• Profilga Kirish
  • 1751972643_633.png 1751972643_245.png 1751959824_218.svg 1751959824_520.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12413.79
    • RUB154.86
    • EUR14468.27
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +34°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Dunyo

    Hindistonda Nipah qayta avj oldi. Bu o‘zi qanday virus?

    Hindiston hukumati Kerala shtatida besh kishi, jumladan, bir bolaning o‘limiga sabab bo‘lgan Nipah virusi tarqalishini to‘xtatish uchun ommaviy test joriy qildi. Rasmiylar, shuningdek, jamoaviy yig‘ilishlarni cheklab qo‘ydi, maktablar va idoralarni yopdi, ko‘chalarni antiseptiklar bilan dezinfeksiya qilishni buyurdi.

    Foto: Getty Images

    Virus deyarli ikki million aholi istiqomat qiladigan Kojikodi shahrida aniqlangan. Rasmiylar aholini vahima ko‘tarmaslikka, karantin qoidalariga rioya qilishga chaqirmoqda.

    Nipah o‘zi qanday virus?

    Nipah hayvonlardan yuqadigan, kam uchraydigan, ammo jiddiy virus. Kasallik isitma, qusish va o‘tkir nafas simptomlariga sabab bo‘lishi mumkin. Og‘ir holatlarda tutqanoq va ensefalit — miyaning yallig‘lanishi va komaga olib kelishi mumkin.

    Jahon sog‘liqni saqlash tashkiloti (JSST) ma’lumotlariga ko‘ra, virusdan o‘lim darajasi 40-75 foizni tashkil qiladi. Ushbu yuqori o‘lim darajasi infeksiyaga qarshi vaksina yo‘qligi bilan bog‘liq, kasallikni an’anaviy tarzda davolash esa faqat qo‘llab-quvvatlovchi yordamni beradi.

    Birinchi Nipah epidemiyasi 1998-yilda virus Malayziya va Singapurdagi cho‘chqa fermerlari orasida tarqalgach xabar qilingan. Virus u aniqlangan qishloq sharafiga nomlangan.

    Virusni mevali ko‘rshapalaklar oilasi vakillari, uchuvchi itlar va uchuvchi tulkilar olib yuradi. Bevosita ushbu hayvonlardan yoki, masalan, ular tekkan mevalarni iste’mol qilish orqali virusni yuqtirish mumkin. Infeksiya kasal odamdan ham yuqadi.

    Olimlar uchuvchi tulkilardan mutatsiyaga uchragan shtamm paydo bo‘lishidan xavotirda. Umuman olganda, Nipah epidemiyasi kamdan-kam uchraydi, ammo JSST virusni Ebola, Zika va COVID-19 bilan bir qatorda global epidemiyaga olib kelishi mumkinligi sababli birinchi navbatda tekshirishga loyiq kasallik sifatida qayd etgan.

    Oldingi epidemiyalar

    1998-yilda birinchi Nipah epidemiyasi vaqtida Malayziyada 300 ga yaqin odam kasallikni yuqtirdi, 100 dan ortiq mahalliy aholi vafot etdi, virus aniqlangan bir million cho‘chqa yoqib yuborildi.

    Shuningdek, u Singapurga ham tarqaldi, u yerda Malayziyadan olib kelingan cho‘chqalarni so‘ygan ishchilar orasida 11 ta kasallik holati va bitta o‘lim qayd etildi.

    O‘shandan beri kasallik birinchi navbatda Bangladesh va Hindistonda qayd etilgan, ikkala mamlakat ham 2001-yilda dastlabki avj olish haqida xabar berilgan. JSST ma’lumotlariga ko‘ra, 1998-yildan 2015-yilgacha Nipah virusi bilan kasallanish bo‘yicha 600 dan ortiq holat qayd etilgan.

    Hozir Hindistonda Nipah kasalligi to‘rtinchi marta avj oldi. Davlat keng ko‘lamli testlar va bemorlar bilan aloqada bo‘lganlarni qattiq izolyatsiya qilish orqali bir necha hafta ichida dsstlabki kasalliklar guruhini bartaraf etishga muvaffaq bo‘ldi.

    Hayvonlardan yuqadigan viruslar tez-tez uchraydi

    Oxirgi 20-30 yil ichida hayvonlardan odamga yuqadigan zoonoz kasalliklar soni ortdi. Birinchidan, sanoat dehqonchiligi hayvonlar orasida patogenlarning tarqalish xavfini oshiradi, ikkinchidan, o‘rmonlarni kesish yovvoyi tabiat, uy hayvonlari va odamlar o‘rtasidagi aloqani kuchaytiradi.

    Olimlarning ogohlantirishicha, iqlim inqirozi zoonoz kasalliklar xavfini ham oshirmoqda, 50 yil ichida 15 000 turdagi viruslar yuzaga chiqishi mumkin.

