• Profilga Kirish
  • 1751972643_633.png 1751972643_245.png 1751959824_218.svg 1751959824_520.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12634.34
    • RUB162.37
    • EUR14821.34
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +32°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Dunyo

    Hindistonda Nipah qayta avj oldi. Bu o‘zi qanday virus?

    Hindiston hukumati Kerala shtatida besh kishi, jumladan, bir bolaning o‘limiga sabab bo‘lgan Nipah virusi tarqalishini to‘xtatish uchun ommaviy test joriy qildi. Rasmiylar, shuningdek, jamoaviy yig‘ilishlarni cheklab qo‘ydi, maktablar va idoralarni yopdi, ko‘chalarni antiseptiklar bilan dezinfeksiya qilishni buyurdi.

    Foto: Getty Images

    Virus deyarli ikki million aholi istiqomat qiladigan Kojikodi shahrida aniqlangan. Rasmiylar aholini vahima ko‘tarmaslikka, karantin qoidalariga rioya qilishga chaqirmoqda.

    Nipah o‘zi qanday virus?

    Nipah hayvonlardan yuqadigan, kam uchraydigan, ammo jiddiy virus. Kasallik isitma, qusish va o‘tkir nafas simptomlariga sabab bo‘lishi mumkin. Og‘ir holatlarda tutqanoq va ensefalit — miyaning yallig‘lanishi va komaga olib kelishi mumkin.

    Jahon sog‘liqni saqlash tashkiloti (JSST) ma’lumotlariga ko‘ra, virusdan o‘lim darajasi 40-75 foizni tashkil qiladi. Ushbu yuqori o‘lim darajasi infeksiyaga qarshi vaksina yo‘qligi bilan bog‘liq, kasallikni an’anaviy tarzda davolash esa faqat qo‘llab-quvvatlovchi yordamni beradi.

    Birinchi Nipah epidemiyasi 1998-yilda virus Malayziya va Singapurdagi cho‘chqa fermerlari orasida tarqalgach xabar qilingan. Virus u aniqlangan qishloq sharafiga nomlangan.

    Virusni mevali ko‘rshapalaklar oilasi vakillari, uchuvchi itlar va uchuvchi tulkilar olib yuradi. Bevosita ushbu hayvonlardan yoki, masalan, ular tekkan mevalarni iste’mol qilish orqali virusni yuqtirish mumkin. Infeksiya kasal odamdan ham yuqadi.

    Olimlar uchuvchi tulkilardan mutatsiyaga uchragan shtamm paydo bo‘lishidan xavotirda. Umuman olganda, Nipah epidemiyasi kamdan-kam uchraydi, ammo JSST virusni Ebola, Zika va COVID-19 bilan bir qatorda global epidemiyaga olib kelishi mumkinligi sababli birinchi navbatda tekshirishga loyiq kasallik sifatida qayd etgan.

    Oldingi epidemiyalar

    1998-yilda birinchi Nipah epidemiyasi vaqtida Malayziyada 300 ga yaqin odam kasallikni yuqtirdi, 100 dan ortiq mahalliy aholi vafot etdi, virus aniqlangan bir million cho‘chqa yoqib yuborildi.

    Shuningdek, u Singapurga ham tarqaldi, u yerda Malayziyadan olib kelingan cho‘chqalarni so‘ygan ishchilar orasida 11 ta kasallik holati va bitta o‘lim qayd etildi.

    O‘shandan beri kasallik birinchi navbatda Bangladesh va Hindistonda qayd etilgan, ikkala mamlakat ham 2001-yilda dastlabki avj olish haqida xabar berilgan. JSST ma’lumotlariga ko‘ra, 1998-yildan 2015-yilgacha Nipah virusi bilan kasallanish bo‘yicha 600 dan ortiq holat qayd etilgan.

    Hozir Hindistonda Nipah kasalligi to‘rtinchi marta avj oldi. Davlat keng ko‘lamli testlar va bemorlar bilan aloqada bo‘lganlarni qattiq izolyatsiya qilish orqali bir necha hafta ichida dsstlabki kasalliklar guruhini bartaraf etishga muvaffaq bo‘ldi.

    Hayvonlardan yuqadigan viruslar tez-tez uchraydi

    Oxirgi 20-30 yil ichida hayvonlardan odamga yuqadigan zoonoz kasalliklar soni ortdi. Birinchidan, sanoat dehqonchiligi hayvonlar orasida patogenlarning tarqalish xavfini oshiradi, ikkinchidan, o‘rmonlarni kesish yovvoyi tabiat, uy hayvonlari va odamlar o‘rtasidagi aloqani kuchaytiradi.

    Olimlarning ogohlantirishicha, iqlim inqirozi zoonoz kasalliklar xavfini ham oshirmoqda, 50 yil ichida 15 000 turdagi viruslar yuzaga chiqishi mumkin.

