• Profilga Kirish
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12768.26
    • RUB162.63
    • EUR14400.04
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +29°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Iqtisodiyot

    Narxning keskin pasayishi va ipoteka yo‘qotishlari: O‘zbekiston ko‘chmas mulk bozoridagi xatarlar o‘rganildi

    O‘zbekiston ko‘chmas mulk bozoridagi xatarlar tahlil qilindi. Bu haqda “Daryo”ga Markaziy bank sharhidan ma’lum bo‘ldi.  

    Foto: “Daryo”

    2023-yil 1-yanvardan boshlab amal qilayotgan imtiyozli ipoteka kreditlari va subsidiyalar bo‘yicha davlat dasturlari aholining uy-joyga bo‘lgan talabini yanada rag‘batlantiradi. 

    Bundan tashqari, Toshkent shahrining bosh rejasi tasdiqlangunga qadar yangi qurilishlarga moratoriy e’lon qilinishi esa taklif hajmini kamaytiradi. 

    Natijada uy-joy bozoridagi talab va taklif o‘rtasidagi nomutanosiblik ortishi mumkin. Bu esa, uy-joyning bozor va fundamental narxlari o‘rtasidagi farq kengayishiga sabab bo‘lishi mumkin. 

    Uy-joy narxlarining fundamental qiymatidan doimiy ortib borayotgani ko‘chmas mulk bozorida tizimli xatarlar yuzaga kelish ehtimolini oshirishi mumkin. 

    Ko‘chmas mulk bozoridagi talab hajmining sezilarli kamayishi uy-joy narxlarining keskin pasayishiga olib keladi. Natijada ajratilgan ipoteka kreditlari yetarlicha garov bilan taminlanmasligiga sabab bo‘ladi va banklarning ipoteka krediti bo‘yicha yo‘qotishlari ortishi mumkin. 

    Shuningdek, tijorat banklari tomonidan ajratilgan ipoteka kreditlari uchun garov sifatida olingan ko‘chmas mulk bozor qiymatining kamayishi hisobiga kreditlar summasining garov summasiga nisbati (LTV) ko‘rsatkichi ortadi. 

    Mahalliy ko‘chmas mulk bozorida uy-joy narxlari keskin kamayishining shartli ravishda uch xil ssenariy (20, 30 va 40 foiz) bo‘yicha 2022-yil ma’lumotlari asosida tahlil qilindi. 

     

    Infografika: Markaziy bank

    Bunda, uy-joy narxining keskin tushishi natijasida LTV ko‘rsatkichi 120 foizdan yuqori bo‘lgan kreditlarning qarz oluvchilar tomonidan qaytarilmaslik ehtimolining ortish farazi ilgari surilgan. 

    Uy-joy narxlarining 20 foizga arzonlashishi 2022-yilda ajratilgan ipoteka kreditlarining qariyb 40 foizida LTV ko‘rsatkichi 100 foizdan yuqori shakllanishini ko‘rsatmoqda. 

    LTV ko‘rsatkichi 120 foizdan yuqori ipoteka kreditlarning 2022-yilda ajratilgan jami ipoteka kreditlardagi ulushi 3 foizni tashkil etayotgani, ipoteka kreditlarini to‘lashdan ko‘ra, garovdan voz kechish ehtimoli mavjud qarz oluvchilarning ulushi juda pastligini anglatadi. 

    Uy-joy narxlarining 30 va 40 foizga pasayishi holatida 2022-yilda ajratilgan ipoteka kreditlarining mos ravishda 85 hamda 87 foizlari uchun qo‘yilgan garov miqdorining yetarlilik darajasining pasayish (LTV ko‘rsatkichi 100 foizdan yuqori) muammosi yuzaga keladi. 

    Shuningdek, uy-joy narxlarining 30 foizga pasayishi LTV ko‘rsatkichi 120 foizdan yuqori bo‘lgan ipoteka kreditlari ulushi 32 foizni, 40 foiz pasayishda esa, 84 foizni tashkil etayotgani ushbu qarz oluvchilarda kredit to‘lashdan ko‘ra garovdan voz kechish ehtimolining yuqoriligidan dalolat beradi. 

    Natijada, banklar uchun ajratilgan ipoteka kreditlari bo‘yicha yirik yo‘qotishlarni olib kelishi mumkin. 

    Bunda, kredit miqdorining uy-joy narxidan sezilarli darajada yuqori ekanligi kreditlarning qaytarilmasligiga asosiy sabab bo‘ladi. Buning ortidan kreditlar tarkibida muammoli kreditlar ulushi va kredit yo‘qotishlari hajmi ortadi.

    Uy-joy narxlarining keskin pasayishini bank aktivlari sifatiga ta’siri ssenariylar bo‘yicha tahlil etilganda, uy-joy narxlarining 20 foizga pasayishi muammoli kreditlarning jami kreditlar tarkibidagi ulushining joriy holatiga sezilarli ta’sir ko‘rsatmaydi. 

    Biroq uy-joy narxlarining 30 hamda 40 foizlarga pasayishi 2022-yil yakunlari bo‘yicha jami kreditlar tarkibidagi muammoli kreditlar ulushining mos ravishda 4,8 va 6,7 foizgacha ko‘tarilishiga sabab bo‘lishi mumkin.

