• Profilga Kirish
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12668.14
    • RUB161.15
    • EUR14640.57
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +37°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Salomatlik

    Yurak kasalliklari, miya faolligi pasayishi va o‘lim xavfining ortishi: uyqusizlik qanday jiddiy oqibatlarga olib keladi?

    Uyqusizlik insonni asabiylashtirishi hammaga ma’lum. Ammo uning yana hayot, xotira, sog‘liq, tashqi ko‘rinish va vazn kamaytirishga qanday ta’sir qilishi mumkinligini ko‘pchilik bilmaydi, deb yozadi Elle.

    Foto: Cosmopolitan

    Uyqusizlik baxtsiz hodisalarga olib keladi

    Uyqusizlik yo‘lda jamoat xavfsizligiga katta tahdiddir. Bu haydovchini mashinani xuddi mast holda haydash kabi sekinlashtirishi mumkin. Tadqiqotlar shuni ko‘rsatadiki, uyqusizlik va sifatsiz uyqu ishdagi baxtsiz hodisalar va jarohatlarga olib keladi. Tadqiqotlarning birida kunduzgi uyquchanlikdan shikoyat qilgan ishchilar ko‘proq baxtsiz hodisalarga duch kelgan.

    Miya faolligini pasaytiradi

    Uyqu fikrlash va o‘rganishda muhim rol o‘ynaydi. Uning yetishmasligi ko‘plab kognitiv jarayonlarga zarar yetkazadi. Birinchidan, uyqusizlik e’tibor, hushyorlik, diqqatni jamlash, fikrlash va muammolarni hal qilishga ta’sir qiladi. Bu samarali bilim olishni qiyinlashtiradi.

    Ikkinchidan, tun davomida turli xil uyqu davrlari ongdagi xotiralarni qayta ishlashda rol o‘ynaydi. Agar yetarlicha uxlamasangiz, kun davomida nimani o‘rganganingizni eslay olmaysiz.

    Jiddiy sog‘liq muammolariga olib kelishi mumkin

    Uyquning buzilishi va surunkali uyqusizlik quyidagilarga olib kelishi mumkin:

    • yurak kasalliklari;
    • yurak xuruji;
    • yurak yetishmovchiligi;
    • noto‘g‘ri yurak urishi;
    • yuqori qon bosimi
    • insult;
    • qandli diabet.

    Ba’zi ma’lumotlarga ko‘ra, uyqusizlik va uyqu buzilishi bilan og‘rigan odamlarning 90 foizida ushbu va boshqa sog‘liq muammolari mavjud.

    Uyquchanlik tushkunlikka olib keladi

    Vaqt o‘tishi bilan tungi dam olishning yetishmasligi va uyqu buzilishi depressiyaning rivojlanishiga yordam beradi. 2005-yilda Amerikada o‘tkazilgan uyqu so‘rovnomasiga ko‘ra, depressiya yoki xavotir tashxisi qo‘yilgan odamlar odatda kechasi olti soatdan kam uxlagan.

    Eng keng tarqalgan uyqu buzilishi va uyqusizlik depressiya bilan eng kuchli aloqaga ega. 2007-yilda 10 000 kishi ishtirok etgan tadqiqotda uyqusizlikdan aziyat chekkanlar depressiyaga uchramaganlarga qaraganda besh baravar ko‘p bo‘lgan. Aslida, bu ko‘pincha depressiyaning birinchi alomatlaridan biridir. Uyqusizlik va depressiya bir-biridan oziqlanadi. Uyqusizlik ko‘pincha depressiya alomatlarini kuchaytiradi va uxlashni qiyinlashtiradi. Biroq uyqu muammolarini davolash depressiya va uning belgilarida ham yordam beradi.

    Terini qaritadi

    Ko‘pchilik bir necha kecha uyqusizlikdan keyin sarg‘ish teri va shishgan ko‘zlarni ko‘radi. Ammo ma’lum bo’lishicha, surunkali uyqusizlik terining xiralashishi, ajinlar va ko‘z ostidagi qora doiralarning doimiy ravishda paydo bo‘lishiga olib kelishi mumkin. Agar inson yetarlicha uxlamasa, organizm stress gormoni kortizolini ko‘proq chiqaradi. Ortiqcha kortizol teri kollagenini, terini silliq va elastik saqlaydigan oqsilni parchalashi mumkin.

    Uyqusizlik organizmda o‘sish gormonining juda kam miqdorda ajralib chiqishiga olib keladi. Yoshlarda bu gormon o‘sishni rag‘batlantiradi. Yosh o‘tishi bilan bu mushak massasini oshirishga, terining qalinlashishiga va suyaklarni mustahkamlashga yordam beradi.

    Vazn ortishiga olib keladi

    Uyqusizlik ochlik va ishtahaning kuchayishi hamda semirish bilan chambarchas bog‘liq. 2004-yilda o‘tkazilgan tadqiqotga ko‘ra, bir kecha-kunduzda olti soatdan kam uxlagan odamlarning semirish ehtimoli yetti soatdan to‘qqiz soatgacha uxlaganlarga qaraganda 30 foizga ko‘proq. Ko‘rinib turibdiki, uyqusizlik ishtahani yo‘qotibgina qolmay, yog‘ va uglevodlarga boy bo‘lgan mahsulotlarga ishtiyoqni keltirib chiqaradi.

    O‘lim xavfini oshirishi mumkin

    Whitehall Study II da ingliz tadqiqotchilari yigirma yil davomida 10 000 dan ortiq britaniyalik davlat xizmatchilarining o‘limiga uyqu rejimi qanday ta’sir qilganini o‘rganib chiqdi. 2007-yilda e’lon qilingan natijalar shuni ko‘rsatdiki, uyquni kechasi yetti soatdan besh soatgacha yoki undan kamroq vaqtga qisqartirganlar o‘lim xavfini deyarli ikki baravar oshiradi.

