• Profilga Kirish
  • 1751972643_633.png 1751972643_245.png 1751959824_218.svg 1751959824_520.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12699.14
    • RUB162.16
    • EUR14847.83
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +26°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Iqtisodiyot

    Narxning keskin pasayishi va ipoteka yo‘qotishlari: O‘zbekiston ko‘chmas mulk bozoridagi xatarlar o‘rganildi

    O‘zbekiston ko‘chmas mulk bozoridagi xatarlar tahlil qilindi. Bu haqda “Daryo”ga Markaziy bank sharhidan ma’lum bo‘ldi.  

    Foto: “Daryo”

    2023-yil 1-yanvardan boshlab amal qilayotgan imtiyozli ipoteka kreditlari va subsidiyalar bo‘yicha davlat dasturlari aholining uy-joyga bo‘lgan talabini yanada rag‘batlantiradi. 

    Bundan tashqari, Toshkent shahrining bosh rejasi tasdiqlangunga qadar yangi qurilishlarga moratoriy e’lon qilinishi esa taklif hajmini kamaytiradi. 

    Natijada uy-joy bozoridagi talab va taklif o‘rtasidagi nomutanosiblik ortishi mumkin. Bu esa, uy-joyning bozor va fundamental narxlari o‘rtasidagi farq kengayishiga sabab bo‘lishi mumkin. 

    Uy-joy narxlarining fundamental qiymatidan doimiy ortib borayotgani ko‘chmas mulk bozorida tizimli xatarlar yuzaga kelish ehtimolini oshirishi mumkin. 

    Ko‘chmas mulk bozoridagi talab hajmining sezilarli kamayishi uy-joy narxlarining keskin pasayishiga olib keladi. Natijada ajratilgan ipoteka kreditlari yetarlicha garov bilan taminlanmasligiga sabab bo‘ladi va banklarning ipoteka krediti bo‘yicha yo‘qotishlari ortishi mumkin. 

    Shuningdek, tijorat banklari tomonidan ajratilgan ipoteka kreditlari uchun garov sifatida olingan ko‘chmas mulk bozor qiymatining kamayishi hisobiga kreditlar summasining garov summasiga nisbati (LTV) ko‘rsatkichi ortadi. 

    Mahalliy ko‘chmas mulk bozorida uy-joy narxlari keskin kamayishining shartli ravishda uch xil ssenariy (20, 30 va 40 foiz) bo‘yicha 2022-yil ma’lumotlari asosida tahlil qilindi. 

     

    Infografika: Markaziy bank

    Bunda, uy-joy narxining keskin tushishi natijasida LTV ko‘rsatkichi 120 foizdan yuqori bo‘lgan kreditlarning qarz oluvchilar tomonidan qaytarilmaslik ehtimolining ortish farazi ilgari surilgan. 

    Uy-joy narxlarining 20 foizga arzonlashishi 2022-yilda ajratilgan ipoteka kreditlarining qariyb 40 foizida LTV ko‘rsatkichi 100 foizdan yuqori shakllanishini ko‘rsatmoqda. 

    LTV ko‘rsatkichi 120 foizdan yuqori ipoteka kreditlarning 2022-yilda ajratilgan jami ipoteka kreditlardagi ulushi 3 foizni tashkil etayotgani, ipoteka kreditlarini to‘lashdan ko‘ra, garovdan voz kechish ehtimoli mavjud qarz oluvchilarning ulushi juda pastligini anglatadi. 

    Uy-joy narxlarining 30 va 40 foizga pasayishi holatida 2022-yilda ajratilgan ipoteka kreditlarining mos ravishda 85 hamda 87 foizlari uchun qo‘yilgan garov miqdorining yetarlilik darajasining pasayish (LTV ko‘rsatkichi 100 foizdan yuqori) muammosi yuzaga keladi. 

    Shuningdek, uy-joy narxlarining 30 foizga pasayishi LTV ko‘rsatkichi 120 foizdan yuqori bo‘lgan ipoteka kreditlari ulushi 32 foizni, 40 foiz pasayishda esa, 84 foizni tashkil etayotgani ushbu qarz oluvchilarda kredit to‘lashdan ko‘ra garovdan voz kechish ehtimolining yuqoriligidan dalolat beradi. 

    Natijada, banklar uchun ajratilgan ipoteka kreditlari bo‘yicha yirik yo‘qotishlarni olib kelishi mumkin. 

    Bunda, kredit miqdorining uy-joy narxidan sezilarli darajada yuqori ekanligi kreditlarning qaytarilmasligiga asosiy sabab bo‘ladi. Buning ortidan kreditlar tarkibida muammoli kreditlar ulushi va kredit yo‘qotishlari hajmi ortadi.

    Uy-joy narxlarining keskin pasayishini bank aktivlari sifatiga ta’siri ssenariylar bo‘yicha tahlil etilganda, uy-joy narxlarining 20 foizga pasayishi muammoli kreditlarning jami kreditlar tarkibidagi ulushining joriy holatiga sezilarli ta’sir ko‘rsatmaydi. 

    Biroq uy-joy narxlarining 30 hamda 40 foizlarga pasayishi 2022-yil yakunlari bo‘yicha jami kreditlar tarkibidagi muammoli kreditlar ulushining mos ravishda 4,8 va 6,7 foizgacha ko‘tarilishiga sabab bo‘lishi mumkin.

    Bu esa tijorat banklarining ipoteka kredit bo‘yicha zararlarning sezilarli ortishiga olib keladi. 

