• Profilga Kirish
  • 1751972643_633.png 1751972643_245.png 1751959824_218.svg 1751959824_520.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12692.42
    • RUB158.44
    • EUR14511.24
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +28°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Salomatlik

    Ehtiyot bo‘ling: zaharlanish yoki allergiyaga olib keluvchi 5 xil oziq-ovqat

    Zaharlanish xavfi va allergiya paydo bo‘lishi har kuni odamga tahdid soladi. Nafaqat sifati buzilgan ovqatlar bilan zaharlanishingiz mumkin, balki kechki ovqat uchun zararsiz ko‘rinadigan bir bo‘lak baliq allergik reaksiyaga sabab bo‘lishi hech gap emas.

    Diyetolog Nata Gonchar oziq-ovqat allergiyalari va zaharlanish holatlarining 90 foizini keltirib chiqaradigan odatiy ovqatlar haqida Wday nashriga so‘zlab berdi.

    Foto: Wday

    Allergenning ikkita asosiy turi mavjud: yuqumli bo‘lmagan va kelib chiqishi yuqumli bo‘lgan allergen. Oziq-ovqat allergenlari yuqumli emas, ammo oziq-ovqatdagi mog‘or yuqumli allergen hisoblanadi.

    Sakkizta asosiy oziq-ovqat allergenlari mavjud: sigir suti, tuxum, yong‘oq, yeryong‘oq, baliq, dengiz mahsulotlari, bug‘doy, soya.

    Ushbu mahsulotlar qo‘shilgan taomlar oziq-ovqat allergiyasini, og‘ir holatlarda esa jiddiy zaharlanishni qo‘zg‘atishi mumkin.

    Oziq-ovqat allergenlariga reaksiya quyidagi belgilar bilan namoyon bo‘ladi:

    • Qichishish;
    • Terining qizarishi;
    • Shish;
    • Qusish;
    • Qorin og‘rig‘i;
    • Ongni yo‘qotish;
    • Nafas qisilishi va tomoq og‘rig‘i.

    Agar sizda ma’lum bir oziq-ovqatdan keyin (masalan, sut yoki yong‘oq kabi) allergik alomatlar paydo bo‘lsa, alomatlarni keltirib chiqaradi deb o‘ylagan oziq-ovqatlarning allergenlari uchun testdan o‘tishingiz kerak.

    Bordi-yu, ma’lum bir mahsulot allergiya keltirib chiqarganiga ishonchingiz komil bo‘lsa, uning o‘ramidagi yorliqni diqqat bilan o‘qing, chunki allergenlarning oz miqdori ham kuchli reaksiyaga olib kelishi mumkin.

    Eng keng tarqalgan beshta allergen

    Yong‘oq pastasi, yog‘ va shirinliklar

    Yong‘oq, ayniqsa, bolalar orasida eng keng tarqalgan allergen hisoblanadi. Yong‘oq, yeryong‘oq pastasi, xamirli ovqatlar, pishloqlar — bularning barchasi allergiyaga olib kelishi mumkin. Tilning shishishi, aksirish, og‘izda kuyish hissi va ko‘ngil aynishi organizmning reaksiyasi haqida signal beradi.

    Allergiya reaksiyasini oldini olish uchun sotib olingan mahsulotlarning tarkibini diqqat bilan o‘qing.
    Foto: Wday

    Yong‘oqli shirinliklar, souslar va pishiriqlar

    Bodom, yong‘oq, funduk — ko‘plab delikateslarning asosi va keks, pechenye, shirinliklar va shokolad, shuningdek, souslar va salatlarning asosiy qo‘shimchasidir.

    Foto: Wday

    Sut mahsulotlari

    Sut oqsili allergiyasi va sut allergiyasi bir xil narsa emas. Allergiya sutning barcha turlarida — sigir, echki sutida namoyon bo‘ladi, ammo laktoza intoleransidan alomatlari — qusish, bo‘g‘ilish, diareya, qorin og‘rig‘i va dam bo‘lishi bilan farq qiladi.

    Pishloqlar, sariyog‘, yogurt, muzqaymoq va pudinglar — sut allergiyasi bo‘lgan odamlar ehtiyotkorlik bilan iste’mol qilishlari kerak bo‘lgan ba’zi oziq-ovqatlardir. Bundan tashqari, sut mahsulotlari qisqa saqlash muddatiga ega va nonushta uchun buzilgan tvorog zaharlanishga olib kelishi mumkin. Buzilgan sut mahsulotlari tarkibida Clostridium botulinum toksini mavjud bo‘lib, u botulizmni qo‘zg‘atadi, bu parez va mushaklar falajining rivojlanishi bilan tavsiflangan o‘tkir toksik-infeksion kasallikdir.

