Qashqadaryo viloyatida tug‘ilgan xonanda Alijon Isoqov uch ming yillik tarixga ega shaxmat o‘yiniga qo‘shimcha kiritib, yangi o‘yinni shaxmat plus deb atadi va mualliflikni patentladi. Bu haqda “Daryo”ga xonandaning o‘zi ma’lum qildi.
Shaxmat o‘yiniga juda qiziqaman, oilaviy ko‘p o‘ynaymiz. 90 yoshni qarshilagan hoji otam, akalarim, ukalarim, jiyanlar — hammamiz yig‘ilishib, musobaqa ham uyushtirib turamiz. Tarixga qiziqishim va o‘rganishim davomida sohibqiron bobomiz Amir Temur janglarida qo‘shinlarining ta’minotiga alohida yondashganiga e’tibor berdim. Agar shaxmat o‘yinini jang maydoni deb tasavvur qilsak, nega unda ta’minotchi tosh yo‘q? Havaskor sifatida shaxmatga 8 ta ta’minotchi tosh qo‘shdim va shaxmat doskasini kattalashtirdim. Bunga ikki yildan oshdi, shaxmatga qiziqadigan odamlar bilan o‘ynab ko‘rdim, keyin ular juda qiziq va mukammal o‘yin bo‘libdi, ommaga joriy qilsa bo‘lar ekan, degan taklifni berishdi, — deydi xonanda.
Xonandaning aytishicha, u yangi o‘yinni shaxmat plus deb nomlab, unga nisbatan mualliflik huquqini ham olgan.
Adliya vazirligiga borib, shu yangilik haqida aytganimda, yaxshi yangilik qilibsiz, deyishdi va mualliflik guvohnomasi taqdim etishdi. Shuningdek, EHM dasturlari uchun patent va guvohnoma ham berishdi. Shaxmatga kiritilgan ushbu o‘zgarish yangi sport turiga aylandi va shaxmat plus nomi bilan patentlandi. Endi Shaxmat federatsiyasida bizni yangi uchrashuv kutib turibdi. Yoshlar ishlari agentligi direktori va O‘zbekiston shaxmat federatsiyasining raisi Alisher Sa’dullayev yordami bilan shaxmatchilarni yig‘ib, yangilik haqida boxabar qilgan holda o‘yinni butun dunyoga olib chiqish niyatimiz bor, — deydi Alijon Isoqov.
Yangi o‘yin muallifining ma’lumot berishicha, u yangi shaxmat doskasini yasab, kataklar sonini 64 tadan 80 tagacha ko‘paytirgan. Shaxmat ustalari yangi o‘yinga yuqori baho bergan.
Shaxmatga hurmatim cheksiz bo‘lgani uchun ularning harakatiga yoki yo‘nalishiga hech qanday o‘zgartirish kiritmadim. Faqat ta’minotchi tosh qo‘shib, doskani kengaytirdim. Ya’ni 4 tadan 8 ta ta’minotchi tosh qo‘shilgan, to‘rtta oq va to‘rtta qora. Kataklar soni avval 64 ta edi, hozir 80 taga kengaytirdim. Shaxmat ustalari Baxtiyor Jumayev va Bobur Sattorov bu doskada o‘ynab ko‘rishdi, “5 partiya o‘ynab, shuni anglab yetdikki, murakkab va qiziqarli o‘yin chiqibdi, oldingi o‘yindan ikki yarim baravar kuchli”, degan xulosaga kelishdi, — deydi Alijon aka.
Izoh (0)