“Daryo” “Xorijdagi o‘zbekistonliklar” loyihasi doirasida xorijda o‘qiyotgan, mehnat faoliyatini olib borayotgan yurtdoshlarimizning hayotini yoritishda davom etadi. Loyihaning bu galgi qahramoni — AQSHdagi Interlochen Arts Academy va Nyu-Yorkdagi konservatoriyada tahsil olgan, hozirda o‘z shogirdlariga fortepianodan saboq berayotgan ko‘plab xalqaro musiqiy tanlovlar g'olibasi Maftuna Tolipova. 

Maftuna Tolipova Toshkent shahrida tug‘ilgan. Hozirda AQSHning Nyu-York shtatida istiqomat qiladi. U ijodiy faoliyati davomida ko‘plab nufuzli xalqaro tanlovlarda ishtirok etgan. Maftuna Tolipova 5 yoshidan Toshkent shahrida joylashgan Uspenskiy maktabida tahsil olgan. Hozirda Nyu-yorkdagi Carnegie Hall konsert saroyida faoliyat yuritib, shogirdlariga musiqiy ta’lim bermoqda. 

“Men oila a’zolarimdan, ota-bobolarim va buvilarimdan juda faxrlanaman”

Mening ismim Maftuna Tolipova, Toshkent shahrida tug‘ilib o‘sganman. Ziyolilar oilasidanman. Oilamiz katta emas. Oila a’zolarim iqtisodiyot, ilm-fan, ta’lim, qurilish, biznes, san’at va madaniyat sohalarida tanilgan insonlar. Men oila a’zolarimdan, ota-bobolarim va buvilarimdan juda faxrlanaman. Oilada 3 ta qizmiz. Men kenjatoy qiz va erkatoy nabiraman. Bizni tarbiya qilishda buvalarim bilan buvilarimning hissalari katta, ota-onam ishda bo‘lishgani sababli bolaligimiz ular bilan o‘tgan. Ular bizga ilm va mehnatga muhabbatni, jamiyatga foyda keltirishni uqtirgan, mustaqil, kreativ fikrlashga o‘rgatgan.

Bolalik xotiralarim buvim bilan bog‘liq

Bolaligimdagi eng yaxshi xotiralarim oilamiz bilan, ayniqsa, buvim bilan bog‘liq. Ular judayam oliyjanob inson bo‘lgan. Hamma joyda – oilada, ishda, mahallada, maktabimda ham hurmatlari judayam baland bo‘lgan. Ko‘pchilik bizning uyga ulardan maslahat olgani va suhbatlashgani kelardi. Buvim haftada ikki marta: payshanba va yakshaba kunlari hamma yaqin qarindoshlarni yig‘ib osh qilardi. Hammamiz, katta-yu kichik oila davrasida yig‘ilib oxirgi yangiliklar bilan bo‘lishardik. Hozir eslasam shu oila yig‘inlarida esda qolgan xotiralarimdan va o‘rgangan narsalarimdan juda xursand bo‘laman. Eng yaxshi ko‘rgan taomim osh bo‘lib qolgan. Chunki bu taom menga baxtli bolalik xotiralarimni eslatadi.  

 Musiqaga qiziqish bolaligimda paydo bo‘lgan

Menda musiqaga va san’atga qiziqish bolaligimdan paydo bo‘lgan. Bunga, menimcha, oilamizdagi ijodiy va yaratuvchilik muhiti sabab bo‘lgan bo‘lsa kerak. Musiqaga qiziqishimni ko‘rgan oila a’zolarim yoshligimdan qo‘llab-quvvatlashgan, ayniqsa, buvam qobiliyatimga qattiq ishongan va hozirgi kungacha ham hamma qilayotgan ishlarimga ko‘maklashadi. Bolaligimda opalarim har xil musiqa asboblarida klassik va milliy kuylarni chalishar edi. Men bundan juda ta’sirlanib, ularga o‘xshab chalishni juda ham xohlardim. Shu sababli 5 yoshimdan boshlab Uspenskiy nomidagi respublika ixtisoslashtirilgan musiqa akademik litseyida tahsil olishni boshlaganman. Mening ustozlarim — Jannat Sabitovna va Gulnora Xurshidovna, ular yuqori darajadagi musiqashunos va yaxshi inson bo‘lgan. Ular menda san’at va musiqaga bir umrlik mehrimni shakllantirgan, shu sababli ulardan judayam minnatdorman.