    Foto: Wday

    Tuxum mahsulotlari

    Tuxum turli xil mahsulotlar va taomlarning bir qismidir (masalan, makaron, non va pishiriqlar, souslar, xamirli ovqatlar va pishiriqlar). Allergiya reaksiyasini tuxum oqi keltirib chiqaradi, bu salmonellyoz —ko‘plab yon ta’sirga ega bo‘lgan kasallikni qo‘zg‘atadi. Yorliqni diqqat bilan o‘qing, chunki tuxum boshqa nomlar ostida yashirin bo‘lishi mumkin.

    Foto: Wday

    Glyutenni o‘z ichiga olgan mahsulotlar

    Allergiya, odatda, javdar, bug‘doy va jo‘xori kabi donlarda mavjud bo‘lgan glyuten tufayli yuzaga keladi. Allergiyaning bu turini glyuten sezuvchanligi deb ataladi.

    Ro‘yxatdagi mahsulotlar va boshqa allergenlar allergik jarayonning og‘ir shaklini — anafilaktik shokni keltirib chiqaradi. Bu o‘ta xavfli holatlar ya’ni qon bosimining pasayishi, tomoq shishishi va spazmi, yurak ishidagi buzilishlar bilan birga keladi. Shoshilinch tibbiy yordam bo‘lmasa, anafilaktik shok holatida bo‘lgan odam bir necha daqiqa ichida halok bo‘lishi ehtimoli mavjud.

    Foto: Wday

    Donli mahsulotlarni o‘z ichiga olgan taomlarni iste’mol qilmasligingiz kerak. Glyuten moddasi muzqaymoq, yogurt, sariyog‘, kolbasa va quyultirilgan sutda ham uchraydi.

    Bundan tashqari, organizm boshqa mahsulotlarga istalmagan tarzda reaksiya bildirishi mumkin:

    • Turli urug‘lar (kungaboqar);
    • Asal va undan tayyorlangan mahsulotlar;
    • Dukkaklilar (loviya, no‘xat, yasmiq);
    • Bug‘doy mahsulotlari (jumladan, makaron).

    Biroq bunday hollarda allergiya kamdan-kam hollarda, asosan, irsiy yuqori sezuvchanlik yoki ushbu mahsulotlarni haddan tashqari va tez-tez iste’mol qilish tufayli yuzaga keladi. Me’yor haqida unutmang va hatto, sevimli mahsulotlaringizni haddan tashqari ko‘p iste’mol qilmang.

    Yozgi zaharlanishni keltirib chiqaruvchilar: muzqaymoq, tarvuz va shaurma

    Yozda ovqatdan zaharlanish xavfi ortadi, chunki havo harorati doimiy ravishda yuqori bo‘ladi va oziq-ovqat tez buziladi.

    Ammo tarvuz, muzqaymoq va shaurma zaharlanishni keltirib chiqaruvchilar ro‘yxatida birinchi o‘rinlarda  turadi.

    Foto: Wday

    Nitratning o‘zi zaharli emas, lekin ular oshqozon-ichak trakti mikroflorasiga kirganda jiddiy kasalliklarga olib kelishi mumkin bo‘lgan zararli nitritlarga aylanadi. Agar tarvuz nam xonada saqlangan bo‘lsa, nitritlarning faolligi ortadi.

    Tarvuz bilan zaharlanish belgilari uni iste’mol qilishdan ikki-uch kun o‘tgach paydo bo‘lishi mumkin: bosh og‘rig‘i, ko‘ngil aynishi, qusish, zaiflik, og‘ir holatlarda qon bosimi tushishi va yurak urish tezligining oshishi, nafas qisilishi paydo bo‘ladi.

    Yeyishdan oldin tarvuzni yaxshilab yuvish qat’iy tavsiya qilinadi.

    Shaurma nafaqat undagi go‘shtning shubhali sifati, balki pishirish usuli tufayli ham xavflidir. Qovurishning yetarli emasligi bilan patogen mikroorganizmlar, E. coli, Salmonella va Trichinella rivojlanishi uchun qulay muhit yaratiladi. Bundan tashqari, shaurma nordon sutli sous asosida tayyorlanadi, u issiqlik paytida tezda yomonlashadi. Bunday sous kuchli allergendir.

    Foto: Wday

    Yoz oylarida muzqaymoq ham ehtiyotkorlik bilan tanlanishi kerak. Saqlash va tashish qoidalarini buzganligi sababli ko‘pincha takroriy muzlatishga duchor bo‘ladi. Erigan muzqaymoq Staphylococcus aureus yoki E. coli rivojlanishi uchun qulay muhit hisoblanadi. Bu mikroblar organizmda patologik o‘zgarishlarni keltirib chiqaradi va kuchli zaharlanish, hatto, toksik shokka olib kelishi ehtimoli yuqoridir.

    28.06.2023, 09:55   Izoh (0)   17677
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Qaysi oziq-ovqat mahsulotlari allergiyani yengillashtirishi mumkin?

