Rossiyaning Ukrainaga urushi fonida qishki ob-havo Yevropaga energiya qaramligidan qochishga yordam berdi. Bu haqda Politico xabar berdi.
Yevrokomissiyaning yangi hisob-kitoblariga ko‘ra, Yevropa gaz omborlari yarmidan ko‘pi to‘ldirilgani uchun bu qishdan o‘ta oldi. Bu Rossiya prezidenti Vladimir Putinning Yevropani gaz ta’minotini to‘xtatish orqali muzlatib qo‘yishga urinishiga qaramay, YI iqtisodi sovuq havoda, jumladan, keyingi qishdan ham omon chiqishini bildiradi.
Rossiyadan gaz yetkazib berishdagi uzilishlar tufayli Yevropada elektr energiyasi taqchilligi haqida xavotirlar paydo bo‘lgandi. Biroq unchalik sovuq bo‘lmagan ob-havo, suyultirilgan gaz importining ortishi va gaz iste’molining sezilarli darajada kamayishi kombinatsiyasi mart oyi oxirigacha 50 milliard kub metrdan ortiq gaz omborlarda qolishi kutilmoqda.
Qishki isitish mavsumini katta zaxira (Yevropa Ittifoqining taxminan 100 milliard kub metrlik jami zaxirasining 50 foizdan ortig‘i) bilan yakunlash qisqa muddatli gaz tanqisligi bilan bog‘liq barcha tashvishlarni bartaraf etadi. Bu kelasi qish oldidan Yevropaning energiya xavfsizligi bilan bog‘liq xavotirlarga ham barham berishi mumkin.
Ukrainadagi urush va Yevropadagi gaz bilan bog‘liq vaziyat
Bir qator Yevropa Ittifoqi davlatlari Rossiya gaz ta’minotiga to‘liq yoki qattiq qaram edi. Rossiyaning Ukrainaga bostirib kirishi boshlanganidan keyin aksariyat davlatlar bu qaramlikni kamaytirishga kirishdi.
2022-yilning 25-avgustida Yevropada gaz narxi rekord darajaga yetdi – MVt/soat uchun 316 yevro yoki ming kub metr uchun 3,3 ming dollar. Sentabr boshida “Shimoliy oqim” orqali gaz yetkazib berish butunlay to‘xtatilishi fonida ko‘k yoqilg‘i narxi ko‘tarildi.
2022-yil dekabr oyida Yevropa Ittifoqi mamlakatlari energetika vazirlari gaz uchun eng yuqori narxni belgilashga kelishib oldi. U megavatt-soat uchun 180 yevroni tashkil qiladi va 2023-yil fevral oyi o‘rtalarida kuchga kirishi kutilmoqda.
Kreml sanksiyalarni “bozor mexanizmiga tajovuz qilishga urinish” deb atadi va javob choralarini va’da qildi. Biroq Rossiya gazi uchun cheklov narxini belgilash bo‘yicha kelishilganidan bir hafta o‘tgach, ular “Yamal-Yevropa” gaz quvuri orqali YIga etkazib berishni qayta tiklash haqida gapira boshladilar.
Rossiya agar “narxlar chegarasi” joriy etilsa, Yevropa Ittifoqiga gaz yetkazib berishni to‘xtatish bilan tahdid qilgan.
2023-yilning 4-yanvarida Yevropada gaz narxi Ukrainada urush boshlanganidan beri eng past darajaga tushdi.
2023-yil 6-yanvar kuni Germaniya vitse-kansleri Robert Xabek Putin Yevropani gaz bilan shantaj qilishda yutqazganini aytdi. Berlin Rossiyadan uzilgan gaz, neft va ko‘mirni boshqa kanallar orqali o‘rnini bosa oldi.
Izoh (0)