• Profilga Kirish
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12910.15
    • RUB159.78
    • EUR14660.77
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Salomatlik

    “Singan yurak sindromi” nima va nega bu xavfli kasallik sanaladi?

    Ba’zan stress yoki jismoniy zo‘riqishning kuchayishi fonida ko‘krak qafasida o‘tkir og‘riq kuzatiladi. Bu alomatlar nimadan darak beradi va hayot uchun qanchalik xavfli ekanini kardiolog tushuntiradi. Birinchi marta “singan yurak” sindromi Yaponiyada XX asrning oxirida, shifokorlar yurak patologiyasi bo‘lgan bemorlarni kuzatuv chog‘ida qayd etilgan. Kasallik vaqtida yurak halqa bilan siqilgandek tuyuladi. Sindrom takotsubo kardiyomiyopatiya (yoki takotsubo sindromi) deb rasmiy nom bilan atala boshlandi. Bu sindrom sakkizoyoq ovlashda qo‘llaniladigan qozon shaklidagi an’anaviy yapon quroli sharafiga shunday nomlandi.

    Bir muncha vaqt bu kasallik faqat Yaponiya aholisi uchun xos bo‘lgan noyob patologiya ekanligiga ishonishgan. Ammo keyinchalik Yevropa va Qo‘shma Shtatlarda takotsubo kardiyomiyopatiya holatlari qayd etila boshlandi. 2006 yilda Amerika yurak assotsiatsiyasi (AHA) kardiyomiyopatiyani o‘ziga xos belgilarga ega bo‘lgan miokard kasalligi sifatida aniqladi.

    Bugungi kunda takotsubo kardiyomiyopatiya deganda og‘ir psixo-emotsional haddan tashqari zo‘riqish yoki stress tufayli yurakning shikastlanishi kabi holat tushuniladi. Sindromda koronar arteriyalar ta’sirlanmaydi va qon oqimi to‘liq bloklanmaydi. Kasallik faqat apikal bo‘limlarga ta’sir qiladi, ammo buning natijasida yurakning normal to‘laqonli ishi buziladi.

    Kasallikning sabablari

    Sindromning sababi ko‘pincha stressli vaziyat yoki ortiqcha jismoniy faoliyatdir. Kasallik kuchli hissiy qo‘zg‘alishlar bilan yuzaga chiqadi. Yaqin insonning vafoti, ishdan bo‘shatish, baxtsiz hodisa, moliyaviy inqiroz yoki boshqa tushkun holatlar fonida paydo bo‘lishi mumkin. Biroq faqatgina qayg‘uli hodisalar bu sindromni qo‘zg‘atmaydi.

    Tadqiqot natijalariga ko‘ra, katexolaminlar deb ataladigan stress gormonlari kasallikning rivojlanishida muhim rol o‘ynashini aniqlash mumkin edi. Ulardan asosiylari adrenalin, dopamin va norepinefrindir.

    Foto: Lisa

    Misol uchun ishdan bo‘shatilganingizdan so‘ng, tushkunlikka tushasiz, bir necha hafta yoki oy davomida o‘tib ketmaydigan og‘ir tashvishlarni boshdan kechirasiz. Stress ta’sirida organizmda ortiqcha miqdorda gormonlar ishlab chiqariladi. Asab tizimi haddan tashqari sezgirlashadi. Oqibatda, yurak mushagi yoki miyokard endi yetarli darajada qisqara olmaydi. Ultratovush tekshiruvida siz yurakning zararlangan hududi harakat qilmayotganini ko‘rishingiz mumkin.

    “Singan yurak” sindromida, masalan, nevaralarning tug‘ilishi yoki lotereyada katta yutuq chiqishi kabi quvonchli voqealar fonida yuzaga kelgan holatlar tasvirlangan. Hatto, yangi uyga yoki boshqa shaharga ko‘chib o‘tish ham patologiyaning boshlanishi uchun sabab bo‘lishi mumkin.

    Agar bu infart bo‘lsa-chi?

    Takotsubo kardiyomiyopatiya bilan yurak xurujining tipik belgilari bir xilda paydo bo‘ladi, shuning uchun “singan yurak” sindromi bo‘lgan bemorlar dastlab miyokard infarktidan shubhalanadilar. Avvalo, bu ko‘krak qafasi orqasida og‘riq va nafas qisilishi kuzatiladi. Ko‘pincha o‘tkir holsizlik, hushdan ketish paydo bo‘ladi. Bemorlar havo yetishmasligi yoki aritmiya haqida shikoyat qilishlari mumkin: “yurak ko‘krak qafasidan sakrab chiqib ketadiganga o‘xshaydi”.

