O‘zbekiston qonunchiligida 2023-yil 1-oktyabrdan bir qator o‘zgarish va yangiliklar kuchga kiradi. Quyida ushbu sanadan kuchga kiradigan asosiy o‘zgarishlar taqdim etildi.
Kichik biznesni qo‘llab-quvvatlash dasturi boshlanadi
Dasturda ishtirok etuvchi kichik tadbirkorlik subyektlariga, jumladan, faoliyatini yo‘lga qo‘yish yoki kengaytirish uchun 2 yilgacha imtiyozli davr bilan 7 yilgacha hamda aylanma mablag‘lar uchun revolver tarzda 3 yilgacha yillik Markaziy bank asosiy stavkasidan 4 foizlik yuqori stavkada 1,5 milliard so‘mgacha kreditlar ajratiladi va (yoki) asosiy vositalarni sotib olish uchun lizing beriladi.
Bunda, 100 million so‘mgacha kreditlarni garovsiz, 150 million so‘mgacha kreditlarni garov talabi 50 foizgacha pasaytirilgan holda ajratish imkoniyati nazarda tutiladi:
- qiymati 1,5 milliard so‘mgacha bo‘lgan asosiy vositalar 7 yilgacha bo‘lib-bo‘lib to‘lash sharti bilan qarzga beriladi;
- innovatsion ishlanmalarni tijoratlashtirish, yuqori texnologik startap loyihalariga davlat ilmiy dasturlari doirasida 2 milliard so‘mgacha grant mablag‘lari ajratiladi.
Elektr ta’minoti va gaz uchun tariflar o‘zgaradi
Yoqilg‘i-energetika resurslari uchun yangi tariflar joriy etiladi. Isteʼmolchilarning 1- va 2-guruh toifasi uchun elektr energiyasi 1 kvt/soat uchun 1 000 so‘mgacha (NKMK, OTMK, O‘zbekiston metallurgiya zavodi, budjet tashkilotlari), qolgan biznes va yuridik shaxslar uchun kvt/soatiga 900 so‘mgacha oshirilmoqda. Tabiiy gaz tariflari esa NKMK, OTMK, “O‘zbekiston metallurgiya zavodi” va byudjet tashkilotlari uchun bir kubiga 1 800 so‘mgacha, boshqa tashkilotlarga kubiga 1 500 so‘mgacha miqdorda belgilanmoqda.
Bunda joriy kuz-qish mavsumida aholi uchun isitish xizmatlari narxlari oshmaydi.
Jazoni ijro etish muassasalaridan ozod qilingan shaxslarni ishga olganlarga subsidiya beriladi.
Bunday shaxslarni ishga qabul qilgan ish beruvchilarga har bir shaxs uchun 3 oydan ortiq muddatda mehnat faoliyatini davom ettirgandan so‘ng BHMning 3 baravari (990 ming so‘m) miqdorida bir martalik subsidiya ajratiladi. Biroq, byudjet tashkilotlari, davlat korxonalari, ustav (fondi) kapitalida davlat ulushi 50 foiz va undan ortiq bo‘lgan yuridik shaxslar uchun amal qilmaydi.
Davlat xizmatlari joylarga chiqqan holda amalga oshiriladi
Davlat xizmatlarini joyiga chiqqan holda ko‘rsatish yoki davlat xizmatlaridan foydalanishga ariza yuborish uchun Toshkent shahrida BHMning 50 foizi, viloyat markazlarida — BHMning 40 foizi, tuman (shahar)larda — BHMning 30 foizi miqdorida bir martalik to‘lov undiriladi. O‘zgalar yordamiga muhtoj qariyalar, sog‘lig‘ining holatiga ko‘ra mustaqil harakatlanish imkoniyati cheklangan hamda I va II guruh nogironligi bo‘lgan shaxslarga davlat xizmatlari ko‘rsatilganligi uchun to‘lov undirilmaydi.
ID-karta va xorijga chiqish pasportlarini pochta orqali olish imkoniyati yaratiladi
Hukumat qarori bilan, 1-oktyabrgacha ID-karta va xorijga chiqish biometrik pasportini fuqarolarning yashash joyiga pochta jo‘natmasi sifatida jo‘natish tizimi yo‘lga qo‘yilishi belgilangan.
