.63
    • EUR14400.04
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +29°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Iqtisodiyot

    O‘zbekiston aholisi va iqtisodi uchun qanday xavflar mavjud? Mutaxassis tahlili

    O‘zbekistonning Barqaror rivojlanish maqsadlari indeksidagi o‘rni yaxshilanayotganiga qaramay, oldinda barqaror rivojlanishni taʼminlash uchun potensial xavflar mavjud va ularni bartaraf etish zarur. Bu haqda Iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar markazi direktori Obid Hakimov “O‘zbekiston 2024-yilga qadam qo‘ymoqda: yutuqlar va muammolar” nomli maqolasida maʼlum qildi.

    Obid Hakimov
    Foto: Google

    Obid Hakimovning yozishicha, bir qator xavflar barqaror iqtisodiy o‘sishga salbiy taʼsir ko‘rsatishi mumkin.

    “Ushbu xavflar ish o‘rinlari (8-maqsad), oziq-ovqat xavfsizligi (2-maqsad), toza energiya manbalaridan foydalanish imkoniyatlari (7-maqsad), infratuzilmani rivojlantirish, urbanizatsiya va masʼuliyatli isteʼmol (12-maqsad) uchun qo‘shimcha yuklama bo‘ladigan aholi sonining o‘sishini o‘z ichiga oladi. Bundan tashqari, yer resurslari holatining yomonlashuvi va cho‘llanishga moyillik qishloq xo‘jaligining barqaror rivojlanishiga, oziq-ovqat xavfsizligiga (2-maqsad) va ekologik barqarorlikka (15-maqsad) salbiy taʼsir ko‘rsatmoqda”, — deb yozadi mutaxassis.

    Obid Hakimov fikricha, O‘zbekiston barqaror rivojlanish yo‘lida jadal odimlamoqda. Biroq Markaziy Osiyo davlatlari, jumladan, O‘zbekiston hali ham katta investitsiyalar kiritilishiga muhtoj. Ayniqsa, iqlim o‘zgarishi bilan bog‘liq infratuzilmaga, ekologik toza energetikaga va suv taʼminotiga yirik investitsiyalar kerak.  Maqolada iqlim o‘zgarishining salbiy taʼsiri oqibatida suv manbalari yildan-yilga kamayib borishi va bu mamlakat iqtisodiyoti va aholisiga zarar keltirishi to‘g‘risida ham so‘z boradi.

    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    “Markaziy Osiyoda so‘nggi 50–60-yil ichida muzliklar maydoni qariyb uchdan bir qismga qisqardi. Bu O‘zbekistonning suv va oziq–ovqat xavfsizligi nuqtayi nazaridan zaifligini oshirdi. Jahon resurslari institutining baholashicha, O‘zbekiston 2040-yilga borib o‘ta yuqori darajada suv tanqisligiga uchragan davlatga aylanishi mumkin bo‘lgan mamlakatlar ro‘yxatiga kiradi.

    Jahon banki hisob-kitoblari ko‘rsatganidek, iqlim o‘zgarishining suv resurslariga taʼsiri 2030-yilga borib O‘zbekistonni to‘yintiradigan ikkita asosiy daryodagi suv sathi – Sirdaryoda 5 foizgacha, Amudaryoda esa 15 foizgacha pasayishiga xizmat qiladi. Prognozlarga ko‘ra, O‘zbekistonda suv tanqisligi 2030-yilga borib 7 milliard kub metrga, 2050-yilga kelib 15 milliard kub metrga yetishi mumkin. 2050-yilga borib Markaziy Osiyoda chuchuk suv yetishmasligi mintaqa yalpi ichki mahsulotning 11 foizga kamayishiga olib kelishi mumkin.

    Suv yetishmasligi, qurg‘oqchilik, suv toshqini va havo haroratining ko‘tarilishi qishloq xo‘jaligi ekinlari hosildorligining sezilarli darajada pasayishiga sabab bo‘lishi kutilmoqda. Jahon banki asosiy qishloq xo‘jaligi ekinlari (bug‘doy, kartoshka, paxta, olma) hosildorligining 40-60 foizga kamayishi mumkinligini prognoz qilmoqda”

    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Jahon bankiga ko‘ra, iqlim o‘zgarishi bilan bog‘liq muammolarni hal qilish uchun O‘zbekistonga 2060-yilga borib 46,7 milliard dollardan 59,8 milliard dollargacha investitsiyalar talab qilinadi. Ushbu investitsiyalar iqlim o‘zgarishining noqulay oqibatlarini yumshatishda hal qiluvchi rol o‘ynaydi.

    “Biroq moliyaviy cheklovlar tufayli “yashil” investitsiyalar va iqlimni moliyalashtirish mexanizmlari hisobiga iqlimni moliyalashtirishdan foydalanish imkoniyatini kengaytirish juda muhim. O‘zbekiston shunday investitsiya va texnologiyalarni jalb qilish, suv xavfsizligi va iqlim o‘zgarishiga chidamlilikni oshirish uchun mintaqadagi barcha mamlakatlar bilan hamkorlikni rivojlantirish bo‘yicha faol qadamlar qo‘ymoqda.

    Zarur investitsiyalarni jalb etish uchun davlat-xususiy sheriklik (DXSH) mexanizmlaridan foydalanish ham katta ahamiyatga ega. O‘zbekistonda barqaror rivojlanish sohasida davlat-xususiy sheriklik loyihalarini amalga oshirish uchun zarur huquqiy sharoitlar allaqachon yaratilgan. So‘nggi yillarda DXSH faolligining o‘sishi, aralash moliyalashtirishning rivojlanishi kuzatilmoqda”.

