7-oktyabr kuni ertalab HAMAS kuchlari Isroilga hujum boshladi. HAMAS a’zolarining aytishicha, “Al-Aqsa to‘foni” operatsiyasi davomida Isroil shaharlariga besh mingta raketa uchirilgan, bir necha o‘nlab qurolli kuchlar Isroilning G‘azo sektori bilan chegaradosh aholi punktlariga kirib borgan. Bu harakatlarga javoban Isroil ham G‘azo sektoriga aviazarbalar berdi.
Oxirgi maʼlumotlarga ko‘ra, Falastindan qurbonlari soni 400 nafardan oshgan, jarohatlanganlar esa 2200 nafarni tashkil etmoqda. Shu bilan birga, Isroildan 800 dan ortiq kishi halok bo‘ldi va 2000 dan oshiq kishi yaralandi.
Isroilni qaysi davlatlar qo‘llab-quvvatlamoqda?
Isroilni qo‘llab-quvvatlovchi davlatlar qatoriga AQSH, shuningdek, Yevropaning bir qator davlatlari, jumladan, Fransiya, Buyuk Britaniya, Italiya, Ispaniya, Niderlandiya va Germaniya kiradi, ularning yuqori martabali rasmiylari HAMAS harakatining Isroilda amalga oshirgan amaliyotini qoraladi.
AQSH prezidenti Jo Bayden Isroilning qo‘shimcha harbiy yordam bo‘yicha so‘rovini ko‘rib chiqdi va yordam berish bo‘yicha qaror qabul qildi.
Fransiya prezidenti Emmanuel Makron “hozirda Isroilga qarshi amalga oshirilayotgan terrorchilik hujumlarini” qoralashda davom etishini ta’kidladi. Britaniya tashqi ishlar vaziri Jeyms Kleverli va Germaniya tashqi ishlar vaziri Annalena Baerbok Isroil va uning o‘zini himoya qilish huquqini qo‘llab-quvvatladi.
Shveysariya Tashqi ishlar vazirligi ham HAMAS hujumini qoralab, “zudlik bilan o‘t ochishni va zo‘ravonlikni to‘xtatishni” talab qildi. Gruziya parlamenti spikeri Shalva Papuashvili gruzin xalqi “qardosh Isroilni tajovuzga qarshi kurashda” qo‘llab-quvvatlashini ta’kidlab, tajovuzni “asossiz, shafqatsiz va g‘ayriinsoniy” deb atadi.
Ukraina Tashqi ishlar vazirligi HAMASning Isroilga hujumini qoralab, Isroilning o‘zini himoya qilish huquqini qo‘llab-quvvatlab, “Isroilga qilingan terror hujumlarini, jumladan, Quddus va Tel-Avivdagi tinch aholi punktlariga raketa hujumlarini” qoraladi.
BAA HAMASning Isroilga hujumi va odamlar garovga olinganini qoraladi. “Tinch aholi vakillari hamisha xalqaro gumanitar qonunlarga muvofiq to‘liq himoyaga ega bo‘lishi va hech qachon mojaro obyektiga aylanmasligi kerak”, deyiladi BAA TIV bayonotida.
Falastinni qaysi davlatlar qo‘llab-quvvatlamoqda?
Eron HAMAS jangchilarining Isroilga hujumini qo‘llab-quvvatlashi va bu harakatlarini “bosqinchilar”ga qonuniy qarshilik deb bilishini ma’lum qildi.
“Eron Islom Respublikasi Falastin xalqining qonuniy mudofaasini qo‘llab-quvvatlaydi”, — dedi Eron prezidenti Ibrohim Raisiy.
Shuningdek, Suriya Isroil bilan urushda HAMASni qo‘llab-quvvatlashini ma’lum qildi.
Bundan tashqari, bir qator arab davlatlari mojaroda Isroilni ayblab chiqishdi. AFP agentligi taʼkidlashicha, Saudiya Arabistoni, Kuvayt, Iroq, Qatar va Ummon o‘z bayonotlarida HAMAS hujumi “davom etayotgan okkupatsiya va Falastin xalqini qonuniy huquqlaridan mahrum qilish natijasi” ekanini taʼkidlagan.
