“Bu attraksion odam hayoti uchun xavfli deyilsa-da, natija bo‘lmayapti”. O‘zbekistondagi attraksion nazoratchilari imkoniyati cheklanganini aytmoqda (video)
Buxoro viloyatida er-xotin va uning farzandi, Farg‘onada esa 17 yoshli qizning istirohat bog‘laridan biridagi attraksiondan yiqilib tushishi jamoatchilik orasida bugungi kunda attraksionlarning talabga javob berishi masʼullar tomonidan o‘rganiladimi? Ularning inson hayoti uchun xavfsizligi qay darajada degan savollar tug‘ilishiga sabab bo‘ldi. “Daryo” nashri ana shu savollarga javob olish maqsadida masʼullarga yuzlandi.
“Biz biror bir bog‘ga kirib, kamchiliklarni ko‘rsatib, uni bartaraf etish bo‘yicha aytib, chiqib ketsak, o‘sha bog‘ga qaytib kirolmaymiz. Boisi tadbirkor huquqlarini himoya qilish uchun yaratilgan imkoniyat bunga yo‘l bermaydi. Yana o‘sha bog‘ga kirib, attraksiondagi kamchiliklar bartaraf etilganini bilish uchun Biznes-ombudsmandan ruxsat olishimiz kerak bo‘ladi”, — deydi Tog‘-kon geologiya va sanoat xavfsizligini nazorat qilish inspeksiyasining istirohat bog‘larini nazorat qilish bo‘limi boshlig‘i o‘rinbosari Abdufotih Rashidov.
Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasi nazorat profilaktika faoliyatini tahlil qilish va muvofiqlashtirish boshqarmasi boshlig‘i o‘rinbosari Olimjon Jo‘rayev tadbirkorlar faoliyatini tekshirish vakolati bo‘lmasa-da, har yili respublikadagi mavjud istirohat bog‘laridagi attraksionlarni texnik ko‘rikdan o‘tkazish ishlari davom etayotganini aytmoqda.
“Tekshirish vakolatimiz bo‘lmasa-da, bayram tadbirlaridan oldin, bayram kunlarida yoki mavsum avvalida davlat inspektorlari tomonidan profilaktik tadbirlar o‘tkazilmoqda. Bu tadbirlar davomida kamchiliklar ko‘rsatib berilib, har bir attraksionnning talabga javob berish-bermasligi haqida attraksion egasiga xulosa ham taqdim qilinmoqda. Ammo ming afsuski, bu xulosa hech qanday natija bermayapti”, — deydi Olimjon Jo‘rayev.
Masʼulning qo‘shimcha qilishicha, inspeksiya nazoratdan o‘tkazilgan bog‘dagi attraksionning talabga javob bermasligi haqida yozib, bu haqda viloyat, tuman va shahar hokimliklarini, elektr taʼminoti korxonalarini ogohlantirib, attrakfiondan foydalanish xavfli ekani haqida maʼlumot beriladi.
“Tan olish kerak, bog‘ yoki uning ichidagi qaysidir attraksionning faoliyatini to‘xtatishni so‘rab, xat bilan chiqsak-da, bundan natija yo‘q. Afsuski, hokimiyatda ham, tuman elektr tarmoqlari korxonasida ham, bizda ham alohida tadbirkorlik subyekti faoliyatini cheklash bo‘yicha yetarlicha vakolat yo‘q. Boisi davlatimiz rahbarining tadbirkorlarni qo‘llab-quvvatlash borasidagi tashabbuslaridan kelib chiqqan holda tadbirkorlarga keng imkoniyat berilgan”, — deydi masʼul.
Tog‘-kon geologiya va sanoat xavfsizligini nazorat qilish inspeksiyasining istirohat bog‘larini nazorat qilish bo‘limi boshlig‘i o‘rinbosari Abdufotih Rashidovning maʼlumot berishicha, O‘zbekistondagi mavjud istirohat bog‘lari 143 ta bo‘lib, bu bog‘larda 1845 ta attraksion bor.
“Toshkent shahri eng namunali hudud bo‘lsa-da, shahardagi mavjud 17 ta istirohat bog‘idan 11 tasining faoliyati ruxsat berilgan. Qolgan bog‘larda joylashgan attraksionlarning kamchiliklari bo‘lgani sabab ularning faoliyat yuritishiga ruxsat berilmagan. Ammo hududlardagi bog‘larda joylashgan attraksionlarni nazoratdan o‘tkazish masalasi juda og‘ir”, — deydi Abdufotih Rashidov.
Masʼullarning aytishicha, tadbirkorlar ularning manfaati shaxsan davlat rahbari tomonidan himoya qilinayotganidan kelib chiqib, attraksionlarida kamchilik bo‘lsa-da, o‘zboshimchalik bilan ularni ishlatib, odamlar hayotini xavf ostiga qo‘ymoqda.
“Biz tadbirkor ishlatayotgan attraksionning nosoz ekanini aytsak-da, xulosa bersak-da, buni taqiqlab qo‘yishga vakolatimiz yo‘q. Xususan Buxoro va Farg‘ona viloyatlaridagi nosoz attraksionlar ham faoliyat yuritishi uchun xavfli deb topilgan. Biroq tadbirkorlar o‘zboshimchalik qilib, tartibga bo‘ysunmagan. Oqibatda ko‘ngilsiz voqealar ro‘y berdi”, — deydi Abdufotih Rashidov.
“Daryo”ning Farg‘ona viloyatidagi muxbiri Azizjon Ermatov masʼullar faoliyatiga ruxsat berilmagani aytilayotgan attraksion egasi bilan suhbatlashdi. YTT “To‘ychiyev Inomjon Mahammattolipovich” ularning attraksioni Tog‘-kon geologiya va sanoat xavfsizligini nazorat qilish inspeksiyasi tomonidan nazoratga olinganini va ko‘rikdan o‘tkazilganini aytib, bu haqdagi hujjatni taqdim qildi. Biroq, bu hujjatda masʼullar nazorati 2022-yilning iyul oyida amalga oshirilgani ko‘ringan. Masʼul tashkilot vakillari esa aholiga xizmat ko‘rsatuvchi attraksionlar har mavsum avvalida ko‘rikdan o‘tishi kerakligini, imkon qadar bir yilda ikki marotaba sinov bo‘lishi kerakligini bildirmoqda.
Aniqlanishicha, Tog‘-kon geologiya va sanoat xavfsizligini nazorat qilish inspeksiyasining ayni paytda Andijon, Namangan, Qashqadaryo, Sirdaryo, Jizzax va Toshkent viloyatlarida vakillari yo‘q. Va bu viloyatlardagi mavjud attraksionlar nazorati ham ochiqligicha qolmoqda.