    Bu esa tijorat banklarining ipoteka kredit bo‘yicha zararlarning sezilarli ortishiga olib keladi. 

    Ma’lumotlarga ko‘ra, ko‘chmas mulk bozorida uy-joy narxlarining keskin arzonlashishi natijasida jami kredit portfelida ipoteka kreditlari ulushi yuqori bo‘lgan banklarning defoltga uchrashi, banklar o‘rtasidagi moliyaviy bog‘liqlik natijasida bank tizimi uchun qo‘shimcha tarkibiy tizimli xatarlarni yuzaga keltirishi mumkin.

    Avvalroq O‘zbekistonda eski uylar narxi oshgani haqida xabar berilgandi.

    31.05.2023, 18:50   Izoh (0)   9410
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Xitoyda yoshlar o‘rtasidagi ishsizlik rekord darajaga yetib, iqtisodiyotga xavf tug‘dirmoqda —CNBC

    31.05.2023, 17:12

    O‘zbekiston banklarida muammoli kreditlar ko‘paya boshladi

    31.05.2023, 15:24

    Erdo‘g‘onning g‘alabasi Turkiya iqtisodiyotiga qanday ta’sir o‘tkazmoqda?

    29.05.2023, 19:15

    O‘zbekiston dunyodagi suv tanqis 33 ta mamlakat qatoriga tushib qolishi kutilmoqda

    18.05.2023, 19:00

    Yevropada gaz narxi ikki yil ichidagi minimal darajaga tushdi

    18.05.2023, 17:51

    Markaziy Osiyoda iqtisodiy o‘sish sekinlashadi. Rossiya bilan savdo aloqalari esa mintaqaga xavf keltirib chiqarishi mumkin — XVJ

    18.05.2023, 08:20
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    “Akkermann sement” xalqaro forumi: qurilish materiallari sohasidagi muammolar keng tahlil qilindi


    InfinBANK Visa Direct orqali xalqaro pul o‘tkazmalariga qo‘yilgan limitlarni oshirdi 


    Centrum Air yangi Airbus A320neo — aviaparkidagi to‘qqizinchi samolyotni qabul qilib oldi 


    So‘zlar ahamiyatga ega: TBC Bank 8-mart tabriklarini pullarga aylantirib, ayollar tadbirkorligini qo‘llab-quvvatladi


    MKBANK xalqaro moliya bozorida: Qozog‘iston banklaridan 15 million dollar jalb qilindi


    “Biznesni rivojlantirish banki” biznes uchun qulay innovatsion bank bo‘lishga intilmoqda


    UZTELECOM 10 Gbit/s tezlikdagi uy internetini foydalanuvchilarga taqdim etdi


    ANORBANK va BS/2 O‘zbekistonda banklarda o‘z-o‘ziga xizmat ko‘rsatish tarmog‘ini kengaytirmoqda


    Chery gazga o‘tmoqda: kafolat to'liq saqlanib qolinadi, o‘rnatish esa 31 maygacha bepul! 


    Ipoteka Bank OTP Group o‘zini o‘zi band qilganlarga yangi ipoteka dasturini ishga tushirdi: hujjatlarsiz, asabbuzarliksiz, samarali natijalar bilan


    “O‘zbekinvest” IUA aʼzosiga aylandi va Londonning global sug‘urta bozorida o‘z mavqeini mustahkamladi


    2025-yilning 5 oyi davomida Mobiuz minglab tayanch stansiyalarini ishga tushirdi va texnik infratuzilmani zamonaviylashtirdi


    Abadiy ishonchlilik va xavfsizlik: GWM sohaning yangi standartlarini joriy etmoqda


    Octobank bankomatlarni BS/2 bilan birga “aqlliroq” qiladi


    Sistit — bu uyat emas!

     

    Tavsiya etamiz

    “Ikki xonali uy uchun 715 mln so‘mdan”. “Daryo”dagi maqoladan so‘ng poytaxt hokimligi uysiz qolgan aholiga xonadon sotib olish uchun mablag‘ ajratdi

    28 may, 21:15

    Budapesht fasadlari: sanʼat ko‘chada yashaydi (foto)

    27 may, 10:00

    Gestapo va KGB xizmatida bo‘lgan buxorolik “Shtirlits”

    26 may, 19:00

    Ayol ovchilardan ilg‘or samolyotlarga qadar — Ukraina rus Shahed’larini qanday ovlaydi?

    19 may, 20:10
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Desertga tuzlangan bodringli pechenye: Gollivud yulduzlari yaxshi ko‘radigan g‘ayrioddiy yeguliklar

    Layfstayl | 31 may, 13:50

    O‘zbekistonda yozning ilk kunida harorat qanday bo‘ladi?

    O‘zbekiston | 31 may, 13:25

    Jeki Chan, Demi Mur va boshqa jahon yulduzlarining asl ismlarini bilasizmi?

    Layfstayl | 31 may, 12:30

    “Xohlaganimni gapiraman” deya ichki ishlar xodimini haqoratlagan ayol uzr so‘radi (video)

    O‘zbekiston | 31 may, 11:55

    Yaqinlarining qistovi bilan mashhur rollarga rozi bo‘lgan Gollivud aktyorlari

    Kino | 31 may, 11:40
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.