• Profilga Kirish
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12831.81
    • RUB163.75
    • EUR14606.45
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +25°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Dunyo

    Rossiya davri tugab, Xitoy asri boshlanmoqdami? Ekspertlar bilan intervyu

    Joriy yilning 18—19-may kunlari Xitoy-Markaziy Osiyo sammiti bo‘lib o‘tadi. Mazkur anjumandan kutilayotgan natijalar, mintaqada va dunyoda yuzaga kelayotgan geosiyosiy xatarlar hamda ularga qarshi choralar haqida ekspertlar ishtirokidagi suhbatni eʼtiboringizga havola etamiz.

    — Ayrim xitoylik siyosatchilar bo‘lajak sammitga olamshumul voqea deb taʼrif berishga ham ulgurishibdi. Qudratli davlatlar o‘z tomoniga tobora ko‘proq ittifoqchilarni og‘dirishga urinayotgan bir davrda bu Xitoyning o‘zi uchun ehtimol olamshumul voqeadir, lekin biz va qo‘shnilarimiz uchun sammit iqtisodiy va siyosiy nuqtai nazardan qanchalik muhim?

    “Sammit qanchalik olamshumul ahamiyatga ega bo‘lishini albatta, vaqt ko‘rsatadi. Chunki Markaziy Osiyo plyus formatlari oz emas, MO+Rossiya, MO+AQSH, MO+Yaponiya kabi formatlar mavjud. Xitoy ishtirokidagi format ham muhim sanaladi. Davlat rahbarlari ishtirokidagi uchrashuvlarda ham nafaqat iqtisodiy, balki xavfsizlik masalasi, Xitoyning xavfsizlik borasidagi o‘rni masalasi ham muhokamalar markazida bo‘lib kelmoqda”, — deydi siyosatshunos Sanjar Saidov.

    — Biz Xitoyni qanchalik bilamiz? Xitoyshunos mutaxassislarimiz yetarlimi? Hozirgi tendensiyalarni hisobga olgan holda, iqtisodiy, siyosiy, harbiy jihatdan chuqur tahlil qila oladigan ekspertlarni ko‘paytirish kerak emasmi?

    “Bu juda muhim savol, sababi yaqin o‘n yillikda Xitoy bilan bog‘liq ko‘plab holatlar yuzaga keladi. Huquqlarimiz, demokratik qadriyatlarimiz bir xil bo‘lishi mumkin, lekin resurslarimiz har xil, mentalitetlarimiz turli xil. Ko‘pchilik ekspertlar Xitoy asri kirib kelmoqda degan fikrni bildirishadi. Ilmiy-texnikaviy, ilmiy-pedagogik sohada yoki boshqa sohalarda Xitoy bilan birlashmaydigan nuqtalarimiz mavjud.

    Bu Xitoyni o‘rganayotgan, uni ilmiy tahlil qilayotgan xitoyshunos mutaxassislarimiz kamligi bilan izohlanadi. Ilmiy-texnikaviy, savdo-iqtisodiy sohalarni tahlil qiladigan Aql markazlarini yaratishni taklif qilgan bo‘lar edim. Bizning shunga ehtiyojimiz bor. Yaqin o‘n yillikda Xitoy iqtisodiyoti yangicha tus oladi, yaʼni “Xitoy asri” kirib keladi, buni eʼtiborga olish lozim”, — iqtisod fanlari doktori, professor Muhiddin Kalonov. 



    “Kelajak Xitoyniki degan fikrlar tobora baralla yangramoqda. Germaniya matbuotida “Xitoy ekspressi” degan fikr o‘rtaga tashlandi, yaʼni Xitoy tezkor ekspressga o‘xshatilyapti, unga ulgurib chiqqan chiqdi, qolgan odam qolib ketadi degan yondashuvlar ham bor. Lekin Xitoyning o‘zida ham juda og‘riqli muammolar ko‘p: Tayvan muammosi, Shinjon-Uyg‘ur, Tibet muammosi, Osiyoda katta kuchga ega bo‘lgan Hindiston bilan chegaralardagi ixtilofli masalalar Xitoyning iqtisodiga taʼsir o‘tkazmasdan qolmaydi, buni ham eʼtiborga olish kerak.

    Geosiyosiy kuchlar buni diqqat markazida tutgan holda, o‘sha og‘riqli nuqtalarni qachon bosishni ham bilishadi. Markaziy Osiyo bunday jarayonlarga ham tayyor turish kerak. Buning uchun nima qilishimiz kerak? Ham iqtisodimizni, ham savdo munosabatlarimizni, ham geosiyosiy aloqalarimizni diversifikatsiya qilib borishimiz lozim. Bitta davlatga, bitta kuchga orientir qilmasdan turli siyosiy kuchlar, davlatlar, mintaqalar bilan kooperatsiya aloqalarimizni kuchaytirishda davom etishimiz lozim”, — Sanjar Saidov.

    “Umuman olganda, biz bugun ‘Xitoylashuv’ masalasiga jiddiy eʼtibor qaratishimiz kerak. Mamlakatimizga Xitoy mentalitetining kirib kelishi, odob-axloq normalarining yoshlarimizga taʼsir o‘tkazishi – bu ommaviy madaniyat ko‘rinishida bo‘ladimi yo boshqa shakldami – yo‘l qo‘yishimiz kerak emas.

