• Profilga Kirish
  • 1751972643_633.png 1751972643_245.png 1751959824_218.svg 1751959824_520.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12514.34
    • RUB156.41
    • EUR14600.48
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +32°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Dunyo

    Rossiya davri tugab, Xitoy asri boshlanmoqdami? Ekspertlar bilan intervyu

    Joriy yilning 18—19-may kunlari Xitoy-Markaziy Osiyo sammiti bo‘lib o‘tadi. Mazkur anjumandan kutilayotgan natijalar, mintaqada va dunyoda yuzaga kelayotgan geosiyosiy xatarlar hamda ularga qarshi choralar haqida ekspertlar ishtirokidagi suhbatni eʼtiboringizga havola etamiz.

    — Ayrim xitoylik siyosatchilar bo‘lajak sammitga olamshumul voqea deb taʼrif berishga ham ulgurishibdi. Qudratli davlatlar o‘z tomoniga tobora ko‘proq ittifoqchilarni og‘dirishga urinayotgan bir davrda bu Xitoyning o‘zi uchun ehtimol olamshumul voqeadir, lekin biz va qo‘shnilarimiz uchun sammit iqtisodiy va siyosiy nuqtai nazardan qanchalik muhim?

    “Sammit qanchalik olamshumul ahamiyatga ega bo‘lishini albatta, vaqt ko‘rsatadi. Chunki Markaziy Osiyo plyus formatlari oz emas, MO+Rossiya, MO+AQSH, MO+Yaponiya kabi formatlar mavjud. Xitoy ishtirokidagi format ham muhim sanaladi. Davlat rahbarlari ishtirokidagi uchrashuvlarda ham nafaqat iqtisodiy, balki xavfsizlik masalasi, Xitoyning xavfsizlik borasidagi o‘rni masalasi ham muhokamalar markazida bo‘lib kelmoqda”, — deydi siyosatshunos Sanjar Saidov.

    — Biz Xitoyni qanchalik bilamiz? Xitoyshunos mutaxassislarimiz yetarlimi? Hozirgi tendensiyalarni hisobga olgan holda, iqtisodiy, siyosiy, harbiy jihatdan chuqur tahlil qila oladigan ekspertlarni ko‘paytirish kerak emasmi?

    “Bu juda muhim savol, sababi yaqin o‘n yillikda Xitoy bilan bog‘liq ko‘plab holatlar yuzaga keladi. Huquqlarimiz, demokratik qadriyatlarimiz bir xil bo‘lishi mumkin, lekin resurslarimiz har xil, mentalitetlarimiz turli xil. Ko‘pchilik ekspertlar Xitoy asri kirib kelmoqda degan fikrni bildirishadi. Ilmiy-texnikaviy, ilmiy-pedagogik sohada yoki boshqa sohalarda Xitoy bilan birlashmaydigan nuqtalarimiz mavjud.

    Bu Xitoyni o‘rganayotgan, uni ilmiy tahlil qilayotgan xitoyshunos mutaxassislarimiz kamligi bilan izohlanadi. Ilmiy-texnikaviy, savdo-iqtisodiy sohalarni tahlil qiladigan Aql markazlarini yaratishni taklif qilgan bo‘lar edim. Bizning shunga ehtiyojimiz bor. Yaqin o‘n yillikda Xitoy iqtisodiyoti yangicha tus oladi, yaʼni “Xitoy asri” kirib keladi, buni eʼtiborga olish lozim”, — iqtisod fanlari doktori, professor Muhiddin Kalonov. 



    “Kelajak Xitoyniki degan fikrlar tobora baralla yangramoqda. Germaniya matbuotida “Xitoy ekspressi” degan fikr o‘rtaga tashlandi, yaʼni Xitoy tezkor ekspressga o‘xshatilyapti, unga ulgurib chiqqan chiqdi, qolgan odam qolib ketadi degan yondashuvlar ham bor. Lekin Xitoyning o‘zida ham juda og‘riqli muammolar ko‘p: Tayvan muammosi, Shinjon-Uyg‘ur, Tibet muammosi, Osiyoda katta kuchga ega bo‘lgan Hindiston bilan chegaralardagi ixtilofli masalalar Xitoyning iqtisodiga taʼsir o‘tkazmasdan qolmaydi, buni ham eʼtiborga olish kerak.

    Geosiyosiy kuchlar buni diqqat markazida tutgan holda, o‘sha og‘riqli nuqtalarni qachon bosishni ham bilishadi. Markaziy Osiyo bunday jarayonlarga ham tayyor turish kerak. Buning uchun nima qilishimiz kerak? Ham iqtisodimizni, ham savdo munosabatlarimizni, ham geosiyosiy aloqalarimizni diversifikatsiya qilib borishimiz lozim. Bitta davlatga, bitta kuchga orientir qilmasdan turli siyosiy kuchlar, davlatlar, mintaqalar bilan kooperatsiya aloqalarimizni kuchaytirishda davom etishimiz lozim”, — Sanjar Saidov.

    “Umuman olganda, biz bugun ‘Xitoylashuv’ masalasiga jiddiy eʼtibor qaratishimiz kerak. Mamlakatimizga Xitoy mentalitetining kirib kelishi, odob-axloq normalarining yoshlarimizga taʼsir o‘tkazishi – bu ommaviy madaniyat ko‘rinishida bo‘ladimi yo boshqa shakldami – yo‘l qo‘yishimiz kerak emas.