Tolibon harakati ham Falastinni qo‘llab-quvvatlashini bildirdi va mintaqa davlatlari hamda xalqaro hamjamiyatni Isroil zo‘ravonligining oldini olishga, mojaroni Falastinliklarga qonuniy huquqlarini berish orqali hal qilishga chaqirdi.
O‘zbekiston TIV bayonoti
O‘zbekiston Tashqi ishlar vazirligi Falastin—Isroil mojarosi hududida tinch aholi orasida ko‘plab qurbonlarga olib kelgan va butun Yaqin Sharqdagi vaziyatni sezilarli darajada murakkablashtirgan holat keskinlashganidan jiddiy xavotir bildirdi.
“Biz kurashayotgan tomonlarni qurolli qarama-qarshilikni tez fursatlarda tugatish va inqirozni siyosiy hamda diplomatik vositalar orqali hal qilish uchun barcha choralarni ko‘rishga chaqiramiz”, — deyiladi vazirlik bayonotida.
“O‘zbekiston TIV so‘nggi voqealar munosabati bilan halok bo‘lganlarning oila a’zolariga chuqur hamdardlik bildiradi va barcha jarohatlanganlarning tezroq sog‘ayib ketishini tilaydi”, — deyiladi xabarda.
Rossiyaning pozitsiyasi qanday?
Rossiya Isroil va Falastinni urushni to‘xtatishga chaqirdi: Moskva mojaro paytida yuzlab isroillik va falastinliklarning halok bo‘lishidan xavotirda ekanini ma’lum qilgan. Bu haqda Rossiya tashqi ishlar vaziri Sergey Lavrov bayonot berdi.
Markaziy Osiyo davlatlari Isroil— Falastin mojarosiga qanday munosabat bildirdi?
Qirg‘iziston Tashqi ishlar vazirligining rasmiy hujjatida shunday deyiladi:
“Qirg‘iziston Respublikasi ko‘plab qurbonlar va vayronagarchiliklarga olib kelgan Isroil—Falastin mojarosidagi vaziyatning jiddiyligidan chuqur xavotir bildiradi.
Biz mojaroning barcha tomonlarini tinchlikka erishish, tinch aholi xavfsizligini taʼminlash va Yaqin Sharq mintaqasida vaziyatni barqarorlashtirish maqsadida harbiy harakatlarni zudlik bilan to‘xtatishga va imkon qadar tezroq siyosiy va diplomatik muloqotni boshlashga chaqiramiz”.
Qozog‘iston
“Daryo”ning Qozog‘istondagi muxbiri Tashqi ishlar vazirligining haftalik brifingida qatnashib, mamlakatning rasmiy pozitsiyasi haqida ma’lumot oldi.
“Biz tomonlarni vaziyatni tinch yo‘l bilan hal qilish uchun siyosiy vositalarni izlashga va nafaqat ikki davlat o‘rtasidagi, balki butun Yaqin Sharqdagi vaziyatning yanada keskinlashishiga olib keladigan harakatlarga yo‘l qo‘ymaslikka chaqiramiz”, — deyiladi Qozog‘iston TIV bayonotida.
Tojikiston Tashqi ishlar vazirligi quyidagicha bayonot bilan chiqdi:
“Yaqin Sharqdagi keskinlik kuchayib, tinch aholi orasida katta qurbonlik, uy-joy va ijtimoiy infratuzilmalarning vayron bo‘lishiga olib kelgani Tojikistonda katta xavotir bilan qabul qilinmoqda.
Tojikiston Respublikasi Tashqi ishlar vazirligi zo‘ravonlik harakatlarini keskin qoralab, tomonlarni zo‘ravonlikka zudlik bilan chek qo‘yishga va vaziyatni normallashtirish uchun muloqot boshlashga chaqiradi”.
Izoh (0)