Yurak kuchli ursa, hatto eng xotirjam odamda ham vahima qo‘zg‘atishi mumkin. Yurak mushaklari ishidagi o‘zgarishlarning sababi nima? Buning oldini olish mumkinmi va buni qanday qilish kerak?
Nega yurak ba’zan tez uradi?
Oddiy yurak urishi odamga unchalik sezilmaydi. Bunday paytda yuragimiz qanday ishlashi haqida o‘ylamaymiz. Biz buni shunchaki his qilmaymiz. Ammo ritm o‘zgarishi bilan darhol bezovta qiluvchi fikr paydo bo‘ladi: “Nima bo‘ldi?”
Bu holatning bir qancha sabablari bor. Ularni shartli ravishda ikki turga bo‘lish mumkin: ichki va tashqi.
Tashqi — tananing tashqarisidan xurujni qo‘zg‘atadiganlar. Bularga quyidagilar kiradi:
- qo‘rquv hissi;
- xavotir;
- stress;
- jismoniy faollikni oshirish;
- kofeinli ichimliklarni haddan tashqari iste’mol qilish (qahva, energetik va boshqalar);
- spirtli ichimliklarni ko‘p iste’mol qilish.
Bu sabablarning barchasi qonda adrenalinning keskin o‘sishiga olib keladi. Va bu yurak tezligining oshishiga sabab bo‘ladi. Bunda hech qanday xavf yo‘q. Stressli vaziyat yo‘qolishi bilanoq yurak yana tekis ura boshlaydi.
Ammo pulsning tashqi sabablarga ko‘ra tezlashmaganini sezsangiz, muammo tananing ichida. Va ko‘pincha bu yurak va boshqa kasalliklardir. Buning uchun kardiologga murojaat qilishingiz kerak. Mutaxassis bunga yurak patologiyasi sababchimi yoki boshqa narsami, aniqlab, kerakli mutaxassisga yo‘naltiradi.
Yurak tez urganda nima qilish kerak?
Uy sharoitida yurak tezligini tiklashning oddiy usullari mavjud. Ular yurak urishining sababi tashqi bo‘lgan hollarda samara beradi. Agar yuragingiz juda tez ura boshlasa:
- Tinchlaning. Buning uchun nafas olish mashqlaridan foydalanishingiz mumkin. Chuqur va sekin nafas olib, nafasingizni 10 soniya ushlab turing. Keyin sekin nafas oling va 10 soniya davomida nafas olmang. Mashqni puls tiklanmaguncha takrorlash kerak (odatda sikl 5-10 marta takrorlanadi).
- Tor kiyim bo‘lsa, tugmalarini yeching.
- Jimjiloq barmog‘ingizni yengil massaj qiling. Tirnoq atrofini taxminan 60 marta intensiv ravishda bosish kerak. Keyin boshqa jimjiloqni ham xuddi shunday massaj qiling.
- Yarim stakan suv iching. Shoshilmasdan, kichik qultumlarda ichish lozim.
- Agar yurak faqat vaqti-vaqti bilan kuchli ursa, vaziyat tez-tez takrorlansa, shifokorga murojaat qiling. O‘zingizni asrang!