“Festival tashkilotchilaridan olgan javob xatim hayotimdagi muhim o‘zgarishlardan biri bo‘lgan”

Oilamiz juda ham mehmondo‘st, shu tufayli uyimizga ko‘p mehmonlar kelardi, ularning orasida chet ellik mehmonlar ham bo‘lar edi. Uydagilar ularga bizning boy tariximizni, o‘zbek madaniyati va urf-odatlarini gapirib, taomlarimiz bilan mehmon qilishardi. Men ularga fortepianoda o‘zbek musiqalaridan ijro etib berardim.  Bir kuni uyimizga AQSHdan mehmonlar kelganda, ulardan bir ayol: “Maftunaning o‘zgacha iste’dodi bor, yozda yurtimizda nufuzli san’at festivali bo‘lib o‘tadi. Bu festival musiqa sohasida ham ta’lim olishga yangi imkoniyatlar yaratib beradi. Qatnashish imtihoniga topshirib ko‘ringlar”, deb maslahat berdi. Men o‘sha paytda sakkizinchi sinfni bitirayotgandim, ingliz tilida hali yaxshi gaplashmas edim, biroq bu festivalga juda qiziqib qolgandim.

Festival haqida hamma ma’lumotlarni ijtimoiy tarmoqlar orqali bilib, uydagilarga borish istagini bildirdim. Ular meni qo‘llab, ijro qilgan musiqalarimni video shaklida yozib, festival hay’atiga jo‘natishga yordam berdi. Men tanlov javobini intizorlik bilan kutganman. Olgan javob xatim hayotimdagi muhim o‘zgarishlardan biri bo‘lgan. Xatda menga festivalga taklifnoma bilan qatnashish xarajatlarini qoplaydigan grant mablag‘i taqdim qilingan edi. Oila a’zolarimning ko‘magida oyim bilan birgalikda 2012-yilning yozgi ta’tilida AQSHga borganmiz. O‘sha yoz mening musiqa va san’atdagi dunoyqarashimni har taraflama boyitdi va menga yangi imkoniyatlarni yaratdi. Festivalda qatnashgan AQSHdagi nufuzli musiqa akademiyasi menga o‘qishimni shu yerda davom ettirishni taklif qildi. O‘sha vaqtda hali chet elda o‘zim yashab o‘qishga tayyor emas edim.

Toshkentga qaytib, ingliz tilini yaxshiroq o‘rgana boshladim

Toshkentga qaytganimdan keyin ingliz tilini va boshqa fanlarni ingliz tilida tushunishga, mukammal o‘rganishga kirishdim. Ikki yildan so‘ng AQSHdagi Interlochen Arts Academy’ga kirib, o‘qishimni davom ettirdim. Bu akademiyani tugatgach, Mannes School of Music, Nyu-Yorkdagi konservatoriyada bilim olib, 2022-yilda Musiqa magistri unvoniga sazovor bo‘ldim. 

Konservatoriyada o‘qiyotgan vaqtimda ish faoliyatimni boshlashga ruxsat berilgan edi. Men bu imkoniyatdan foydalanib, tajribamni san’at va ta’lim sohasida boyitdim. Ko‘p konsertlarda qatnashib, klassik va o‘zbek musiqa asarlarini ijro etdim hamda musiqa fanidan va fortepianodan dars berdim. O‘quvchilarim ko‘p, ular orasida yoshi kattalari ham, juda kichik bolalar ham bor.  Men ularning qobiliyatlariga qarab o‘quv dasturini tayyorlayman, ulardagi musiqa va san’atga bo‘lgan qiziqishni boyitib, ijro mahoratini yaxshilashga harakat qilaman.

 

Olayotgan bilimlarim bilan O‘zbekiston rivojiga hissa qo‘shmoqchiman

Hozirda Nyu-yorkdagi Carnegie Hall konsert saroyida ishlayman. Asosiy maqsadim taniqli san’at va musiqa arboblar bilan muloqatda bo‘lib, ish o‘rganish va malakamni oshirish. Xususan, men o‘quvchilarni tajribali va iste’dodli musiqiy jamoalar bilan bog‘lab, ularga muhim musiqiy ko‘nikmalarni shakllantirish imkonini beruvchi dasturni amalga oshirishga yordam berib kelyapman.

