Qozog‘iston prezidenti Qosim-Jo‘mart To‘qayev Elboshi haqidagi qonunni tugatish bo‘yicha tegishli hujjatni imzoladi. Bu haqda Oqo‘rda matbuot xizmati xabar berdi.
“Davlat rahbari “Qozog‘iston Respublikasining birinchi prezidenti – Elboshi to‘g‘risida’gi konstitutsiyaviy qonunini o‘z kuchini yo‘qotgan deb topish to‘g‘risida”gi konstitutsiyaviy qonunini imzoladi, — deb xabar beradi Oqo‘rda matbuot xizmati.
Qozog‘iston parlamenti 2023-yil yanvar oyida Elboshi to‘g‘risidagi qonunni o‘z kuchini yo‘qotgan deb e’lon qildi. Qozog‘iston adliya vaziri Elboshi to‘g‘risidagi konstitutsiyaviy qonun bekor qilinganidan keyin daxlsizlikning barcha kafolatlari sobiq prezident uchun saqlanib qolishini aytgan.
2023-yil 11-yanvarda Qozog‘iston Konstitutsiyaviy sudi “Qozog‘iston Respublikasining birinchi prezidenti – Elboshi to‘g‘risida”gi qonunni o‘z kuchini yo‘qotgan deb topgandi.
Nursulton Nazarboyev Qozog‘iston prezidenti lavozimini 30 yildan ortiqroq egallab kelgan, 2019-yil martida iste’foga chiqishini e’lon qilgan. Shundan keyin u birinchi prezident va xalq yetakchisi (elboshi) maxsus maqomlari sohibi kabi bir qator ustunliklarni saqlab qoldi, ular 2000-yilda “Qozog‘iston Respublikasi birinchi prezidenti — Elboshi to‘g‘risida”gi konstitutsiyaviy qonunda belgilab qo‘yilgan. Keyinchalik hujjatga birinchi prezidentning rolini kuchaytiruvchi tuzatishlar kiritildi. Elboshi rasmiy unvonini Nazarboyev 2010-yilda qo‘lga kiritdi.
Iste’fosidan keyin Nazarboyev faxriy senator unvoniga ham ega bo‘ldi. Qozog‘iston parlamenti yuqori palatasi deputatlarining barchasi bu qarorni yoqlab ovoz berdi, parlamentga esa o‘sha paytda birinchi prezidentning qizi Darig‘a Nazarboyeva rahbarlik qilardi.
2022-yil yanvaridagi namoyishlardan keyin amaldagi prezident Qosim-Jo‘mart To‘qayev “yangi davlatchilik modeli”ga o‘tishga, shu jumladan, Konstitutsiyani o‘zgartirishga qaror qildi. Tuzatishlar o‘sha yili yozda bo‘lib o‘tgan referendumda qabul qilindi. Natijada konstitutsiyaning 46-moddasidan 4-band olib tashlandi, unga muvofiq, birinchi prezidentning maqomi va vakolatlari Konstitutsiya va tegishli konstitutsiyaviy qonun tomonidan belgilanilar edi.
Izoh (0)