Bir nechta davlatlar Hindiston (ayollar o‘rtasida) va O‘zbekistonda (erkaklar o‘rtasida) bo‘lib o‘tadigan boks bo‘yicha Jahon Chempionatiga boykot e’lon qildi, deya xabar qilmoqda “Gazeta.uz”.
8-fevral sanasida AQSH boks federatsiyasi tashkilotning rasmiy saytida jamoaning erkaklar va ayollar o‘rtasidagi Jahon Chempionatlarida qatnashishdan bosh tortgani haqidagi bayonotni e’lon qildi. Bayonotda ushbu pozitsiya tanlanishiga qator sabablar keltirilgan, biroq asosiy faktor sifatida Xalqaro boks assotsiatsiyasining (IBA) Rossiya va Belarus bokschilariga o‘z milliy bayroqlari ostida musobaqalarda ishtirok etishiga ruxsat berilgani qayd etilgan.
USA Boxing rahbari Mayk Maketi Marokashda bo‘lib o‘tgan so‘nggi boks musobaqasida rossiyaliklar o‘z bayrog‘i va madhiyasi ostida ishtirok etganiga e’tibor qaratgan. Shuningdek, rahbar IBA’ga nisbatan boshqa e’tirozlar ham borligi qayd etgan. Maketining fikricha Jahon chempionatlarida ishtirok etish nafaqat Xalqaro Olimpiya Qo‘mitasining (XOQ) 2-fevralda tasdiqlangan sanksiyalarini, balki halol o‘yin va shaffoflik tamoyillarini ham buzadi.
AQSH ortidan Irlandiya boks federatsiyasi (IABA) ham rossiyalik sportchilar musobaqaga qabul qilinganligi sabab erkaklar va ayollar o‘rtasidagi Jahon chempionatlarida ishtirokdan bosh tortishga qaror qildi. Bu haqida Irish Independent xabar bergan. IABA direktorlar kengashi turnirlarni boykot qilish uchun so‘rovnoma o‘tkazdi va unga ko‘ra 15 kishi buni yoqlagan, 5 kishi esa qarshi chiqqan.
Chexiya boks assotsiatsiyasi prezidenti Marek Simak Chexiya terma jamoasining Jahon Chempionatini boykot qilish istagini tasdiqladi. “Sport.cz”ga bergan intervyusida prezident bu qadamni Ukrainani qo‘llab-quvvatlash va IBA Rossiya prezidenti Vladimir Putinga aloqador bo‘lgan rossiyalik Umar Kremlyov nazorati ostida qolayotganiga javob deb atadi.
Shvetsiya boks assotsiatsiyasi rahbari Per-Aksel Shyoxolmning aytishicha, agar Rossiya va Belarus sportchilari musobaqada ishtirok etsa, mamlakat turnirni boykot qilishga qo‘shiladi.
Bu yerda na demokratiya, na oshkoralik mavjud. Biz IBA’ning murojaatini qabul qilmaymiz. Demokratiya va shaffoflik yo‘q. O‘zgarishlarni amalga oshirish uchun bir necha yil harakat qildik, ammo muvaffaqiyatga erisha olmadik. Shundan so‘ng ular Rossiya va Belarusga milliy bayroqlari ostida bellashishga ruxsat berishga qaror qildi, — uning so‘zlarini keltiradi “Chempionat” SVT nashriga tayanib.
Kanada boks federatsiyasi ham ayollar va erkaklar o‘rtasidagi Jahon Chempionatini boykot qilishga qo‘shildi. Tashkilot rahbari Rayan O‘shi IBA’dagi korrupsiya tufayli sportning kelajagi haqida jiddiy xavotirda ekanligini aytib o‘tdi.
Qozog‘iston boks terma jamoasi esa Hindiston va O‘zbekistonda bo‘lib o‘tadigan chempionatlarda ishtirok etishga tayyorligini bildirgan. Bu haqida Qozog‘iston boks federatsiyasi rahbari Kenes Rakishev aytib o‘tdi.
Qozog‘iston boks federatsiyasi rahbari turnirni boshqa davlatlar tomonidan boykot qilinishiga izoh berar ekan, qozog‘istonlik bokschilarning IBA tomonidan o‘tkazilayotgan Jahon Chempionatlarida ishtirok etishi ular raqobat tajribasini to‘plash nuqtai nazaridan zarurligini ta’kidladi.
XOQ qaroriga ko‘ra, 2024-yil Parijda bo‘lib o‘tadigan Olimpiya o‘yinlarida boks bo‘yicha musobaqalar bo‘lajak Jahon Chempionatini tashkil etishni rejalashtirayotgan IBA ishtirokisiz o‘tkaziladi. Shu sababdan bu turnir saralash maqomiga ega bo‘lmaydi va uning natijalari bokschilarning Olimpiadaga yo‘llanma olishiga asos bo‘lmaydi.
Boks bo‘yicha ayollar o‘rtasidagi Jahon Chempionati 15—31-mart kunlari Hindistonning Nyu-Dehli shahrida, erkaklar o‘rtasidagi Jahon Chempionati O‘zbekistonda 1—14-may kunlari Toshkentda bo‘lib o‘tadi.
Umar Kremlyov 2020-yilning dekabridan buyon IBA’ni boshqarib kelmoqda. Bungacha u Rossiya boks federatsiyasi bosh kotibi lavozimida ishlagan. U lavozimga tayinlangan paytda IBA’ning qarzlari 20 million dollarni tashkil qilgan. 2021-yilning may oyida Kreml barcha qarzlarning to‘liq qaytarilishini e’lon qilgan. 2022-yilda Kremlyov IBA prezidentligiga qayta saylandi.
2019-yil iyun oyida XOQ Ijroqo‘mi qarzdorlik sabab IBA’ning tashkilotga a’zoligini to‘xtatib qo‘ydi, ammo boksni Tokio—2020 Olimpiya o‘yinlari dasturida saqlab qoldi va 2021-yilda Tokioda bo‘lib o‘tadigan yozgi Olimpiya o‘yinlarida boks musobaqalarini tashkil etish XOQ tomonidan amalga oshirildi.
2022-yil fevralida XOQ Ukrainadagi vaziyat tufayli rossiyalik va belaruslik sportchilarni musobaqalarga qo‘ymaslikni tavsiya qilgan, mart oyida esa IBA Rossiya va Belarus bokschilariga xalqaro musobaqalarda qatnashishni taqiqlagandi. Biroq oktabr oyida IBA rossiyalik va belaruslik bokschilarning diskvalifikatsiyasini bekor qildi, sportchilarga xalqaro maydonlarda milliy bayroq va davlat madhiyalari ostida qatnashishga ruxsat berildi.
2022-yilning iyun oyida XOQ 2024-yilda Parijda bo‘lib o‘tadigan Olimpiadadagi boks turniri yana IBA’dan holi tarzda o‘tkazilishini e’lon qildi. Bundan tashqari boks 2028-yilgi Olimpiya o‘yinlarining dastlabki dasturiga kiritilmagan.