    19.09.2023, 10:49   Izoh (0)   10790
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Hindistonda 11 kishida o‘limga olib keluvchi Nipah virusining simptomlari topildi

    07.09.2021, 10:42

    Hindistonda Nipah virusidan ikki kishi o‘ldi. Aholidan niqob taqish so‘ralmoqda

    12.09.2023, 21:25

    Ko‘rshapalak va uchuvchi tulkilar yuqtiradi, Hindistonda ikki kishining umriga zomin bo‘ldi, o‘lim xavfi 75 foiz – Sanepidqo‘mita xavfli Nipah virusi haqida maʼlum...

    17.09.2023, 11:13

    Kreml Zelenskiyni prezident deb atashni taqiqladi — OAV

    19.09.2023, 08:51

    Yangi yilni nishonlayotgan yahudiylar, dezinfeksiya qilinayotgan vayronalar, dunyodagi eng katta pivo festivali — 18-sentabr suratlari

    18.09.2023, 22:58

    Rossiya AQSH samolyotini tutib olish uchun qiruvchi samolyotini havoga ko‘tardi

    18.09.2023, 22:40
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    UZTELECOM simli internetni modernizatsiya qilmoqda: abonentlar GPON va FTTx orqali 100 Mbit/s dan yuqori tezlikka ega bo‘ladilar


    BI Group O‘zbekistonda turar joy binosining zilzilabardoshligini ochiq sinovdan muvaffaqiyatli o‘tkazdi


    Kapitalbank va Korporativ sport assotsiatsiyasi hamkorlik memorandumini imzoladi


    Kelajak – bugungi qilgan harakatingiz samarasidir. O‘zingizga ishonch esa har qanday yutug‘ingizning boshlanishi 


    “Biznesni rivojlantirish banki” 1 trln 273 mlrd so‘mlik ipoteka krediti ajratdi


    HAVAL O‘zbekistonda yangi modellarni namoyish etdi: HAVAL H6 Facelift va HAVAL H9 taqdimot kechasi


    “Trastbank” kichik biznesni rivojlantirish uchun 1 mlrd so‘mgacha kredit taklif etadi


    Universalbank o‘zini o‘zi band qilgan fuqarolar uchun yangi “Mikrokredit 300 ”ni ishga tushirdi 


    Mobiuz Andijon, Namangan va Farg‘ona viloyatlarida 5G ning yangi imkoniyatlarini ochmoqda


    Uzbekistan Airways bilan Istanbulga foydali parvoz qiling!


    Smart Business O‘zbekistonda UZCARD va Humo kartalarini qabul qilish uchun yagona yechimni taqdim etadi 


    Accor Toshkentda Swissôtel Tashkent ochilishini nishonlamoqda, shveysariya uslubidagi hashshamatni O‘zbekiston poytaxtiga olib kelmoqda


    HONOR talabalarni qo‘llab-quvvatlovchi aksiyani e’lon qildi 


    Pepsi Taste Challenge 2025: Pepsi yana oldinda — O‘zbekistonda 59,28% ovozga sazovor bo‘ldi 


    Imzo Glass mahsulotlari Buyuk Britaniyaga eksportga yuborildi

     

    Tavsiya etamiz

    Yahudiylarning “Tarixiy vatan” va “Buyuk Isroil” haqidagi puch da’volari: Falastin aslida kimga tegishli?

    23 avgust, 13:22

    “Rusning sharmandali blitskrigi”. Urush taqdirini belgilab bergan Kiyev jangi qanday yakunlangan edi?

    22 avgust, 20:08

    Islom Karimovning sobiq matbuot kotibi “Otamdan qolgan dalalar” filmi taqiqlanish sababini oshkor qildi

    21 avgust, 11:58

    Turkiyada oyoq suyaklarini sindirib, bo‘yni o‘stirish operatsiyasi ommalashmoqda (foto)

    21 avgust, 11:52
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    “Ukraina hududlarini berish — Rossiyaning tuzog‘i” — YI oliy vakili

    Dunyo | 23 avgust, 19:00

    APL. “Manchester Siti” “Tottenhem”ga imkoniyatni boy berdi. Husanov maydonga tushmadi

    Sport | 23 avgust, 18:40

    Turkiya birinchi xonimi Melaniya Trampga G‘azodagi vaziyat borasida maktub yo‘lladi

    Dunyo | 23 avgust, 18:25

    O‘zbekistonning qaysi hududida eng ko‘p qurilish qilinayotgani maʼlum bo‘ldi

    Iqtisodiyot | 23 avgust, 18:02

    Buyuk Britaniyada orqasida yelkanga o‘xshash organi bor yangi dinozavr turi kashf etildi

    Dunyo | 23 avgust, 17:55

    Gollivuddan qolishmaydi: Qozog‘istonda suratga olingan uchta eng sara filmlar (treyler)

    Kino | 23 avgust, 17:30

    “34 yildan buyon yashayotgan oilaviy tadbirkorlik” — Toshkentdagi eng mashhur somsa va xorijlik mijozlar haqida (video)

    O‘zbekiston | 23 avgust, 17:10
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.