    Infarktni istisno qilish uchun shifokor har doim sharoitlarni farqlaydi va qo‘shimcha tadqiqotlar o'tkazadi. Takotsubo sindromi shubha qilingan bo‘lsa, mutaxassis maxsus kardiomarkerlar, yurakning ultratovush tekshiruvi uchun testlarni belgilaydi.

    Bemorlarda koronar angiografiya, agar mavjud bo‘lsa, koronar arteriyaning tabiati, joylashuvi va torayish darajasini aniqlash imkonini beruvchi zamonaviy rentgenologik tadqiqot o‘tkaziladi. Odatda, takotsubo sindromida koronar tomirlar ishi buzilmaydi, u normal bo‘lib qoladi.

    “Singan yurak” sindromi qanchalik jiddiy?

    Bu xastalik o‘lim bilan tugashi mumkinmi? Kasallik odatda qulay prognozga ega va o‘lim juda kam uchraydi. Terapiya jarayonida yurak mushagi bir necha kun yoki haftadan keyin tiklanadi.

    Ko‘pincha takotsubo sindromi miyokard infarkti sifatida faqat invaziv aralashuvsiz davolanadi. Ammo infarktdan farqli o‘laroq, kardiyomiyopatiya yurakda iz yoki chandiq qoldirmaydi. Vaziyat deyarli izsiz, asoratlarsiz yo‘qoladi.

    Biroq sindromni oddiy kasallik deb tasniflab bo‘lmaydi. Takotsubo kardiyomiyopatiyasi bo‘lgan bemorlarni batafsilroq o‘rganishda ularda to‘satdan yurak yetishmovchiligi va aritmiya rivojlanishi xavfi borligi aniqlandi.

    Umuman olganda ko‘krak qafasidagi o‘tkir og‘riq e’tiborsiz qoldirilmasligi kerak bo‘lgan belgidir. Agar ko‘krak qafasida bosimni sezsangiz, shifokorga murojaat qilishni unutmang. Aks holda, bundan-da xavfli holatni o‘tkazib yuborishingiz mumkin.

    Kimlar xavf ostida?

    Ko‘pincha bu sindrom 50 yoshdan oshgan ayollarda aniqlanadi. Yosh bemorlar umumiy holatlarning atigi 10 foizini tashkil qiladi.

    Foto: Lisa

    Olimlarning ta’kidlashicha, kasallik ayol jinsiy gormonlari estrogen darajasining pasayishi bilan bog‘liq bo‘lishi mumkin. Estrogen yurak-qon tomir tizimini stress gormonlarining salbiy ta’siridan himoya qiladi, deb ishoniladi. Menopauzaning boshlanishi bilan estrogen kamayadi, ya’ni himoya ham zaiflashadi. Yurak va qon tomirlari kasalliklari xavfi ortadi.

    Kasallikning mavsumiy ekanligi va ko‘pincha yozning oxirida — sentyabrda o‘zini namoyon qiladigan dalillar ham mavjud.

    Sindromning oldini olish

    “Singan yurak” sindromining oldini olishning asosi stressga qarshi faol kurashdir. Agar yosh va jins bo‘yicha xavf ostida sanalsangiz, har qanday hodisaga hissiy munosabatda bo‘lsangiz, sog‘lig‘ingizga ehtiyot bo‘ling.

    Dastlabki hujumdan keyin odatda 3-6 oy davomida ambulatoriya kuzatuvi tavsiya etiladi. Bu vaqtda sizga takroriy tadqiqotlar (elektrokardiogramma, ultratovush yoki yurakning MRT tekshiruvi) rejalashtirilishi kerak.

    Kelajakda hujum xavfini kamaytirish uchun stress bilan kurashishni unutmang. Mas’uliyatli voqealarga oldindan tayyorgarlik ko‘ring, harakat qiling, ssenariylar ustida o‘ylang. Lozim bo‘lsa, psixologdan maslahat oling. Mutaxassis bilan ishlash hatto, kasallik xavfi yuqori bo‘lgan bemorlarda ham, tashvishli odamlarda ham samaralidir.

