Mavsumiy shamollashni davolashdan ko‘ra oldini olish osonroq. Buning uchun immunitetingizni mustahkamlash va organizmingizni viruslardan himoya qilish uchun oddiy qoidalarga amal qilishingiz kerak.

Shamollash va gripp belgilari

Kasallik viruslarning organizmga, odatda nafas olish tizimi orqali kirib borishi tufayli yuzaga keladi. Siz yilning istalgan vaqtida kasal bo‘lishingiz mumkin, ammo kuz-qish davrida xavf ko‘p marta ortadi.

Gripp belgilariga quyidagilar kiradi:

• tana haroratining 38 darajaga ko‘tarilishi;
• isitma uch kundan ortiq davom etishi;
• quruq va nam yo‘tal;
• burun oqishi va burun bitishi;

Ko‘pincha virusli infeksiyalar asoratlarni keltirib chiqarishi mumkin, masalan, pnevmoniya yoki miya shishi, shuning uchun o‘zingizni va organizmni vaqtida himoya qilish kerak.

Profilaktik choralar katta yoshdagi insonlar va bolalar uchun bir xil darajada muhim va tavsiyalar hamma uchun bir xil bo‘ladi. Shunisi e’tiborga loyiqki, bolalar kattalarga qaraganda tez-tez kasal bo‘lib qolishi mumkin. Agar farzandingiz bolalar bog‘chasiga yoki maktabga borsa, bu holat ko‘p uchraydi.

Sovuq mavsumning boshida emlaning

Jahon sog‘liqni saqlash tashkiloti ma’lumotlariga ko‘ra, o‘z vaqtida emlanish o‘zingizni viruslardan himoya qilishning eng samarali usuli hisoblanadi. Emlanishdan keyin kasal bo‘lib qolsangiz ham, kasallik ancha yengilroq o‘tadi va asoratlar ehtimoli sezilarli darajada kamayadi. Immunitet paydo bo‘lishi uchun epidemiya boshlanishidan uch hafta oldin emlanish tavsiya etiladi.

Emlash birinchi navbatda immuniteti pasaygan insonlar, qariyalar, bolalar va ish joyida ko‘p insonlar bilan aloqada bo‘lganlar uchun tavsiya etiladi.

Agar sizda avval olingan vaksinaga allergik reaksiya bo‘lgan bo‘lsa yoki surunkali kasalliklarning kuchayishi bo‘lsa, emlanish tavsiya etilmaydi.

Yetarlicha uxlang

Immunitet tizimining to‘g‘ri ishlashi uchun yetarli darajada uxlash muhim. Kattalar kuniga kamida yetti soat, surunkali kasalliklar mavjud bo‘lganda yoki stress davrida to‘qqiz soatgacha uxlashlari tavsiya etiladi. Yetarlicha dam olinmasa, immunitet zaiflashadi, yurak va qon-tomir kasalliklari xavfi ortadi va organizmingiz mikroblarga nisbatan zaif bo‘ladi.

To‘g‘ri ovqatlaning

Parhezingizda yetarlicha sabzavot va mevalar bo‘lishi kerak. Sabzavotlarning yorqin rangga ega bo‘lganlarini tanlang, masalan, sariq, yashil va qizil ranggdagi mahsulotlar ko‘p miqdorda antiviral moddalarni o‘z ichiga oladi. Zanjabil, piyoz va sarimsoq ham foydali bo‘lib, ularda organizmning himoyasini kuchaytiradigan fitonsidlar mavjud.

Vitaminlarni qabul qiling

Tabletkalarni shifokor bilan maslahatlashgandan so‘ng qo‘shimchalar bilan qabul qilgan ma’qul, biroq menyuga C vitaminini o‘z ichiga olgan mahsulotlarni qo‘shishingiz mumkin, masalan, klyukva, qorag‘at, sitrus mevalari, kivi va na’matakni iste’mol qiling. Bu modda yuqori harorat ta’sirida yo‘qoladi, shuning uchun rezavorlar va mevalarni qaynoq suvga solmagan ma’qul. Ularni yangi uzilgan holatda iste’mol qiling.

Jismonan faol bo‘lishga harakat qiling

Jismonan faol bo‘lishga yordam beradigan sport mashg‘ulotlari organizmingizning to‘g‘ri ishlashi uchun foydali hisoblanadi. Sport bilan shug‘ullangandan so‘ng tanadagi himoya funksiyalari biroz kamayadi, shuning uchun quruq kiyim kiyishni va yelvizaklardan uzoq turishni unutmang.

