“Biz qizlarni qullikka tayyorlayapmiz” — Lola Zunnunova telekanal rahbarligidan ketishi va bolalarni tarbiyalashda yo‘l qo‘yilayotgan jiddiy kamchiliklar haqida (video)

“Daryo”ning YouTube’dagi kanalida sobiq teleboshlovchi Lola Zunnunova bilan suhbat tashkil etildi. U telekanaldan ketish sabablari, motivatorlik faoliyati va ayollarni qiynayotgan muammolar haqida gapirdi.

— Televideniyeda ishlayotganimda ko‘pchilik meni kibrli inson deb bilardi. Ko‘p insonlar bilan gaplashmasdim, chunki suhbat kutilmagan holda g‘iybatga aralashib ketadi. O‘zimni cheklash uchun  suhbat va muhokamalardan nari yurishga harakat qilardim. Buni esa atrofdagi insonlar kibr va mensimaslik deb tushunishar ekan. 
Yo‘nalishim birdan o‘zgardi, deyolmayman. Avvaldan o‘z ustida ishlashga, o‘zimni isloh qilishga odatlanganman. Faqat avvallari buni omma bilan o‘rtoqlashish imkoni bo‘lmagan. Ijtimoiy tarmoqlarning ommalashishi sabab o‘zimdagi fikrlarni omma bilan o‘rtoqlashish imkoni paydo bo‘ldi.

Har bir sohaning cho‘qqisi bo‘ladi. Shifokorlikka o‘qiyotgan talaba kun kelib bosh shifokor bo‘lishni orzu qiladi. Boshlovchi bo‘lgan inson esa bosh muharrir yoki direktor bo‘lishni istaydi. Surxondaryoning kichik shaharchasida televizor qarshisida o‘tirib, boshlovchi bo‘lishni orzu qilgan qiz edim. Jaloliddin Rumiy “Amalga oshmaydigan orzular qalbga solinmaydi”, deganidek, men ham oddiy muxbirlikdan telekanal bosh direktori lavozimigacha ishladim. Menimcha, o‘zbek telekanaliga rahbar bo‘lgan birinchi ayol sifatida tarixda qolsam ham ajab emas. Xo‘p, orzular ushaldi, endi-chi, deb o‘z-o‘zimga savol berdim. Shunda ilm olishim kerak, degan qarorga keldim. Motivator bo‘lish xayolimda ham bo‘lmagan. Atrofimdagi qizlar “Chiroyli gapirasiz, buni boshqalarga o‘rgating. Siz gapirsangiz ta’sirli chiqadi, ko‘ngilga yetib boradi”, deyishganidan keyin Instagram sahifasini yurita boshladim. Har holda 23 yillik boshlovchilik tajribasi qo‘l keldi. Men psixolog emasman, shunchaki o‘z tajribalarim orqali odamlarga oz bo‘lsa-da, yordam qilishni niyat qilganman, xolos, — deydi Lola Zunnunova.

Lola Zunnunova xususiy telekanal direktori vazifasidan ketganidan keyin bir nechta telekanallar uni rahbarlik lavozimlariga ishga taklif qilishgan. U nima uchun takliflarni rad etganini quyidagicha izohladi.

— Haqiqatan ham, takliflar juda ko‘p bo‘ldi. O‘sha paytda yangi telekanal ham ish faoliyatini boshlayotgan edi. Juda katta maosh va’da qilishdi, ammo tanlagan yo‘limdan voz kechmayman, dedim. Chunki men shuncha yil davomida ishlashdan, doimo ish va oilani birdek olib borishdan charchagan edim. Ayol qanchalik urinmasin, baribir oila va ishni birdek olib borolmaydi. Shu bois taklifdan osonlikcha voz kechdim. 
Otam rahmatli “Pulning ortidan quvma, uning o‘zi seni topadi”, deb ko‘p aytardi. Aka-ukalarimning biri bankda, boshqasi vazirlikda ishlaydi. Ularga ham, biz qizlarga ham pulning ortidan quvma, deb o‘rgatganlar. Xullas, men pulni o‘ylaganim yo‘q. Chunki men ayol kishiman, ro‘zg‘or baribir turmush o‘rtog‘imning zimmasida. Men faqatgina ko‘proq vaqtim bo‘lishi, buni oilam, farzandlarim va ilm o‘rganishga sarflashni istadim.

Lola Zunnunova o‘z tajribalaridan kelib chiqqan holda farzandlarni tarbiyalash borasidagi mulohazalarini aytib o‘tdi.

— Ota-onalar bolalariga “Sen menga keraksan”, deb ko‘p aytishlari kerak. Bu so‘z bola uchun shunchalik ahamiyatliki, unda o‘ziga bo‘lgan ishonchning o‘sishida muhim o‘rin egallaydi. “Sen shuni qilishga majbursan”, “Ovozingni yum, g‘ing dema”, “Odamlar nima deydi?” degan gap-so‘zlar esa aksincha uning ruhiyatini yerga uradi. Zo‘ravonlikka uchragan ayollarni o‘rganganda bir narsaga guvoh bo‘ldim. Ularning ko‘pchiligi bolalikda ana shunday muhitda ulg‘aygan va er ursa — ur oshi, so‘ksa — so‘k oshi, deb hammasiga chidaydi. Bu esa ruhiy zo‘riqish bilan bog‘liq qator muammolarni keltirib chiqaradi, ming afsuski, bunday ayollar tarbiyalagan bolalar ham ruhan sog‘lom bo‘lmaydi. Biz aybni boshqalardan izlashga odatlanganmiz, ammo hech bir masalada o‘zimizda ham ayb borligi haqida o‘ylab ko‘rmaymiz. Bolalar bilan ko‘proq gaplashish, xuddi kattalar singari fikrlari bilan qiziqish kerak. “Sen menga keraksan, Allohning bergan ne’matisan”, deb maqtalgan bolada ishonch bo‘ladi.

Keyin jamiyatimizda qizlarning tarbiyasini faqat muomala va uy ishlarini bajarishi bilan baholaymiz. Qiz bola uy ishlarini bildimi, tamom, demak, u kelajakda qiynalmaydi. Afsuski, uning ta’lim olishi, hunar o‘rganishiga eng oxirgi darajadagi masala deb qaraymiz. Aslida, qizlarning zo‘ravonlikka uchrashida qaysidir ma’noda o‘zimiz ham aybdormiz. Chunki o‘zimiz ularni qullikka tayyorlayapmiz, — deydi Lola Zunnunova.

Suhbatni quyidagi havola orqali tomosha qilishingiz mumkin: