• Profilga Kirish
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12768.26
    • RUB162.63
    • EUR14400.04
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +26°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Salomatlik

    Bolalarda ortiqcha vazn paydo bo‘lishining sabablari nima?

    Afsuski, bolalar orasida ham ortiqcha vazn muammosi yo‘q emas. Umuman, semizlikka qanday omillar sabab bo‘ladi? Nima uchun bolalarda ortiqcha vazn holatlari kuzatilmoqda? Bu savollarga diyetolog va endokrinolog Osiyo Ismailova javob beradi.

    Foto: Yandex

    Ortiqcha vazn qanday paydo bo‘ladi?

    Hozirgi davrda ekologiyaning yomonlashib, texnologiyalarning rivojlanib ketishi insonlarga zarar keltiradigan oziq-ovqat mahsulotlarining yildan yilga ortib borayotgani organizmda yog‘ qatlami to‘planib, qalinlashishiga olib kelmoqda. Ilgari, semiz insonlarning soni bugunga nisbatan kam bo‘lgan. Bugun esa har bir oilada kamida bir nafar yuqori qon bosimi, qandli diabet kasalliklari va ortiqcha vaznga ega bo‘lgan odamni uchratasiz. Buning sababi — insonlarning ovqatlanishga bo‘lgan munosabati, gormonal buzilishlar va kamxarakatlik hisoblanadi.

    Foto: “Daryo”

    Organizmda insulin gormoni ortib borar ekan, yog‘ qatlami ham shunga yarasha ko‘payib boradi. Yuqori uglevodli mahsulotlar (xamirli ovqatlar, shirinliklar)ni, ya’ni insulin gormonini oshiradigan oziq-ovqatlarni iste’mol qilib, shunga yarasha jismoniy harakat bo‘lmagandan keyin semizlikka bo‘lgan moyillik kuchayadi. Demak, noto‘g‘ri ovqatlanish va kamharakatlilik ortiqcha vaznga olib keladi. Oqibatda, bu qator yondosh kasalliklarning rivojlanishiga qulay muhit yaratib beradi.

    Nima uchun o‘smirlar va yosh bolalar orasida ortiqcha vazn holatlari kuzatilmoqda?

    Chindan ham ortqicha vazn bilan kurashayotganlar orasida 10-11 yoshli bolalar yo‘q emas. Bu yoshdagi bolalarning vazni o‘rtacha 35-40 kilogramm bo‘lishi kerak, ularning vazni esa 70-80 kilogrammagacha boradi. Buni ota-onalarning farzandlarini noto‘g‘ri ovqatlanish tartibi bilan bog‘lash mumkin. Chunki ota-onalar biror yutuqqa erishgan, maktabdan a’lo baho olib kelgan farzandini xursand qilish maqsadida ularni qayerga olib boradi? Albatta, fastfudlar (kartoshka fri, gamburger, pitsa) tayyorlanadigan joylarga. Bora-bora bu odat tusiga aylanib, bolada muntazam ravishda shunday oziq-ovqatlarni iste’mol qilishga moyillik paydo bo‘ladi. E’tibor berilsa, bugungi kunda aksar bolalar uyda tayyorlanagan mastava, sho‘rva kabi taomlarni xushlab tanovul qilmaydi, fastfudlar esa jon-u dili.

    Bolalarning noto‘g‘ri ovqatlanishida yana bir muhim jihat mavjud. Bu ularning televizor ko‘rgan holda ovqatlanishidir. Bola televizor, telefon ko‘rib ovqat yer ekan, miya oshqozonga ovqat kelyapti, degan signalni berishga ulgurmaydi va yegan ovqati me’yor bilan hazm ham bo‘lmaydi.

    Ota-onalarning yo‘l qo‘yadigan xatosi — farzandlari xafa bo‘lganda ham, xursand bo‘lganda ham ularni faqat ovqat bilan yupatish, hayotning ajralmas qismi sifatida qabul qilish fikrining shakllanishiga hissa qo‘shish. Bu ota-onalarda odat tusiga aylanib ulgurgan. Masalan, ovqatlanib bo‘lgan zahoti kutilmaganda bir do‘stingiz qo‘ng‘iroq qilib ko‘rishishni taklif qilsa, qayerga yo‘l olasiz, shubhasiz, restoranlarga. Garchi qorin to‘q bo‘lsa ham, ovqat yeyish an’anasi bor. Ayniqsa, to‘y dasturxonlarida 5-6 ovqat tortiladi. Buning salbiy oqibatlari haqida hamma ham bosh qotirmaydi. 95 foiz kasalliklar noto‘g‘ri ovqatlanish va yuqori uglevodli mahsulotlarni iste’mol qilishdan kelib chiqadi.

    Shuningdek, bolalarda ortiqcha vazn hosil bo‘lishining oldini olish va bu muammo bilan samarali kurashish uchun nimalar qilish kerakligi borasidagi tavsiyalarni quyidagi videoni ko‘rish orqali bilib olish mumkin.