    Obid Hakimov fikricha, O‘zbekiston keyingi islohotlar davomida belgilangan maqsadlarga erishishni qiyinlashtiradigan, iqlim o‘zgarishi bilan bog‘liq holda kuchayib borayotgan xavflarning keng paketiga alohida eʼtibor qaratishi lozim.

    “Eng jiddiy xavf – bu oziq-ovqat xavfsizligi va aholi turmush darajasiga bevosita taʼsir ko‘rsatadigan va nafaqat O‘zbekiston, balki butun mintaqamiz uchun jiddiy muammo bo‘lgan suv taʼminoti masalasi. Shu bois, islohotlarni davom ettirish jarayonida birinchi navbatda, suv, energetika va oziq-ovqat xavfsizligini taʼminlashga alohida eʼtibor qaratish ko‘zda tutilgan”, — deya xulosa qilgan Obid Hakimov.

    16.01.2024, 17:22   Izoh (0)   16350
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    "O‘zbekiston iqlim o‘zgarishiga qarshi kurash bo‘yicha umumbashariy g‘oyalarga doimo sodiqdir" – Shavkat Mirziyoyev

    01.12.2023, 16:46

    Abdulaziz Komilov: “O‘zbekiston mintaqadagi ekologik muammolarni hal qilishga o‘z hissasini qo‘shmoqda”

    06.12.2023, 20:00

    “Qish iliq kelgani insonlar salomatligi va ekinlar uchun jiddiy xavf tug‘diradi” — iqlimshunos

    04.01.2024, 19:17

    Qish iliq kelgani sabab mevali daraxt va sabzavotlar “uyg‘onmoqda”. Havo sovisa, ekinlar hosilsiz qolishi mumkin 

    09.01.2024, 15:25

    O‘zbekistonning qaysi hududi aholisi eng ko‘p ipoteka krediti olayotgani maʼlum bo‘ldi

    15.01.2024, 18:16

    Noqonuniy ishlovchilar faoliyatini legallashtirish hisobiga daromad solig‘i to‘lovchilar ko‘paydi — Soliq qo‘mitasi

    12.01.2024, 14:10
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    Sistit — bu uyat emas!


    InfinBANK Visa Direct orqali xalqaro pul o‘tkazmalariga qo‘yilgan limitlarni oshirdi 


    “Akkermann sement” xalqaro forumi: qurilish materiallari sohasidagi muammolar keng tahlil qilindi


    “O‘zbekinvest” IUA aʼzosiga aylandi va Londonning global sug‘urta bozorida o‘z mavqeini mustahkamladi


    2025-yilning 5 oyi davomida Mobiuz minglab tayanch stansiyalarini ishga tushirdi va texnik infratuzilmani zamonaviylashtirdi


    UZTELECOM 10 Gbit/s tezlikdagi uy internetini foydalanuvchilarga taqdim etdi


    Centrum Air yangi Airbus A320neo — aviaparkidagi to‘qqizinchi samolyotni qabul qilib oldi 


    Chery gazga o‘tmoqda: kafolat to'liq saqlanib qolinadi, o‘rnatish esa 31 maygacha bepul! 


    MKBANK xalqaro moliya bozorida: Qozog‘iston banklaridan 15 million dollar jalb qilindi


    Ipoteka Bank OTP Group o‘zini o‘zi band qilganlarga yangi ipoteka dasturini ishga tushirdi: hujjatlarsiz, asabbuzarliksiz, samarali natijalar bilan


    So‘zlar ahamiyatga ega: TBC Bank 8-mart tabriklarini pullarga aylantirib, ayollar tadbirkorligini qo‘llab-quvvatladi


    ANORBANK va BS/2 O‘zbekistonda banklarda o‘z-o‘ziga xizmat ko‘rsatish tarmog‘ini kengaytirmoqda


    Octobank bankomatlarni BS/2 bilan birga “aqlliroq” qiladi


    Abadiy ishonchlilik va xavfsizlik: GWM sohaning yangi standartlarini joriy etmoqda


    “Biznesni rivojlantirish banki” biznes uchun qulay innovatsion bank bo‘lishga intilmoqda

     

    Tavsiya etamiz

    “Ikki xonali uy uchun 715 mln so‘mdan”. “Daryo”dagi maqoladan so‘ng poytaxt hokimligi uysiz qolgan aholiga xonadon sotib olish uchun mablag‘ ajratdi

    28 may, 21:15

    Budapesht fasadlari: sanʼat ko‘chada yashaydi (foto)

    27 may, 10:00

    Gestapo va KGB xizmatida bo‘lgan buxorolik “Shtirlits”

    26 may, 19:00

    Ayol ovchilardan ilg‘or samolyotlarga qadar — Ukraina rus Shahed’larini qanday ovlaydi?

    19 may, 20:10
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Jeki Chan, Demi Mur va boshqa jahon yulduzlarining asl ismlarini bilasizmi?

    Layfstayl | 31 may, 12:30

    “Xohlaganimni gapiraman” deya ichki ishlar xodimini haqoratlagan ayol uzr so‘radi (video)

    O‘zbekiston | 31 may, 11:55

    Yaqinlarining qistovi bilan mashhur rollarga rozi bo‘lgan Gollivud aktyorlari

    Kino | 31 may, 11:40

    Qizil kitobga kiritilgan 15 ta ilonni O‘zbekistondan olib ketayotgan fuqaro qo‘lga tushdi

    O‘zbekiston | 31 may, 11:20

    Tramp Putin va Zelenskiyni juda qaysar deb atadi

    Dunyo | 31 may, 10:50

    TikTok tashxis qo‘ymoqda: ChatGPT va ijtimoiy tarmoqlardagi tibbiy maslahatlarga qanchalik ishonsa bo‘ladi?

    Maslahatlar | 31 may, 10:30
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.