• Profilga Kirish
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12586.41
    • RUB160.42
    • EUR14758.82
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +31°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Iqtisodiyot

    Mehnatga haq to‘lashning eng kam miqdori oshirildi: oylik qanday hisoblanishi, qo‘shni davlatlardagi vaziyat va mutaxassis fikri

    O‘zbekistonda Prezident farmoni bilan 1-maydan mehnatga haq to‘lash miqdorlari 7 foizga oshirilmoqda. “Daryo” “eng kam ish haqi miqdori” tushunchasi, uning yillar davomida o‘zgarish ko‘rsatkichlari, buning aholiga ta’siri va Markaziy Osiyodagi vaziyatni o‘rgandi.

    Foto: “Daryo”

    2019-yilning 1-sentabridan “eng kam ish haqi miqdori” tushunchasi bekor qilinib, uning o‘rniga mehnatga haq to‘lashning eng kam miqdori hamda bazaviy hisoblash miqdori joriy qilingan edi.

    Mehnatga haq to‘lashning eng kam miqdori

    Mehnatga haq to‘lashning eng kam miqdori maosh, ustamalar, qo‘shimcha haq, gonorar, qo‘shimcha ish uchun kompensatsiya to‘lovlari va rag‘batlantiruvchi tusdagi to‘lovlarning boshqa turlari, shuningdek, qonunchilikda belgilangan ushlanmalar miqdorini aniqlashda qo‘llaniladi.

    2019-yilning 1-sentabrida mehnatga haq to‘lashning eng kam miqdori 634 880 so‘m miqdorida belgilangan edi. 

    Infografika: “Daryo”/ Bahora Sadirdinova

    Prezident farmoni bilan mehnatga haq to‘lashning eng kam miqdori 2023-yil 1-maydan boshlab 920 ming so‘mdan 980 ming so‘mga oshiriladi. Demak budjet tashkilotida ishlovchi xodimlar oyliklari shuncha foizga oshadi.

    Bazaviy hisoblash miqdori 

    Bazaviy hisoblash miqdori quyidagilarni aniqlashda qo‘llaniladi:

    • soliqlar, yig‘imlar, jarimalar, davlat bojlari va ko‘rsatilayotgan davlat xizmatlari uchun boshqa to‘lovlarning miqdorlarini;
    • tadbirkorlik bilan shug‘ullanish uchun patent, litsenziya va boshqa to‘lovlarning qiymati, tashkilotlarning ustav va boshqa fondlari miqdori, mikrokreditlar va lizing, shuningdek boshqa moliyaviy-iqtisodiy ko‘rsatkichlarning cheklangan miqdorini.

    2019-yilning 1-sentabrida bazaviy hisoblash miqdori 223 ming so‘m etib belgilangan edi.

    Infografika: “Daryo”/ Bahora Sadirdinova

    2023-yil 1-maydan bazaviy hisoblash miqdori 300 ming so‘mdan 330 ming so‘mga oshadi.

    Demak 1-maydan boshlab bazaviy hisoblash miqdoriga bog‘langan to‘lovlar ham oshadi. Masalan, ma’muriy jarimalar, soliqlar, davlat bojlari va shu kabi boshqa to‘lovlar. 

    Oyliklar qanday hisoblanadi?

    O‘zbekistonda mehnatga haq to‘lashning 22 ta razryadi bor. Har bir razryadning oklad ish haqi turlicha bo‘ladi. 

    Foto: “Lex.uz”

    Aholi o‘zining okladi qancha bo‘lishini jadval asosida hisoblab ko‘rishi mumkin. Buning uchun razryad ro‘parasidagi koeffitsiyentni 920 ming (1-maydan 980 ming so‘m) so‘mga ko‘paytirish kerak.

    Masalan, 9-razryadda ishlaydigan xodimlarning oklad ish haqini hisoblansa — 1,755x920 000=1 614 600.

    Demak, 9-razryaddagi xodimlarning okladi — 1 mln 614 ming 494 so‘mni tashkil etadi.

