Organizmdan ortiqcha suyuqlikdan xalos bo‘lishning tasdiqlangan 9 ta usuli
Organizmda ortiqcha suyuqlik borligini qanday bilib olish mumkin? Suyuqlikni ushlab turishning eng sezilarli belgisi shishdir. Yuz shishadi, oyoqlarning to‘piq atrofi og‘irlashadi va hajmi kattalashadi, barmoq bilan bosganda halqalar hosil bo‘ladi. Ammo ortiqcha suv shish paydo bo‘lishidan ancha oldin paydo bo‘lishi ehtimoldan holi emas.
Nima uchun organizm ortiqcha suyuqlik to‘planadi?
Organizm turli sabablarga ko‘ra suvni ushlab qoladi. Bu ba’zan tabiiy va nisbatan zararsiz ham bo‘ladi. Masalan:
- Hayz davri oldidan yoki homiladorlik;
- Juda sho‘r ovqatlar iste’mol qilish odati;
- Uzoq vaqt harakatsizlik. Masalan, samolyotda yoki avtobusda bir necha soat o‘tirishga to‘g‘ri kelganda, suyuqlik qo‘l oyoqlarning pastki qismida to‘planadi.
Shuningdek, shish ba’zi dorilarning yon ta’siri bo‘lishi mumkin. Xususan, gipertoniya va diabet uchun buyurilgan dorilar, estrogenga asoslangan gormonal vositalar, steroidlar. Hatto, ibuprofenlar ham ba’zida suyuqlikni ushlab qolishga olib keladi.
Ammo gohida shish quyidagi jiddiy holatlarga sabab bo‘ladi:
- Surunkali yurak yetishmovchiligi;
- Buyrak kasalligi;
- Sirroz;
- Surunkali venoz yetishmovchiligi;
- Limfa tizimi bilan bog‘liq muammolar;
- Uzoq muddatli protein yetishmasligi.
Ortiqcha suyuqlikni chiqarib yuborish kerakmi?
Sog‘lom odamlar uchun suyuqlikni ushlab qolinishi ko‘proq estetik muammodir. Hayz davridagi gormonal o‘zgarishlar yoki kechasi tuzlangan baliqni iste’mol qilish natijasida yuzaga keladigan shish, odatda, bir necha kun ichida o‘z-o‘zidan o‘tib ketadi. Bu jarayonni tezlashtirish kerakmi yoki “va shunday bo‘laveradimi” o‘zingizga bog‘liq.
Ammo shish muntazam, doimiy bo‘lib qolsa yoki allaqachon mavjud kasalliklar fonida paydo bo‘lsa, masalan, yurak-qon tomir kasalliklari, bu holda ortiqcha suyuqlikdan xalos bo‘lishingiz kerak. Aks holda, ortiqcha suv yurak, buyraklar, tomirlar uchun qo‘shimcha yuk bo‘lib ahvolingizni yomonlashtiradi.
Qachon shifokorga murojaat qilish zarur?
Dunyodagi eng yirik tadqiqot va tibbiy markazlardan biri Mayo Clinic mutaxassislari tahdid qiluvchi belgilarni sanab o‘tadi. Agar ularni sezsangiz, imkon qadar tezroq tibbiy yordam olishga harakat qiling.
- To‘satdan shish ko‘krak og‘rig‘i, nafas qisilishi, chalkash qisqa nafas olish bilan birga keladi. Bu o‘pka shishi yoki anafilaktik shokning belgisi bo‘lishi mumkin. Bunday alomatlar kuzatilganda darhol 103 yoki 112 raqamini tering.
- Shishgan joyning terisi shu qadar cho‘zilganki, u yaraqlab turadi. Yoki shishgan joyni bosgandan so‘ng paydo bo‘ladigan chuqurcha uzoq vaqt davomida qoladi. Bunday belgilarda bilan terapevtga murojaat qilib, u tomonidan tayinlangan tekshiruvlardan o‘ting.
- Ko‘p vaqt o‘tirganingizdan so‘ng, oyoq shishadi, og‘riydi va bu holat uzoq vaqt davom etadi. Chuqur tomir trombozi shunday namoyon bo‘ladi. Terapevt, flebolog yoki qon tomir jarrohi bilan bog‘laning.
Bundan tashqari, xavfli belgilar bo‘lmagan taqdirda ham davolovchi shifokorga holat yuzasidan uchrab qo‘ygan foydadan holi bo‘lmaydi.
Organizmdagi ortiqcha suyuqlikdan qanday xalos bo‘lish lozim?
Ushbu usullar sog‘lom odamlarga mo‘ljallangan. Ammo shifokorlar ularni ko‘pincha surunkali kasalliklarga chalingan bemorlarga ham tavsiya qiladilar ( har qanday holatda ham davom etishdan oldin shifokor bilan maslahatlashing!).
- Tanani qizdiring
Suyuqlikni ushlab turish ko‘pincha qon aylanishining buzilishi bilan bog‘liq. Qon ma’lum bir hududda turg‘unlashganda, bosim ko‘tariladi va namlik tomirlar devorlari orqali hujayralararo bo‘shliqqa siqib chiqa boshlaydi. Va shu joyda u to‘xtab qoladi.
Suyuqlikning turg‘unligidan xalos bo‘lish uchun tanani yengil qizdirish kifoya. Bu qon aylanishini yaxshilaydi va tanadan buyraklar orqali ortiqcha namlikni olib tashlashga yordam beradi. Terapevtingizdan qaysi mashqlar siz uchun eng samarali va xavfsiz bo‘lishini so‘rab oling.