    27.04.2023, 11:32

    Ovqatdan zaharlanish: bunday paytda nima yeyish mumkin-u, nima mumkin emas?

    05.06.2023, 17:50

    Quyoshdan allergiya qanday bo‘ladi va undan himoyalanish uchun nima qilish kerak?

    15.06.2023, 09:30

    Jazirama yozda qanday ovqatlarni iste’mol qilish mumkin-u, nimalar yeyish tavsiya etilmaydi? 

    21.06.2023, 11:28

    Nima uchun to‘satdan o‘rindan turganda odamning ko‘z oldi qorong‘ilashib, boshi aylanadi?

    27.06.2023, 18:50

    Gazli ichimliklarni to‘g‘ridan to‘g‘ri alyumin qutilaridan ichish nechog‘li xavfli?

    27.06.2023, 16:58
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    OKMKda mahalliy dumpkarlardan foydalaniladi 


    Avvallari xufiyona iqtisodiyotda faoliyat yuritgan eshitish va gapirishda muammosi bor insonlar endi rasmiy sektorga qo’shilib, Poytaxt Parking jamoasining bir qismiga aylandi


    AVO bank aloqa markazi: innovatsiyalar va yangi xizmat darajasi 


    InfinBANK va Kwikpay: uyingizga komissiyasiz va mehr bilan xalqaro pul o‘tkazmalari


    “Biznesni rivojlantirish banki” BMT Taraqqiyot Dasturi bilan hamkorlik qiladi


    Aqlli diversifikatsiya: nima uchun kerak va kapitalni qanday taqsimlash lozim?


    Qo‘ng‘iroqlardan mobil internetga: Toshkent mobil aloqadan foydalanish modelini qanday o‘zgartirmoqda


    SonetUzStyle tanlovida ishtirok etish uchun arizalar qabuli 15-avgustgacha uzaytirildi


    AKFA energiya tejovchi romlari: iqlimga moslashtirilgan, qulaylikni ko‘zlagan 


    ZARMED Universiteti: 200 ta grant sizni kutmoqda


    Endi Ucell ilovasida Yandex Music’ni tinglash mumkin 


    BYD SEALION 7: Flagman elektr SUV — shahar ko‘chalarida yangi yetakchi 


    Toshkentda CRYPTO O₂ forumi bo‘lib o‘tdi: Texnologiya, fintech va tartib‑qoidalar muhokama qilindi 


    STEM va biznes yo‘nalishidagi qizlar uchun TBC Bank’dan ta’lim grantlari — O‘zbekistonda gender tafovutini kamaytirish yo‘lida yangi qadam


    American University of Technologyʼda bakalavrlar uchun ochiq eshiklar kuni

     

    Tavsiya etamiz

    Kamchatkadagi hodisa yagona emas: so‘nggi 120 yilda ro‘y bergan eng kuchli megazilzilalar

    1 avgust, 18:20

    Tramp uchun xavotirlar: AQSH prezidenti taniqli shaxslarga yosh qizlarni sotgan Jeffri Epshteynning mijozi bo‘lganmi?

    29 iyul, 17:19

    Bir kechada oddiy ofitsiantdan millionerga aylangan ayol: lotereyadan yutilgan 10 mln dollar mashmashasi

    27 iyul, 09:25
    Audio Icon

    Andijoncha hotamtoylik: “Dunyo sadolari”ga sarflanayotgan milliardlar va shubhali shartnomalar

    24 iyul, 21:25
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Bojxona qo‘mitasi Qirg‘iziston chegarasida tirbandlik yuzaga kelishidan ogohlantirdi

    O‘zbekiston | 2 avgust, 21:00

    ZARMED Universiteti: 200 ta grant sizni kutmoqda

    Reklama | 2 avgust, 20:15

    Tramp Oq uyda hashamatli tantanalar zali qurib, uni AQSHga sovg‘a qilmoqchi

    Layfstayl | 2 avgust, 20:55

    Andijonda “otpuska”dagi o‘qituvchilar maktab taʼmirlayotgani aytilmoqda

    O‘zbekiston | 2 avgust, 20:44

    Rekord sarmoyalar: gigant texnologik kompaniyalar 2025-yilda sun’iy intellekt uchun 115 mlrd dollar sarfladi

    Dunyo | 2 avgust, 20:40

    Tramp tahdidlariga qaramay Hindiston Rossiyadan neft xarid qilishda davom etadi — hind rasmiylari

    Dunyo | 2 avgust, 20:10

    Xitoyda robot kino va dramaturgiya yo‘nalishida aspiranturaga qabul qilindi

    Texnologiyalar | 2 avgust, 19:50

    O‘zbekistonda har beshta sud qaroridan bittasi ijro etilmagani aytildi

    O‘zbekiston | 2 avgust, 19:38
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.