    Oklad — bu ish beruvchi har bir to‘liq ishlangan oy uchun xodimga to‘lashi shart bo‘lgan qat’iy miqdor. Xodimning ish haqi okladga teng yoki undan ko‘proq bo‘lishi mumkin. Ish haqi o‘z ichiga oklad, bonus va premiyalarni oladi.

    Mutaxassis fikri

    “Daryo” bilan suhbatda shaxsi sir saqlanishini xohlagan ekspert shaxsiy kuzatuvlari asosida inflyatsiyaga asosan yuqori daromadli toifadagi odamlarning iste’molidagi xususiyatlar ko‘proq ta’sir qilishini ta’kidlaydi. 

    Masalan, uy-joy, mashina, energiya manbalari, oziq-ovqat va hokazo, chunki ular narxlar qanchalik oshmasin iste’molini ma’lum darajaga yetguncha to‘xtatmaydi. Bu esa kam ta’minlangan aholiga moddiy ne’matlarni xarid qilish uchun boy qatlam bilan raqobatlashish imkoniyatlarini pasaytiradi.

    Ekspertga ko‘ra, barchaga teng sharoitlar yaratish uchun davlat inflyatsiyani jilovlash va minimal, past maoshlarni indeksatsiya qilishi va uzoq muddatli strategiyalarda boylar maoshlari bilan farqini kamaytirib borish siyosatini yuritishi kerak.

    Infografika: “Daryo”/ Bahora Sadirdinova

    Albatta, makroiqtisodchilar minimal ish haqini x foizga oshishi inflyatsiyani x foizga oshishiga xizmat qiladi degan raqamlarni beradi, lekin ko‘pchilik manfaati ustun bo‘lgan demokratik jamiyatlarda aholining aksariyat qismi qaysi kventilda bo‘lsa ularning manfaati nuqtayi nazaridan siyosat yuritilishi kerak, O‘zbekiston sharoitida aynan quyi daromadli qatlam manfaatlari ustun qo‘yilishi kerak deb o‘ylayman.

    Ijtimoiy tarmoqlarda ayrim fuqarolarning ish haqi oshirilishiga bildirgan salbiy reaksiyasi haqida:

    Fikrimcha, bu miqdor odatdagiday 10-15 foiz emas balki 7 foiz, u ham aynan minimal ish haki qiymatini atigi 6,5 foiziga tengligi (980.000/920.000*100%) shuningdek, may oyida oshiriladigan ish haki, pensiya, nafaqalarni mart oyida e’lon qilinishi oqibatidir.

    Qo‘shni mamlakatlarda vaziyat qanday?

    Qozog‘istonda 1992-yildan buyon “eng kam ish haqi miqdori” tushunchasi amalda. 

    2023-yildan boshlab mamlakatda eng kam ish haqi miqdori oshirildi — 70 ming tenge ( 1,757 mln so‘m).

    Qirg‘izistonda esa eng kam ish haqi miqdori 2337 somni tashkil etadi (305 ming so‘m).

    Turkmanistonda esa 2023-yildan boshlab eng kam oylik ish haqi 1160 manat deb belgilangan. Bu ko‘rsatkich 3,778 mln so‘mga teng.

    Tojikistonda eng kam oylik ish haqi 536 somoniyga teng bo‘lib, u hozirgi kunda 560 ming so‘mga teng.

    Avvalroq O‘zbekiston va boshqa mamlakatlarda o‘rtacha oylik ish haqi qanchaligi haqida ma’lumot berilgandi.

    03.04.2023, 17:50   Izoh (0)   55146
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email
    Bahora Sadirdinova

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Bir mln so‘mgacha oylik oladiganlar soni eng ko‘p: 2022-yilda rasmiy maoshlar qanday o‘zgardi?  

    21.02.2023, 14:29

    Eksport 23 foizga, import 135 foizga oshgan: O‘zbekiston va Xitoy o‘rtasida tashqi savdo aylanmasi so‘nggi yillarda qanday o‘zgardi? 