    Fikrlash qobiliyatiga salbiy ta’sir qiladi

    Uyquning yetishmasligi voqealarni tahlil qilishga ta’sir qilishi mumkin. Bu esa to‘g‘ri xulosa chiqarish qobiliyatiga putur yetkazadi, chunki vaziyatlar to‘g‘ri baholanmaydi. Tadqiqotlar shuni ko‘rsatadiki, vaqt o‘tishi bilan yetti yoki sakkiz soat o‘rniga olti soat uxlaydigan odamlar o‘zini uyqusizlikka moslashgandek his qila boshlaydi va bunga ko‘nikib qoladi. Ammo ularning aqliy hushyorlik darajasi tekshirilsa, natijalar pasayib borayotgani ma’lum bo‘ladi.

    04.08.2023, 15:35   Izoh (0)   12573
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Kompyuter qarshisida ishlash salomatligingizga zarar yetkazayotganini anglatuvchi simptomlar 

    04.08.2023, 13:37

    Quyosh nuri yetarli bo‘lsa ham: D vitaminining so‘rilishiga to‘sqinlik qiladigan 5 ta sabab

    03.08.2023, 12:35

    Chaqaloqning odatdagidan kam uxlashiga nima sabab bo‘ladi?

    02.08.2023, 15:32

    Gadjetlardan foydalanmang, ventilyator oldiga muz qo‘ying: Jazirama issiqni yengil o‘tkazishga yordam beradigan tavsiyalar

    02.08.2023, 13:35

    Me’yoridan ortiq shakar iste’mol qilayotganingizni anglatuvchi simptomlar

    01.08.2023, 15:30

    Deyarli barcha oziq-ovqat tarkibida mavjud: natriy glutamat iste’mol qilganda organizmda qanday o‘zgarish yuz beradi?

    01.08.2023, 13:35
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    InfinBank Visa kartalari bilan endi WeChat Pay va Alipay orqali to‘lash mumkin


    Acıbadem shifoxonalar tarmog‘ida bolalarda saraton va qon kasalliklarida suyak iligi transplantatsiyasi


    InfinBank pul o‘tkazmalari geografiyasini kengaytirmoqda


    Bekobodda "Biznesni rivojlantirish banki"ning  zamonaviy bank xizmatlari markazi ish boshladi


    Uzbekistan Airways Seulga kunlik aviaqatnovlarni taklif qiladi


    G‘alabadan ilhom, kelajak sari dadil qadam – Jahon chempionatiga yo‘l olgan chempionlar uchun BYD avtomobillari tuhfa etildi


    Uzbekistan Airways bilan Kuala-Lumpur va Bangkokga sayohatni rejalashtiring


    SAG 25 yilligi munosabati bilan Abu-Dabida hamkorlari uchun biznes tur tashkillashtirdi 


    InfinBLACK bilan qadimiy shaharlar bo‘ylab sayohatlar


    110% grant va xalqaro amaliyotlar: Central Asian University va AKFA Medline University Hospital rezidentura dasturiga qabul davom etmoqda


    TENET: “Stellar Residence” apartamentlari 24 oygacha bosqichma-bosqich to‘lov bilan 


    “O‘zbekinvest” EISK AJ va Slovakiyaning EXIMBANKA SR o‘rtasida hamkorlik to‘g‘risida bitim imzolandi


    Hyundai Tucson: 24 oyga bo‘lib to‘lash imkoniyati — qulay, tez, foydali


    Mikrokreditbank xalqaro moliya institutlari bilan muhim kelishuvlarga erishdi


    Way II Toshkent xalqaro investitsiya forumida ishtirok etmoqda 

     

    Tavsiya etamiz

    Raddiyaga raddiya: “Yuksalish” harakati va “O‘zsuvtaʼminot” AJ bir-birini yolg‘on maʼlumot tarqatishda ayblamoqda

    17 iyun, 00:10

    Eron–Isroil qarama-qarshiligi: urush bosqichma-bosqich qanday avj oldi?

    16 iyun, 14:38

    Qariyb yarim asrlik mehnat yoxud Eron qanday qilib raketa derjavasiga aylandi?

    18 iyun, 20:05
    Audio Icon

    Isroil va Eron mojarosi: sabablari, xronologiyasi, oqibatlari (foto, video)

    14 iyun, 16:36
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    BTS guruhi xonandalarining harbiy xizmatdan qaytishi Janubiy Koreya iqtisodiyotiga sezilarli foyda keltirishi mumkin

    Musiqa | 18 iyun, 20:20

    Uzbekistan Airways Seulga kunlik aviaqatnovlarni taklif qiladi

    Reklama | 18 iyun, 19:30

    Prezident Kumushkondagi mehmon uylarini ko‘zdan kechirdi (foto)

    O‘zbekiston | 18 iyun, 20:10

    Qariyb yarim asrlik mehnat yoxud Eron qanday qilib raketa derjavasiga aylandi?

    Dunyo | 18 iyun, 20:05

    “Doktor Kim” seriali va “Jonni Inglish” filmi yulduzi Pik Sen Lim vafot etdi

    Kino | 18 iyun, 19:55

    Qo‘yliq bozorida bo‘g‘ma ilonlarni noqonuniy sotayotganlarga chora ko‘rildi

    O‘zbekiston | 18 iyun, 19:45

    Rossiya Eron-Isroil urushida nimani yo‘qotishdan qo‘rqadi yoki nimalarga ega bo‘ladi?

    Dunyo | 18 iyun, 19:35

    Isroil operatsiya boshlanganidan beri Erondagi 1,1 mingta obyektga hujum qildi

    Dunyo | 18 iyun, 19:27
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.