Zaharlanish (xalq tilida ich ketishi)da oshqozon-ichak trakti yallig‘lanadi, bakteriyalarning chiqindilari bilan zaharlanish sodir bo‘ladi, organizm suvsizlanadi va uning qayta tiklanishi uchun bir necha kun kerak bo‘ladi. Organizmga qanday yordam berish kerak? Woman nashri bu paytda qanday parhez tutish kerakligini havola qildi.

Zaharlanishdan keyin darhol ovqatlanish mumkinmi?

Qusish va diareyadan keyin organizm zaiflashadi va shikastlangan oshqozon-ichak trakti oziq-ovqatdan ozuqaviy moddalarni o‘zlashtira olmaydi. Shuning uchun shifokorlar birinchi kunida umuman ovqatlanmaslikni, ko‘p miqdorda suyuqlik ichishni (kuniga kamida 2 litr), har yarim soatda bir stakan suv ichishni tavsiya qiladi. Agar ochlik hissi juda kuchli bo‘lsa, guruchni qaynatib suvini ichish mumkin.

Elektrolitlar bilan gazsiz suv ichish juda foydali, chunki suvsizlanish nafaqat namlikni yo‘qotish emas: mineral tuzlar (natriy va kaliy kabi) suv bilan birga chiqib ketadi. Regidratatsiya uchun eritmalar retseptisiz har qanday dorixonada sotiladi. Agar ularni sotib olishning iloji bo‘lmasa, bunday kompozitsiyani o‘zingiz uy sharoitida tayyorlashingiz mumkin: buning uchun 3 gramm tuz va 18 gramm, shakar 1 litr qaynatilgan suvda eritiladi.

Agar zaharlanish juda jiddiy bo‘lsa, eng to‘g‘ri variant tez yordam chaqirish va tomirga tomchi dorilarni yuborishdir. To‘g‘ri davolash bilan suvsizlanish 2-3 kun ichida yo‘qoladi.

Darhol eubiotiklarni qabul qilishni boshlang. Ular ichak mikroflorasini tiklaydi. Toksinlar sorbentlarni olib tashlashga yordam beradi.

Zaharlanishdan keyin parhez

Ikkinchi kuni muzlatkichni oching. Endi organlarning kuchini va funksiyalarini tiklash, vitaminlar va minerallarning yetishmasligini to‘ldirish kerak, shu bilan birga allaqachon holdan toygan oshqozon-ichak traktiga zarar yetkazmaslik muhimdir. Shuning uchun ovqat va ichimliklarni diqqat bilan tanlang.

Ovqat yeyishni qadam baqadam kurka bulyoni, guruch, grechka yoki suli bo‘tqasi (kam yog‘li sut uchinchi kuni kiritiladi), glyutensiz donlar (masalan, amaranta juda foydali)dan boshlash kerak.

Agar qayta buzilish bo‘lmasa, qaynatilgan (tovuq, quyon) go‘shtini sinab ko‘rish mumkin. Keyin sabzavot va mevalarni qo‘shing. Ularga issiqlik bilan ishlov berish kerak. Pishirilgan olma, qovurilgan yoki bug‘langan qovoq, qaynatilgan kartoshka idealdir. Banan yesangiz bo‘ladi: u shilliq qavatlarni deyarli bezovta qilmaydi.

Barcha oziq-ovqatlar suyuq yoki pyure shaklida bo‘lsin: hozirgi holatdagi kichik bo‘laklar ham yallig‘langan epiteliyga shikast yetkazishi va og‘riqni kuchaytirishi mumkin.

Tez-tez, kuniga 5-6 marta, har 2-3 soatda, kichik (mushtingizdan katta bo‘lmagan) qismlarda ovqatlaning. Barcha ovqatlar issiq bo‘lishi kerak, qaynoq va sovuq ovqat oshqozon-ichak traktini bezovta qiladi va oshqozon va qizilo‘ngach sfinkterlarining refleksli spazmlarini qo‘zg‘atadi, bu esa qusishga olib keladi.

Zaharlanishdan keyin yana nima yeyish mumkin?

Taomnomaga asta-sekin kiriting:

• Mineral suv;
• Tvorog zapekankasi;
• Yumshoq tuzsiz pishloqlar;
• Pechenye;
• Qaynatilgan sabzavotlar yoki mevali pyure;
• Yog‘siz bug'da pishirilgan baliq;
• Quritilgan meva kompotlari;
• Kisel;
• Oddiy choy;
• Pishirilgan tuxum;
• Bug‘da tayyorlangan omletlar;
• Quritilgan bug‘doy noni;
• 1: 1 nisbatda suyultirilgan tabiiy sharbatlar;
• Mol go‘shti (teftel yoki dimlangan).

Zaharlangan vaqtda nimalar yeyish tavsiya etilmaydi?

Dastlabki bir necha kun ichida me’da shirasining ishlab chiqarilishini qo‘zg‘atadigan, hazm qilish qiyin bo‘lgan ovqatlardan voz kechish yaxshiroqdir. Bular:

• Turli tuman mahsulotlarga boy sho‘rvalar;
• Yog‘li go‘sht va baliq;
• Dudlangan go‘sht va marinadlar;
• Qovurilgan ovqatlar;
• Fastfud;
• Tuzlangan pishloqlar;
• Shokolad;
• Achchiq, sho‘r ovqatlar;
• Kofe;
• Spirtli ichimliklar;
• Qo‘ziqorinlar;
• Nordon yangi sabzavotlar, mevalar va rezavorlar.
• Ketchup, mayonez.

Ayniqsa, dastlabki uch kun ichida parhezga qat’iy rioya qilish kerak. 7-10 kundan keyin odatdagi ovqatlanish uslubiga qaytish mumkin. Ammo shunda ham piyoz, sarimsoq, ziravorlarni iste’mol qilishda ehtiyot bo‘lishingiz kerak.