Ko‘proq toza havoda sayr qiling

Piyoda yurish organizmini kislorod bilan to‘yintirish uchun ko‘p vaqtini havo dim va changli xonalarda o‘tkazadigan insonlar uchun foydali. Bundan tashqari, bu stressni kamaytirish, kayfiyatni ko‘tarish va atrof-muhitni o‘zgartirishning yaxshi usuli, chunki stressli holat sizni sovuqqonlikdan himoya qiladi. Shuning uchun muntazam ravishda eng yaqin park yoki maydonga sayr qiling.

Gavjum joylarda bo‘lmaslikka harakat qiling

Epidemiya paytida gavjum joylarda kamroq bo‘lishga harakat qiling va ommaviy tadbirlarga bormang. Insonlar bilan muloqot qilayotganda kamida bir metr masofani saqlang va o‘zingizni himoya qilish uchun niqob taqing.

Bemor insonlar bilan aloqada bo‘lmag

Iloji bo‘lsa, grippga o‘xshash alomatlari bo‘lgan inson bilan yaqin aloqada bo‘lmang. Muloqot paytida shaxsiy himoya vositalaridan foydalaning. Epidemiya yo‘qolguncha klinikaga shoshilinch bo‘lmagan tashrifni kechiktirgan ma’qul, aks holda boshqa bemorlardan infeksiyani yuqtirib olishingiz mumkin.

Qo‘lingizni muntazam ravishda sovun bilan yuving

Boshqa insonlar tegingan yuzalar, masalan, eshik tutqichlari, tutqichlar va lift tugmalarini ushlagandan keyin har safar qo‘llaringizni dezinfeksiya qilishni unutmang. Qo‘lingizga yaxshilab sovun surting va barcha mikroblarni o‘ldirish uchun ko‘pikni yigirma soniya qoldiring. Agar qo‘lingizni yuvish imkoni bo‘lmasa, antiseptikdan foydalaning.

Bir martali ishlatiladigan salfetkalardan foydalaning

Aksirish yoki yo‘talayotganda, bakteriyalar ko‘payishini oldini olish uchun qog‘oz ro‘molchalardan foydalaning va ularni darhol tashlab yuboring. Jamoat joyida yo‘talayotganingizda, mikroblar tarqalmasligi uchun yuzingizni kaftingiz bilan emas, tirsagingiz bilan yoping.

Xonani shamollating

Inson uchun eng qulay xona ichidagi havo harorati — 20 darajadan 22 darajagacha hisoblanadi. Yuqori haroratlarda shilliq pardalar viruslarga nisbatan zaif bo‘ladi. Xonani shamollatish paytida havo to‘plangan bakteriyalar, chang va karbonat angidriddan tozalanadi.

Xonani changlardan tozalashni unutmang

Epidemiya paytida haftasiga kamida ikki marta changni tozalash va pollarni yuvish muhim. Kir zarralari viruslar va mikroblarni, shuningdek, yo‘talni keltirib chiqaradigan changlarni to‘playdi. Patogen mikroorganizmlarni yo‘q qiladigan suvga maxsus dezinfektsiyalash vositasini qo‘shish maqsadga muvofiq.

Immunitetni kuchaytiruvchi vositalarni qabul qiling

Organizmning viruslarga qarshi himoyasini kuchaytirishga yordam beradigan ko‘plab dorilar mavjud. Dori-darmonlarni faqat shifokor ko‘rsatmasidan keyin qabul qilishingiz mumkin. Dori-darmonlar odatda yiliga uch martadan ortiq kasal bo‘lgan insonlarga buyuriladi.

Xalq tabobatidan foydalaning

Bularga antivirus komponentlarini o‘z ichiga olgan mahsulotlar kiradi:

• Na’matak damlamasi C vitaminiga boy va uni ichimlikka qo‘shib yoki mevasining o‘zini iste’mol qilishingiz mumkin.
• Sarimsoq — immunitetni ko‘taradi, yurak va qon-tomirlarining ishiga foydali ta’sir ko‘ Uni qon bosimi past bo‘lgan insonlar iste’mol qilishi tavsiya etilmaydi.
• Asal qo‘shilgan sut aniq antibakterial ta’sirga ega.
• Zanjabil — immunitet tizimini mustahkamlovchi va tuzalish jarayonini tezlashtiradigan antioksidantlarni o‘z ichiga oladi.
• Moychechak, yalpiz va limon balzamlari viruslarga qarshi kurashda yordam beradi. Ular yallig‘lanishga qarshi va tinchlantiruvchi ta’sirga ega.
• Efir moylari — choy daraxti yog‘i, yalpiz, archa, lavanda va moychechak immunitet tizimi uchun foydali. Ularning vanna qabul qilayotganda ishlatsangiz bo‘ladi.

Ushbu mahsulotlarni ishlatishdan oldin, sizda allergiya yoki individual ta’sir yo‘qligini tekshirib ko‘ring.