    Ma’lumotlarga ko‘ra, ko‘chmas mulk bozorida uy-joy narxlarining keskin arzonlashishi natijasida jami kredit portfelida ipoteka kreditlari ulushi yuqori bo‘lgan banklarning defoltga uchrashi, banklar o‘rtasidagi moliyaviy bog‘liqlik natijasida bank tizimi uchun qo‘shimcha tarkibiy tizimli xatarlarni yuzaga keltirishi mumkin.

    Avvalroq O‘zbekistonda eski uylar narxi oshgani haqida xabar berilgandi.

    31.05.2023, 18:50   Izoh (0)   9490
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Xitoyda yoshlar o‘rtasidagi ishsizlik rekord darajaga yetib, iqtisodiyotga xavf tug‘dirmoqda —CNBC

    31.05.2023, 17:12

    O‘zbekiston banklarida muammoli kreditlar ko‘paya boshladi

    31.05.2023, 15:24

    Erdo‘g‘onning g‘alabasi Turkiya iqtisodiyotiga qanday ta’sir o‘tkazmoqda?

    29.05.2023, 19:15

    O‘zbekiston dunyodagi suv tanqis 33 ta mamlakat qatoriga tushib qolishi kutilmoqda

    18.05.2023, 19:00

    Yevropada gaz narxi ikki yil ichidagi minimal darajaga tushdi

    18.05.2023, 17:51

    Markaziy Osiyoda iqtisodiy o‘sish sekinlashadi. Rossiya bilan savdo aloqalari esa mintaqaga xavf keltirib chiqarishi mumkin — XVJ

    18.05.2023, 08:20
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    Ipoteka Bank OTP Group: “Quyosh” — parkentliklar uchun yangi mahalla markazi ishga tushirildi


    “KAFOLAT sug‘urta kompaniyasi” AJning moliyaviy barqarorlik reytingi “Fitch Ratings” tomonidan “Ijobiy” prognozi bilan “B+” darajasida tasdiqlandi


    BI Sad’O Business loyihasida ochiq eshiklar kuni bo‘lib o‘tdi va CHILLA aksiyasi boshlandi


    Ipak Yo‘li Bankdan Tradeloan: xalqaro bitimlarni moliyalashtirish


    O‘zbekistonda yangilangan HAVAL H6 rasman ishga tushirildi


    Ipotekaga xonadon, sovg‘a sifatida esa — omborxona!


    Neo Insurance — sug‘urta bozoridagi raqamli o‘zgarishlarning 2 yillik natijasi 


    Sun’iy intellekt bo‘yicha ikki diplomli ta’lim — UMFT & FAR EAST University hamkorligida


    Central Asian University RUR va THE Impact Rankings 2025 xalqaro reytinglarida o‘z mavqeini mustahkamlamoqda


    Beeline Uzbekistan hududlarda raqamli rivojlanishni jadallashtirmoqda


    Chiqim va kirim: nazorat sari ilk qadam


    O‘zbekiston Milliy banki xalqaro kapital bozorida 400 mln AQSH dollarlik obligatsiyalarni muvaffaqiyatli joylashtirdi


    Kia O‘zbekiston bozorini egallamoqda: 2025-yilning birinchi yarmida rekord darajadagi sotuvlar


    Turizmdagi trendlar 2025: Xitoyda Markaziy Osiyoga – Qozog‘iston, O‘zbekiston, Qirg‘izistonga qiziqish o‘smoqda


    Centrum Air 25-iyuldan Toshkent — Seul to‘g‘ridan-to‘g‘ri reyslarini boshlaydi 

     

    Tavsiya etamiz

    Matriarxat davri qaytadimi: nima uchun qiz farzand tarbiyalash trendga aylanmoqda?

    14 iyul, 13:07

    Oilasini qashshoqlik va ochlikdan qutqargan jangchi yigit: Arda Gyulerning kurashga to‘la hayot maktubi

    13 iyul, 22:15

    Kreml soyasidagi jumboqlar: sirli ravishda vafot etgan rossiyalik tadbirkor va amaldorlar

    10 iyul, 20:40

    Isroilning G‘azodagi qirg‘ini yagona emas: Insoniyat tarixidagi eng yirik genotsidlar qanday sodir bo‘lgandi?

    10 iyul, 19:12
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Xitoy okeanlarni o‘rganish uchun o‘zining birinchi “aqlli” kemasini yaratdi

    Dunyo | 14 iyul, 23:55

    “Putin ko‘pchilikni aldagan, lekin meni aldolmaydi” — Tramp

    Dunyo | 14 iyul, 23:40

    “Daryo” videoreportaji: Namanganda 50 kun davom etgan gullar festivali yakuniga yetdi

    O‘zbekiston | 14 iyul, 23:27

    Yer evaziga 600 ming dollar: O‘zbekistonda hokim o‘rinbosari va qator mansabdorlar pora bilan ushlandi

    O‘zbekiston | 14 iyul, 22:40

    Obama Trampning tarif urushlarini tanqid qildi

    Dunyo | 14 iyul, 22:30

    “Ukrainani qurollantirish uchun AQSH Xitoydan qarz olishga majbur” — amerikalik senator

    Dunyo | 14 iyul, 22:10

    Yevroittifoq Isroilni jazolashning 10 ta usulini taklif etdi

    Dunyo | 14 iyul, 21:50

    Hayot mohiyatini ochib beruvchi 10 falsafiy multfilm

    Kino | 14 iyul, 21:35

    “Liverpul” Vinisius uchun “Real”ga katta summa taklif qildi

    Sport | 14 iyul, 21:31
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.