    Bugungi kunda nafaqat Markaziy Osiyo, deylik Rossiyaning ayrim o‘lkalarida Xitoy aholisining keskin ko‘payishi kuzatilyapti, Milliy qadriyatlarimiz, milliy mafkuramizni, diniy qadriyatlarimizni ham hisobga olgan holda, o‘ziga xos immunitet hosil qilsak, maqsadga muvofiq bo‘lar edi”, — Muhiddin Kalonov.

    17.05.2023, 22:17   Izoh (0)   9191
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Ukraina yil boshidan buyon 17 mlrd dollarga yaqin yordam oldi: qaysi davlatlar ko‘proq pul ajratdi?

    17.05.2023, 20:55

    Armanistonda bosh vazirning o‘g‘lini o‘g‘irlashga urinish bo‘ldi (video)

    17.05.2023, 20:35

    Zelenskiy Afrikaning tinchlik tashabbusiga qanday munosabat bildirdi? 

    17.05.2023, 20:25

    Qilichdaro‘g‘li Turkiyani “soxta rahbar” Erdo‘g‘onga qoldirmasligini aytdi

    17.05.2023, 20:05

    Eron va Rossiya global savdo yo‘lida Suvaysh kanaliga raqobat bo‘luvchi temiryo‘l quradi

    17.05.2023, 19:40

    Fransiya sobiq prezidenti qamoq jazosiga hukm qilindi 

    17.05.2023, 18:25
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    Yangi ufqlar: Centrum Air haftasiga ikki marta Toshkentdan Bishkekka parvozlarni amalga oshiradi


    Sello Ecosystem Farg‘ona, Andijon va Namanganda Sello Summer Fest yorqin festivalini o‘tkazdi


    Tenge Bank Tenge24 ilovasida yangi raqamli avtokreditini e’lon qildi


     ADM Jizzakh Jizzaxda joylashgan 5-ixtisoslashtirilgan muassasa tarbiyalanuvchilari ehtiyoji uchun avtobus taqdim qildi


    UCMG Amsterdamda bo‘lib o‘tayotgan Money 20/20 Europe xalqaro fintech ko‘rgazmasida O‘zbekiston nomidan ishtirok etadi


    UZTELECOM "Muruvvat" tarifini taqdim etadi: Atigi 25 000 so‘m evaziga g‘amxo‘rlik va e’tibor bilan boyitilgan aloqa


    Kapitalbank va Visa O‘zbekiston terma jamoasining JCH-2026 saralash o‘yinini BAAda tantanali ravishda ochishdi


    AVO’dan yangi omonat: yillik 25% gacha — 6 oyda orzuingizni amalga oshiring


    Navoiy innovatsiyalar universiteti — kelajagingizni kafolatlaydigan zamonaviy ta’lim maskani! 


     Coca-Cola jamg‘armasi va Global atrof-muhit va texnologiyalar jamg‘armasi (GETF) “Aylanma iqtisodiyot kelajagi uchun hamkorlik bitimi (PACT)” ni e’lon qilganligi haqida ma’lum qildi


    Mobiuz "Mehribon" imtiyozli tarif rejasini taqdim etdi


    Bektemir Residence — oilaviy turmush uchun mo‘ljallangan uy-joy majmuasi


    Zamonaviy Haval Jolion endi 0% muddatli to‘lov shartida 


    O‘zbekiston qishloq xo‘jaligi mahsulotlari Yevropaga yo‘l olmoqda


    Toshkentda xalqaro fintex-hodisa — Visa Cashless Forum 2025 bo‘lib o‘tdi 

     

    Tavsiya etamiz

    Sevgi yoxud KGB maxsus operatsiyasi — grek milliarderiga uylangan sovet xizmatchisi

    7 iyun, 16:20

    Chumchuqlarga yem bo‘lgan burgutlar. “O‘rgimchak to‘ri” operatsiyasi Rossiya uchun qanchaga tushadi?

    4 iyun, 18:49
    Audio Icon

    Qurib qolgan ko‘chatlar, millionlar shamolga uchdimi?

    4 iyun, 15:03

    Feldmarshalga almashtirilmagan Stalinning zurriyoti — “dohiy” nega o‘g‘lini urushga yuborgan edi?

    3 iyun, 21:10
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Toshkentning ayrim ko‘chalari velomarafon sabab vaqtincha yopiladi

    O‘zbekiston | 7 iyun, 22:52

    Mark-Andre ter Shtegen “Barselona”dan ketishi mumkin

    Sport | 7 iyun, 22:50

    Shavkat Mirziyoyev va Pokiston bosh vaziri Shahboz Sharif bir-birini Qurbon hayiti bilan tabrikladi

    O‘zbekiston | 7 iyun, 21:19

    Italiya A Seriyasida 2025/26-yilgi mavsum uchun taqvim eʼlon qilindi

    Sport | 7 iyun, 21:17

    Toshkentdan Farg‘onaga giyohvandlik vositasini olib ketayotgan shaxslar ushlandi

    O‘zbekiston | 7 iyun, 21:10

    O‘zbekistonliklar to‘rt oyda turistik maqsadlarda eng ko‘p qaysi davlatlarga chiqayotgani ochiqlandi

    O‘zbekiston | 7 iyun, 20:00

    Qamchiq dovonida yo‘lning bir qismi vaqtincha yopilgan

    O‘zbekiston | 7 iyun, 19:11

    Shavkat Mirziyoyev O‘zbekiston Qahramoni Azim Latipov vafoti munosabati bilan hamdardlik yo‘lladi

    O‘zbekiston | 7 iyun, 18:25
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.