- Yengil uqalang
Yumshoq bosim bilan shishgan joylarni yurakka tomon uqalang. Bunday massaj to‘qimalardan ortiqcha suyuqlikni chiqarib yuborishga yordam beradi va keyin u qon oqimiga kiradi, so‘ng buyraklar tomonidan filtrlanadi.
- Oyoqlarini yuqoriga ko‘tarib yoting
Haddan tashqari suyuqlik ko‘pincha oyoqlarning to‘qimalarida to‘planadi — oddiygina tortishish tufayli oyoqlarning pastki qismidagi tomirlarda qon oqimi murakkablashadi.
Yotganingizda va oyoqlaringizni yurak darajasidan yuqoriga ko‘targaningizda (masalan, to‘piqlaringizni o‘ralgan qalin sochiq yoki yostiqqa qo‘ying), universal tortishish siz uchun ishlay boshlaydi. Qon yurak tomon oqadi tomirlar devorlariga bosim pasayadi, oyoqlarning pastki qismi to‘qimalaridagi suyuqlik qon oqimiga qaytadi.
- Mashq qiling
Vazifangiz shu qadar faol harakat qilishki, natijada terlaysiz. Tadqiqotlar shuni ko‘rsatadiki, odamlar mashg‘ulotlar bajarganda soatiga o‘rtacha 0,5 dan 2 litrgacha suyuqlikni yo‘qotadilar. Farqi organizmning individual xususiyatlari, yuk darajasi, atrof-muhit harorati va tanlangan kiyim bilan bog‘liq.
Bundan tashqari, mashqlar paytida mushaklar ko‘proq suv talab qiladi va suv ularga atrofdagi to‘qimalardan keladi. Shunday qilib mashg‘ulotlar bir vaqtning o‘zida sizni shishdan qutqaradi.
- Siqib turuvchi uzun paypoqlar kiying
Bu oyoqlarda qon aylanishini yaxshilash va suyuqlikni ushlab turishdan xalos bo‘lishning yana bir usulidir.
- Retseptsiz diuretikni qabul qiling
Bunday vositalar buyraklar faoliyatini rag‘batlantiradi va tanadan ortiqcha suvni chiqarib yuborishga yordam beradi.
Diuretiklarning yon ta’siri borligini bilib oling. Shuning uchun ularni faqat terapevt bilan maslahatlashganidan keyin qabul qilish zarur.
- Sho‘r taomlardan voz keching
Sho‘r ovqat organizmda suyuqlikni ushlab qolinishiga olib keladi. Bu fiziologik jarayon.
Iste’mol tuzining asosiy elementi natriydir. Inson tanasining suyuqliklarida har doim uning taxminan bir xil miqdori mavjud. Erigan natriy (va boshqa elektrolitlar) konsentratsiyasi osmolyarlik deb ataladi. Inson sog‘lom bo‘lishi uchun u ma’lum, juda tor chegaralar ichida bo‘lishi kerak.
Shuning uchun organizmga ko‘p miqdorda tuz tushganda, tanamiz ortiqcha natriyni suyultirish uchun suvni ushlab turishni boshlaydi.
Suyuqlikni ushlab turishni qo‘zg‘atmaslik uchun JSST mutaxassislari kuniga 5 grammdan ko‘p bo‘lmagan tuz iste’mol qilishni tavsiya etadi.
- Kaliyga boy taomlarni iste’mol qiling
Ushbu mineral natriy konsentratsiyasini kamaytirish qobiliyatiga ega. Bu tanadan ortiqcha suvdan xalos bo‘lishga yordam beradi. Jarayon qanday sodir bo‘lishini yuqorida batafsil bayon qildik.
Amerika yurak assotsiatsiyasi kaliyga boy oziq-ovqatlarni sanab o‘tadi:
- Bargli ko‘katlar, masalan, ismaloq;
- No‘xat;
- Kartoshka;
- Qo‘ziqorinlar;
- Banan;
- Avokado;
- Pomidor va pomidor sharbati;
- Apelsin va uning sharbati kabi sitrus mevalari;
- Olxo‘ri, o‘rik, boshqa danakli mevalar va ularning sharbati;
- Mayiz va xurmo;
- Yog‘ miqdori 1 foizgacha bo‘lgan sut;
- Yog‘siz yogurt;
- Magniyga boy taomlarni iste’mol qiling
To‘qimalarda suyuqlikni ushlab turish va unga hamroh bo‘lgan shish magniy yetishmovchiligi belgilari bo‘lishi mumkin. Shuning uchun ba’zida bu mineralga boy parhez ortiqcha suv bilan kurashishga yordam beradi.
Quyidagi mahsulotlar magniyga boy sanaladi:
- Yong‘oq va urug'lar;
- Dukkaklilar;
- Kletchatkaga boy donlar;
- Kam yog‘li sut mahsulotlari;
- Bargli ko‘katlar;
- Qora shokolad.
Mavzuga doir:
- Och qoringa ichmaslik kerak bo‘lgan 4 turdagi ichimlik
- Yuz shishib qolishining sabablari va undan qutulishning 9 ta samarali usuli
- Ichimizdagi dushman: ortiqcha vazndan xalos bo‘lishga xalaqit beradigan uydagi 5 ta narsa