Davlatga tegishli suv omborlari tadbirkorlarga ijaraga beriladi
Davlatga tegishli suv havzalari foydalanish sharti bilan quyidagi faoliyat turlarini tashkil etish uchun elektron savdo platformasida onlayn-auksion orqali kamida 10 yilga ijaraga beriladi:
- davlatga tegishli tabiiy va sunʼiy suv havzalari (suv omborlari) – baliqni sanoat usulida yetishtirish va ovlash uchun;
- tabiiy va sunʼiy suv havzalari (suv omborlari) hamda daryo atrofidagi qishloq xo‘jaligiga mo‘ljallanmagan yer uchastkalari — suv bo‘yida plyaj zonalarini tashkil etish, sport-ishqibozlik turidagi baliq ovlash, baliq ovi, qayiqda suzish va suv sayohati bo‘yicha xizmatlar ko‘rsatish, baliq mahsulotlari, shu jumladan, baliq taomlari savdosi, umumiy ovqatlanish va boshqa turizm xizmatlarini tashkil etish hamda ushbu maqsadlarda yengil konstruksiyali qurilmalarni (o‘tov lagerlari majmuasi, konteynerlarni) joylashtirish uchun.
Oltita hududda Kadastr muhandisi instituti joriy etiladi
Toshkent shahri, Toshkent, Navoiy, Namangan, Farg‘ona va Xorazm viloyatlarida Uy-joy fondiga kiruvchi ko‘chmas mulk obyektlari bo‘yicha kadastr muhandisi instituti joriy etiladi. Malaka shahodatnomasiga ega ko‘chmas mulk bo‘yicha kadastr muhandislariga ko‘chmas mulk obyektlariga birlamchi kadastr yig‘majildini tayyorlash huquqi beriladi.
Ziyoratchilarga xizmat ko‘rsatuvchi turoperatorlar xizmati baholanadi
Umra xizmatlarini ko‘rsatuvchi turoperatorlar faoliyatini reyting asosida baholash tizimi joriy etiladi.
Ijtimoiy xizmatlar bo‘yicha murojaatlar yagona tizim orqali amalga oshiriladi
“Ijtimoiy himoya yagona reyestri” axborot tizimi prezident huzurida Ijtimoiy himoya milliy agentligi tasarrufiga o‘tkaziladi. Aholiga ko‘rsatiladigan barcha turdagi ijtimoiy xizmatlar va yordamlar, shu jumladan, kam ta’minlangan oilalar bolalari uchun nafaqa va moddiy yordamlar bo‘yicha arizalar mazkur axborot tizimi orqali qabul qilinadi.
Tadbirkorlarga moliyaviy sanksiyalar faqat sud tartibida qo‘llaniladi
Tadbirkorlarga miqdori 10 million so‘mdan yuqori bo‘lgan soliqqa oid huquqbuzarliklar uchun, agar tadbirkorlik subyekti huquqbuzarlikni inkor etsa, moliyaviy sanksiyalarni faqatgina sud tartibida qo‘llash amaliyoti yo‘lga qo‘yiladi.
Tax Gap amaliyoti taqiqlanadi
QQSni qaytarishda soliq uzilishi koeffitsientini qo‘llash bekor qilinadi.
Nodavlat ta’lim tashkilotlari faoliyatini tashkil qilishda yengilliklar beriladi
Nodavlat maktabgacha va umumiy o‘rta ta’lim tashkilotlari faoliyatini tashkil qilishda o‘qituvchilarning toifalari hamda bitta sinfda ta’lim oluvchilarning maksimal soniga qo‘yilgan talablar yengillashtiriladi.
Shaharsozlik sohasidagi ayrim mutaxassislarni sertifikatlash boshlanadi
Buyurtmachi xizmatlarining loyiha boshqaruvi va texnik nazorat mutaxassislari, loyiha tashkilotlarining mualliflik nazorati mutaxassislari, loyiha bosh muhandislari va bosh arxitektorlari, pudrat tashkilotlarining ichki nazorat mutaxassislarini o‘qitish va sertifikatlash yo‘lga qo‘yiladi.