    14.06.2023, 16:40   Izoh (0)   15879
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Tabassum ortiga yashiringan depressiya: uni qanday aniqlash mumkin?

    14.06.2023, 13:48

    Uxlab ozishni xohlaysizmi? Buni amalga oshirishga yordam beradigan 5 ta “fokus”

    13.06.2023, 15:51

    Qo‘llarda og‘riq kuzatilsa, uy sharoitida nima qilish kerak?

    13.06.2023, 10:40

    Surunkali charchoq sindromi: sabablari, belgilari va davolash usullari

    12.06.2023, 19:58

    Ko‘zlaringizni yoshlatadigan piyozning sog‘liq uchun 5 xil ajoyib foydasi haqida bilasizmi?

    12.06.2023, 10:20

    Nima sababdan qorinning chap tarafida sanchiqli og‘riq kuzatiladi?

    11.06.2023, 12:10
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    Abadiy ishonchlilik va xavfsizlik: GWM sohaning yangi standartlarini joriy etmoqda


    Oqtepa Lavashdan “Kulgili narxlar”: sevimli taomlar — har bir pozitsiya 10 mingdan 20 ming so‘mgacha bo‘lgan maxsus narxlarda


    So‘zlar ahamiyatga ega: TBC Bank 8-mart tabriklarini pullarga aylantirib, ayollar tadbirkorligini qo‘llab-quvvatladi


    Eng chuqur g‘or, eng baland ko‘prik va eng sirli maskan – Namanganga boramiz


    “Biznesni rivojlantirish banki” biznes uchun qulay innovatsion bank bo‘lishga intilmoqda


    Chery gazga o‘tmoqda: kafolat to'liq saqlanib qolinadi, o‘rnatish esa 31 maygacha bepul! 


    “Akkermann sement” xalqaro forumi: qurilish materiallari sohasidagi muammolar keng tahlil qilindi


    UZTELECOM 10 Gbit/s tezlikdagi uy internetini foydalanuvchilarga taqdim etdi


    Ipoteka Bank OTP Group o‘zini o‘zi band qilganlarga yangi ipoteka dasturini ishga tushirdi: hujjatlarsiz, asabbuzarliksiz, samarali natijalar bilan


    Ilg‘or qurilish texnologiyalari asosida qad rostlayotgan Quyi Chotqol GES


    “O‘zbekinvest” IUA aʼzosiga aylandi va Londonning global sug‘urta bozorida o‘z mavqeini mustahkamladi


    Centrum Air yangi Airbus A320neo — aviaparkidagi to‘qqizinchi samolyotni qabul qilib oldi 


    InfinBANK Visa Direct orqali xalqaro pul o‘tkazmalariga qo‘yilgan limitlarni oshirdi 


    MKBANK xalqaro moliya bozorida: Qozog‘iston banklaridan 15 million dollar jalb qilindi


    Acıbadem shifoxonalar tarmog‘ida qon kasalliklarini zamonaviy davolash usullari: leykoz va boshqa kasalliklar

     

    Tavsiya etamiz

    “Ikki xonali uy uchun 715 mln so‘mdan”. “Daryo”dagi maqoladan so‘ng poytaxt hokimligi uysiz qolgan aholiga xonadon sotib olish uchun mablag‘ ajratdi

    28 may, 21:15

    Budapesht fasadlari: sanʼat ko‘chada yashaydi (foto)

    27 may, 10:00

    Gestapo va KGB xizmatida bo‘lgan buxorolik “Shtirlits”

    26 may, 19:00

    Ayol ovchilardan ilg‘or samolyotlarga qadar — Ukraina rus Shahed’larini qanday ovlaydi?

    19 may, 20:10
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Razvedka Putin harbiy yordam uchun Kim Chen Inga nima berganini aniqladi

    Dunyo | 30 may, 10:58

    Milliardlar sarflangan “Qizaloq va maymoq” multfilmi qanday qilib butun dunyoga mashhur bo‘ldi?

    Kino | 30 may, 10:50

    Xitoylik paraplanchi 8 ming metrdan ortiq balandlikdan sakrab omon qoldi (video)

    Dunyo | 30 may, 10:42

    iPhone 16 modeli 2025-yilda dunyodagi eng ko‘p sotilgan smartfon bo‘ldi

    Texnologiyalar | 30 may, 10:24

    O‘zbekistonda 5 yilda kiberjinoyatlar bilan 1,9 trln so‘mdan ortiq pul talon-toroj qilindi

    O‘zbekiston | 30 may, 10:16

    La Liga. VAR 16 marta “Barselona” foydasiga qaror qabul qilgan, “Real Madrid” eng ko‘p zarar ko‘rgan jamoaga aylandi

    Sport | 30 may, 10:03

    “Italiyadagi supervulqon global halokatga olib kelishi mumkin” — olimlar

    Dunyo | 30 may, 09:59
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.