Oilamdan va Toshkentimdan uzoqda bo‘lsam ham, amalda bu yiroqlikni sezmayman. Hozirgi kunda rivojlangan axborot texnologiyalari tufayli men oila a’zolarim, qarindoshlarim va Toshkentdagi do‘stlar bilan yaqin aloqadaman. Uydagilar bilan har kuni muloqot qilaman, Toshkentga ham tez-tez borib turaman, oilamizdagi katta tadbirlarning hammasida ishtirok etaman, qarindoshlarim va tanishlar ham Nyu-Yorkka kelsa, albatta, uchrashamiz. Shuning uchun bo‘lsa kerak, kuchli sog‘inch hissiyotlari menda kam bo‘ladi.

Hozirgi kunda musiqiy ta’lim sohasida tajribamni oshiryapman, yangi ta’lim uslublarini o‘rganib, yangi izlanishlar ustida ishlayapman. Kelajakda orttirgan tajriba, bilimlarimni hamda xalqaro mutaxassislar bilan hamkorliklarimni  O‘zbekistonda qo‘llash  niyatim bor, shuning uchun ham Toshkentda opalarim bilan innovatsion biznesga qo‘l urganmiz. Ishonamanki, xalqaro bilimim va tajribam vatanimning kelajak avlodlari rivojlanishiga ko‘mak bo‘ladi.

Ko‘p mamlakatlarga konsert bergani borganman, Filippin, Ukraina, Malayziya, Xitoy va Italiyada bo‘lganman. Har bitta mamlakatning o‘z tarixi va madaniyati bor. Men ularni o‘rganib tushunishga harakat qilaman, sababi bu juda qiziq. O‘quvchilarim har xil millat vakillari, ularning urf-odatlarini va madaniyatini tushunish, muloqot qilish yaxshi ishlashga yordam beradi. Albatta, har bir mamlakatlarning turli xil taomlarini tatib ko‘rish, bilish juda qiziqarli.

 Ayollar albatta ilmli bo‘lishlari kerak

Har bir ayol baxtga sazovor, chunki ayol baxtli bo‘lsa jamiyat ham baxtli bo‘ladi. Biroq baxtni har kim har xil tushunadi.  Ayol to‘liq baxtli ekanini his qilishi uchun ilmli bo‘lishi kerak, bir xil sharoitlarda ayollar bor baxtining qadriga yetmaydi. O‘ylaymanki, agar ayol o‘zi uchun baxt nimaligini tushunib shu baxtni qurishga harakat qilsa, uning jamiyatdagi o‘rni ham ijobiy bo‘ladi. Bu masalada san’at va musiqa sohasidagi ayollarni ko‘p o‘ylayman.

Chunki bu sohada rivojlanib ishlash oson emas, ko‘p ayollarimiz sohadagi oliy ma’lumotni qo‘lga kiritganidan keyin ayollarga mos ish topish imkoniyatlari bilan cheklanadi. Mening biznes rejalarim ayollarimizga ko‘proq imkoniyatlar yaratib, rivojlanishida va oila bilan jamiyatga foyda keltirishda eshik ochadi. Chunki ayol va san’at bir-biriga bog‘liq narsa, bular inson madaniyatini va dunyoqarashini har jihatdan ijobiy tarafga o‘zgartiradi.  Bu o‘zgarishlarni ayollar qilsa, samarasi kattaroq bo‘lishiga ishonaman.

San’at va ta’lim sohasida yutuqlarim bor, biroq katta muvaffaqiyatlarim hali oldinda. Yoshligimdan ilm va tajriba insonni muvaffaqiyatga eltuvchi omil ekanligiga o‘rgatishgan, men buni o‘zimning hayotimdan ham bilaman. Shuning uchun ishonchim komilki, izlanishlarim va boshlagan loyihalarim kelajakdagi yutuqlarga erishishimga yordam beradi. Tengdoshlarim va yoshlarga tavsiyam har qanday imkoniyatdan foydalaning, boshqalarga ham imkoniyat yaratishga harakat qiling.