Sarimsoq piyoz nimasi bilan foydali? Uning qanday zararlari bor? 

Butun dunyo bo‘ylab sarimsoq piyozdan uzoq vaqt davomida gipertoniya, infeksiyalar, ilon chaqishi kabi ko‘plab kasalliklarni davolashda keng foydalanilgan. Keling, har kuni sarimsoq iste’mol qilinganda, organizmda qanday o‘zgarishlar bo‘lishini ko‘rib chiqamiz.

Nima uchun sarimsoqning foydasi katta?

Yurak salomatligini yaxshilaydi

Olimlarning fikricha, sarimsoq qon quyqa (tromb)lari xavfi oldini oladi. Aterosklerotik blyashka hajmini kamaytiradi, yosh va qon bosimi bilan bog‘liq bo‘lgan aorta qattiqligining kuchayishini susaytiradi.

Saraton o‘smasiga qarshi ta’sir ko‘rsatadi

Sarimsoq oshqozon va yo‘g‘on ichak saratoni rivojlanish xavfini kamaytiradi, ammo bu ta’sir hali o‘rganilmoqda.

Mikroblar bilan kurashadi

Tadqiqotlar shuni ko‘rsatdiki, sarimsoq gramm-musbat va gramm-manfiy bakteriyalar, virus, zamburug‘, parazit va mikroblarga qarshi faollikka ega. Shuning uchun u infeksiyalarni davolash uchun ishlatilishi mumkin.

Estrogenni ko‘paytiradi

Sarimsoqning ayollar salomatligi uchun qanday foyda va zarari bor? Sarimsoq menopauza davrida kamayadigan asosiy ayollar gormoni — estrogen darajasini oshiradi. Shu sababli suyak zichligi va terining elastikligi pasayadi. Agar mahsulot juda ko‘p iste’mol qilinsa, zarar yetkazishi mumkin. Quyida bu haqda ko‘proq bayon qilingan.

Sarimsoqni me’yordan ortiq iste’mol qilishning salbiy ta’siri

Jigarga zarar yetkazishi mumkin

Jigar organizmdagi muhim organ bo‘lib, u qonni tozalash, yog‘, oqsil almashinuvi, organizmdan ammiakni chiqarib tashlash kabi turli funksiyalarni bajaradi. Bir nechta tadqiqotlarga ko‘ra, sarimsoq allitsin deb ataladigan birikmaga boy bo‘lib, ko‘p miqdorda qabul qilingan taqdirda jigarning zaharlanishiga olib keladi.

Diareya

Mahsulotni och qoringa iste’mol qilish diareyaga olib kelishi mumkin, chunki uning tarkibida oltingugurt kabi gaz hosil qiluvchi birikmalar mavjud.

Ko‘ngil aynishi, qusish, jig‘ildon qaynashi

Hatto, och qoringa ovqat iste’mol qilish ham jig‘ildon qaynashi, ko‘ngil aynishi va qusishga olib kelishi mumkin.

Og‘izdan badbo‘y hid kelishi

Og‘izda yoqimsiz hid paydo bo‘lishining asosiy sababi unda mavjud bo‘lgan oltingugurt birikmasidir.

Qon ketishini kuchaytiradi

Mahsulot qonni suyultiruvchi tabiiy vositadir, shu bois uni ko‘p miqdorda va qonni suyultiruvchi dorilar bilan birga iste’mol qilmaslik kerak. Bunda ichki qon ketish xavfi oshishi mumkin.

Bosh aylanishi

Sarimsoqni ko‘p iste’mol qilish qon bosimini pasaytirishi va bir qator noxush holatlarga olib kelishi mumkin, ulardan biri bosh aylanishidir.

Ko‘rish qobiliyatida o‘zgarish

Sarimsoq piyoz ko‘zning old kamerasi (qobiq va shox parda orasidagi bo‘shliq)da qon ketishiga olib keladigan gifemaga sabab bo‘ladi.

Sog‘liqqa zarar keltirmasligi uchun sarimsoqdan qanday foydalanish kerak?

Kuniga bir-ikki  bo‘lak sarimsoq kattalar uchun xavfsiz hisoblanadi. Me’yoridan ko‘p iste’mol qilish, ayniqsa, och qoringa, oshqozon-ichak traktining buzilishi, meteorizm, ichak florasining o‘zgarishiga olib keladi.

Qonni suyultiruvchi xususiyatlari tufayli mahsulotni antikoagulyantlar bilan birlashtirgan holda qabul qilish mumkin emas degan qarash mavjud. Bundan tashqari, operatsiyadan bir necha kun oldin uni iste’mol qilishni to‘xtatish tavsiya etiladi, chunki bu qon ketishini kuchaytirishi mumkin.

Nima uchun och qoringa iste’mol qilish mumkin emas?

Qorin och bo‘lganda sarimsoq yeyish foyda keltirmaydi. Oshqozon shilliq qavatini bezovta qiladi va ko‘ngil aynishi, hatto, oshqozon yarasi paydo bo‘lishiga sabab bo‘ladi. Shu bois uni boshqa ovqatlar bilan birga iste’mol qilish tavsiya etiladi.

Qaysi biri foydali: qaynatilgan yoki xom

Issiqlik bilan ishlov berish jarayonida mahsulot o‘z xususiyatlarining ko‘p qismini yo‘qotadi, shu sabab qaynatilgan sarimsoq xom sarimsoqdan ko‘ra ancha kam foydalidir. Kattalar uchun tavsiya etilgan porsiya kuniga 4 gramm (bir-ikki bo‘lak) xom sarimsoq yetarli hisoblanadi.