    19.09.2023, 10:49   Izoh (0)   10745
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Hindistonda 11 kishida o‘limga olib keluvchi Nipah virusining simptomlari topildi

    07.09.2021, 10:42

    Hindistonda Nipah virusidan ikki kishi o‘ldi. Aholidan niqob taqish so‘ralmoqda

    12.09.2023, 21:25

    Ko‘rshapalak va uchuvchi tulkilar yuqtiradi, Hindistonda ikki kishining umriga zomin bo‘ldi, o‘lim xavfi 75 foiz – Sanepidqo‘mita xavfli Nipah virusi haqida maʼlum...

    17.09.2023, 11:13

    Kreml Zelenskiyni prezident deb atashni taqiqladi — OAV

    19.09.2023, 08:51

    Yangi yilni nishonlayotgan yahudiylar, dezinfeksiya qilinayotgan vayronalar, dunyodagi eng katta pivo festivali — 18-sentabr suratlari

    18.09.2023, 22:58

    Rossiya AQSH samolyotini tutib olish uchun qiruvchi samolyotini havoga ko‘tardi

    18.09.2023, 22:40
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    Turizmdagi trendlar 2025: Xitoyda Markaziy Osiyoga – Qozog‘iston, O‘zbekiston, Qirg‘izistonga qiziqish o‘smoqda


    InfinBANK’dan VISA kartasi endi Swoo Pay ilovasida


    Beeline Uzbekistan hududlarda raqamli rivojlanishni jadallashtirmoqda


    O‘zbekiston Milliy banki xalqaro kapital bozorida 400 mln AQSH dollarlik obligatsiyalarni muvaffaqiyatli joylashtirdi


    BI Sad’O Business loyihasida ochiq eshiklar kuni bo‘lib o‘tdi va CHILLA aksiyasi boshlandi


    Chiqim va kirim: nazorat sari ilk qadam


    O‘zbekistonda yangilangan HAVAL H6 rasman ishga tushirildi


    Centrum Air 25-iyuldan Toshkent — Seul to‘g‘ridan-to‘g‘ri reyslarini boshlaydi 


    Neo Insurance — sug‘urta bozoridagi raqamli o‘zgarishlarning 2 yillik natijasi 


    Ichkaridan nazar: Imzo fabrikasi qanday ishlaydi?


    riitm aqlli platformasi O‘zbekiston tinglovchilariga 30 million trek taklif etmoqda


    Central Asian University RUR va THE Impact Rankings 2025 xalqaro reytinglarida o‘z mavqeini mustahkamlamoqda


    “KAFOLAT sug‘urta kompaniyasi” AJning moliyaviy barqarorlik reytingi “Fitch Ratings” tomonidan “Ijobiy” prognozi bilan “B+” darajasida tasdiqlandi


    Ipak Yo‘li Bankdan Tradeloan: xalqaro bitimlarni moliyalashtirish


    Kia O‘zbekiston bozorini egallamoqda: 2025-yilning birinchi yarmida rekord darajadagi sotuvlar

     

    Tavsiya etamiz

    Kreml soyasidagi jumboqlar: sirli ravishda vafot etgan rossiyalik tadbirkor va amaldorlar

    10 iyul, 20:40

    Isroilning G‘azodagi qirg‘ini yagona emas: Insoniyat tarixidagi eng yirik genotsidlar qanday sodir bo‘lgandi?

    10 iyul, 19:12

    Patriot: Isroil voz kechgan, Ukraina esa ko‘prog‘iga ega chiqishni istayotgan yarim asrlik tizim haqida nimalar ma’lum?

    8 iyul, 20:45

    “O‘lim sharbati”: SSSRda Stalindan so‘ng ikkinchi qudratli shaxs nomi berilgan qurol qanday paydo bo‘lgandi?

    6 iyul, 15:23
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    AQSH Senati komiteti Ukrainaga 500 mln dollar yordam ko‘rsatishni ma’qulladi

    Dunyo | 12 iyul, 11:05

    Pavel Durov o‘z muvaffaqiyatining sirini ochdi

    Layfstayl | 12 iyul, 10:45

    “Barselona” asosiy e’tiborini Reshford transferiga qaratadi

    Sport | 12 iyul, 10:35

    O‘zbekistonda qancha elektromobil borligi ma’lum bo‘ldi

    O‘zbekiston | 12 iyul, 10:25

    Isroil HAMASning 6 ta yuqori martabali dengiz qo‘mondonini yo‘q qilganini e’lon qildi

    Dunyo | 12 iyul, 10:06

    Yaponiyada buvilarni ijaraga olish servisi ommalashmoqda

    Dunyo | 12 iyul, 09:35

    “Mantiqsizlik. Bu futbol uchun qora kun” — “Kristal Pelas” Yevropa Ligasidan chetlatildi

    Sport | 12 iyul, 09:14
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.