    Bugungi kunda nafaqat Markaziy Osiyo, deylik Rossiyaning ayrim o‘lkalarida Xitoy aholisining keskin ko‘payishi kuzatilyapti, Milliy qadriyatlarimiz, milliy mafkuramizni, diniy qadriyatlarimizni ham hisobga olgan holda, o‘ziga xos immunitet hosil qilsak, maqsadga muvofiq bo‘lar edi”, — Muhiddin Kalonov.

    17.05.2023, 22:17   Izoh (0)   9247
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Ukraina yil boshidan buyon 17 mlrd dollarga yaqin yordam oldi: qaysi davlatlar ko‘proq pul ajratdi?

    17.05.2023, 20:55

    Armanistonda bosh vazirning o‘g‘lini o‘g‘irlashga urinish bo‘ldi (video)

    17.05.2023, 20:35

    Zelenskiy Afrikaning tinchlik tashabbusiga qanday munosabat bildirdi? 

    17.05.2023, 20:25

    Qilichdaro‘g‘li Turkiyani “soxta rahbar” Erdo‘g‘onga qoldirmasligini aytdi

    17.05.2023, 20:05

    Eron va Rossiya global savdo yo‘lida Suvaysh kanaliga raqobat bo‘luvchi temiryo‘l quradi

    17.05.2023, 19:40

    Fransiya sobiq prezidenti qamoq jazosiga hukm qilindi 

    17.05.2023, 18:25
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    “O‘zbekinvest” sug‘urta kompaniyasi 2025-yilning I yarim yilligi yakunlarini eʼlon qildi


    O‘zbekistonda tibbiy sug‘urta nima uchun zarur: shifokor qarashi va Neo Insurance tajribasi


    “Biznesni rivojlantirish banki” 2025 yilda 138 mingdan ortiq fuqaro bandligini ta’minladi


    Endi Ucell ilovasida Yandex Music’ni tinglash mumkin 


    InfinBANK va Kwikpay: uyingizga komissiyasiz va mehr bilan xalqaro pul o‘tkazmalari


    OKMKda yangi sulfat kislota sexi qurilmoqda


    Sug‘urta sohasidagi uzoq kutilgan islohotlar: manfaatlar qonun himoyasida 


    “Euromoney” talqinida “O‘zsanoatqurilishbank” O‘zbekistonning eng yaxshi banki deb e’tirof etildi


    Visa Kapitalbank bilan Xitoyga: WeChat Pay va Alipay orqali naqd pulsiz to‘lovlar – erkin, oson va xavfsiz


    Toshkentda CRYPTO O₂ forumi bo‘lib o‘tdi: Texnologiya, fintech va tartib‑qoidalar muhokama qilindi 


    OKMKda mahalliy dumpkarlardan foydalaniladi 


    American University of Technologyʼda bakalavrlar uchun ochiq eshiklar kuni


    “Biznesni rivojlantirish banki” BMT Taraqqiyot Dasturi bilan hamkorlik qiladi


    AKFA energiya tejovchi romlari: iqlimga moslashtirilgan, qulaylikni ko‘zlagan 


    Vaqt sinovidan o‘tgan tarmoq: 33-yillik faoliyat, 12 million foydalanuvchi tanlovi va mobil aloqaning yangi arxitekturasi

     

    Tavsiya etamiz

    Bir kechada oddiy ofitsiantdan millionerga aylangan ayol: lotereyadan yutilgan 10 mln dollar mashmashasi

    27 iyul, 09:25
    Audio Icon

    Andijoncha hotamtoylik: “Dunyo sadolari”ga sarflanayotgan milliardlar va shubhali shartnomalar

    24 iyul, 21:25

    “Rossiya allaqachon katta og‘alik maqomini yo‘qotib bo‘ldi”. Ukraina urushi postsovet hududida nimalarni o‘zgartirdi?

    24 iyul, 15:15

    Nildan Frot daryosigacha: maxfiylikdan tobora reallikka aylanib borayotgan “Katta Isroil” konsepsiyasi

    22 iyul, 12:22
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Nyu York markazida otishma: 5 kishi halok bo‘ldi (video)

    Dunyo | 29 iyul, 10:33

    Avgust oyida O‘zbekistonda ob-havo qanday bo‘ladi?

    O‘zbekiston | 29 iyul, 10:29

    “An-Nassr” Mark Kukurelya uchun katta shartnoma tayyorlamoqda

    Sport | 29 iyul, 10:27

    “G‘azoni haqiqiy ocharchilik qurshab olgan” — Donald Tramp (video)

    Dunyo | 29 iyul, 10:20

    Charchoqni uyqu ham, ta’til ham bartaraf etmasa: energiya tanqisligining 7 sababi

    Ayollar sahifasi | 29 iyul, 09:51

    OKMKda mahalliy dumpkarlardan foydalaniladi

    Reklama | 29 iyul, 09:00

    Rodrigo “Tottenhem”ga o‘tishni istamayapti

    Sport | 29 iyul, 09:41
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.