    Mavzuga doir:

    • Har bir muzlatkichda topiladi: qanday oziq-ovqatlar insult xavfini kamaytiradi, qaysilari esa oshiradi?
    • Nima sababdan uzoq umr ko‘rish uchun qon bosimini o‘lchab turish kerak? Kardiolog tushuntiradi
    • Qon bosimi yuqori insonlarga tavsiya etiladigan 4 ta mahsulot
    20.04.2023, 13:37   Izoh (0)   8066
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    E’tiborsiz qoldirib bo‘lmaydi: temir tanqisligi haqida jiddiy ogohlantirayotgan alomatlar

    19.04.2023, 19:35

    Har bir muzlatkichda topiladi: qanday oziq-ovqatlar insult xavfini kamaytiradi, qaysilari esa oshiradi?

    18.04.2023, 21:25

    D vitamini va terining qarishi: nimalar to‘g‘ri-yu, qaysi yondashuv xato ekanini bilasizmi?

    18.04.2023, 14:26

    Krem ​​va patchlarsiz tanadagi shishlarni ketkazadigan 11 ta eng yaxshi ichimlik

    18.04.2023, 12:40

    Nima sababdan uzoq umr ko‘rish uchun qon bosimini o‘lchab turish kerak? Kardiolog tushuntiradi

    17.04.2023, 20:50

    Hech qachon allergiya qo‘zg‘atishi haqida o‘ylamagan uyingizdagi 7 ta allergen

    17.04.2023, 15:39
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    Mobiuz “MazzaFest”da yangi “Mazza” va “Mazza 2.0” tarif rejalarini taqdim etadi


    CHERY bilan o‘z orzungizni amalga oshiring: barcha modellar uchun boshlang‘ich to‘lov pasaytirildi! 


    HONOR kompaniyasi HONOR 400 Lite smartfonini taqdim etdi. Qiziq, u nimasi bilan lol qoldira oladi?


    Siberian Wellness — O‘zbekistonda 15 yil


    Moliyaviy firibgarlik: murakkab sxemalar bo‘yicha sodda tushunchalar 


    OKMK 2,3 milliard dollar kredit mablag‘larini jalb qildi va 125 million dollar moliyaviy xarajatlarni iqtisod qildi


    Parvoz — katta shahar xarakteriga ega qulay biznes-klass turar joy


    Ziffler‘dan katta taqdimot: yangi qiyofa, zamonaviy dizayn va aqlli maishiy texnikalar


    InfinBANK Global Money Week 2025 da ishtirok etdi


    Coca-Cola 139 yillik ilhom, ajoyib kashfiyotlar, mashhur kampaniyalar va butun dunyo sevib qolgan ta’mni taqdim etmoqda 


    Silk Avia Shahrisabzga ko‘proq parvoz qiladi


    Moliyaviy savodxonlik maktab ostonasidan boshlanadi


    Kapitalbank 2024-yilgi Brand Awards International mukofotiga sazovor bo‘ldi


    Uklonda taksi haydovchilari uchun katta tadbir o‘tkazildi!


    UZCARD SHERDOR premium kartasi endi MKBANKda mavjud

     

    Tavsiya etamiz

    “AQSH yordam bermaganida, g‘alabaga erisha olmasdik” — Ikkinchi jahon urushida SSSR yutug‘ini ta’minlagan yashirin haqiqatlar

    10 may, 15:00

    “Ular o‘z vatani mustaqil bo‘lishi uchun kurashgan edi” — Turkiston legionining ayanchli tarixi

    8 may, 15:09

    Rashidov, gazli ichimliklar zavodi, Qizil maydon. 9-may — Toshkent tarixidan fotolavhalar

    7 may, 14:40

    Fazoviy poyganing boshlanishi — Gagarinning parvozi yolg‘on bo‘lganmi?

    6 may, 18:00
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    O‘zbekiston va Rossiya harbiy hamkorlik rejasini imzoladi

    O‘zbekiston | 10 may, 22:45

    Superliga. “Paxtakor” Toshkentda “Buxoro”ni tor-mor etdi

    Sport | 10 may, 22:27

    Dunyoga mashhur videobloger Mr Beast o‘zbek tilini biladigan koordinator izlamoqda

    O‘zbekiston | 10 may, 22:25

    Yulduzlardan ko‘proq topadi: Zendaya, Beyonse va Rianna stilistlarining gonorari qancha?

    Layfstayl | 10 may, 22:15

    O‘zbekistonda yil boshidan buyon qancha noqonuniy chiqindi tashlash holati aniqlandi?

    O‘zbekiston | 10 may, 22:00

    Superliga. “Bunyodkor” so‘nggi daqiqalarda gol urib, “Nasaf” bilan durang o‘ynadi

    Sport | 10 may, 21:22
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.