    03.04.2023, 15:52

    So‘nggi o‘n oy ichida eng past: mart oyida yillik inflyatsiya 11,7 foizgacha tushdi

    03.04.2023, 10:54

    O‘zbekistonda ish haqi va pensiyalar yana oshirilishi rejalashtirilmoqda

    01.04.2023, 00:03

    “Rossiyaga qarshi eng yaxshi strategik javob”: Ukraina farmatsevtika kompaniyasi O‘zbekistondagi “Reka-Med”ni sotib oldi

    31.03.2023, 22:25

    O‘zbekistonda so‘nggi 5 yilda klasterlar tomonidan ishlab chiqarish 32 baravarga oshdi

    31.03.2023, 21:15
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    Oqtepa Lavash “Kalmar o‘yini” asosida Dalgona Boksini chiqardi


     Navoiy innovatsiyalar universiteti: zamonaviy bilim sari ishonchli qadam 


    “Kia Go!”: Kia Sonet egalarining uchrashuvi – yil davomida birga


    Savdo, fintex va “yashil” loyihalar: Octobank Xitoy bilan hamkorlikni qanday yo‘lga qo‘ymoqda


    “Mikrokreditbank” ATB IX Germaniya-O‘zbekiston biznes forumi doirasida ODDO BHF bank bilan 50 million dollarlik shartnoma imzoladi


    Toshkent shahar hokimligi ko‘magida 2025-yil 2-4-oktyabr kunlari CAEx HoReCa & UzFPT ko‘rgazmasi bo‘lib o‘tadi


    Click & Smart Business (sobiq UZKASSA): biznes muvaffaqiyati va mijozlar qulayligi uchun hamkorlik


    American University of Technology (AUT) 28-iyun - Ochiq eshiklar kuniga taklif etadi


    Toshkent va Bangkok o‘rtasida to‘g‘ridan-to‘g‘ri aviaqatnov: Centrum Air yangi xalqaro yo‘nalishni ishga tushiradi 


    “Wyndham Garden Charvak” kurort majmuasi qurilishi qanday kechayotganini ko‘rsatdi


    Anorbank va Beelab O‘zbekiston raqamli banking bozorida hamkorlik o‘rnatdi


    BYD Astana Motors rasmiy dilerlik tarmog‘i Toshkentdagi barcha beshta dilerlik markazida "Best Buy Day" tadbirini o‘tkazadi


    “S&P” O‘zbekiston Milliy Bankining rеyting prognozini “ijobiy”ga ko‘tardi 


    BI Group va Asakabank O‘zbekistonda tijorat ko‘chmas mulki uchun biznes ipotekasini ishga tushirdi


    Market Yandex Go Samarqandda ishga tushdi

     

    Tavsiya etamiz

    NATO tarixi – dunyodagi eng qudratli harbiy tashkilotning obro‘si pasaymoqdami?

    26 iyun, 20:31
    Audio Icon

    Joy hammaga yetardi: Jeyms Kemeronga ko‘ra, “Titanik” yo‘lovchilarining omon qolish imkoniyati bo‘lgan

    25 iyun, 23:50

    “Trampning Titanigi to‘xtaydi” — Eron elchisi

    25 iyun, 13:39

    AQSHning Yaqin Sharqdagi harbiy bazalari soni nechta va qayerda joylashgan?

    24 iyun, 19:05
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Pagani va Bulgari hamkorlikda olmos bilan bezatilgan giperkar yaratdi

    Layfstayl | 27 iyun, 10:59

    “Isroil bilan urushdan ko‘rilgan zarar jiddiy” — Eron tashqi ishlar vaziri

    Dunyo | 27 iyun, 10:46

    O‘zbekistonda ortiqcha undirilgan soliqlarni kelgusi to‘lovlar hisobiga kiritish muddati qisqartirildi

    O‘zbekiston | 27 iyun, 10:37

    Sayohatni qulay va xotirjam o‘tkazishga yordam beradigan maslahatlar

    Maslahatlar | 27 iyun, 10:34

    Navoiy innovatsiyalar universiteti: zamonaviy bilim sari ishonchli qadam

    Reklama | 27 iyun, 10:30

    Armaniston KXSHTdan butunlay chiqish bilan tahdid qildi

    Dunyo | 27 iyun, 10:15

    “Manchester Siti” “Al-Hilol”ga qarshi — Klublar o‘rtasidagi JCHning chorak final bosqichi juftliklari ma’lum bo‘ldi

    Sport | 27 iyun, 10:10
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.