3-fevral kuni Kiyevda Rossiya “maxsus operatsiyasi” boshlanganidan beri ilk bor Ukraina—Yevropa Ittifoqi sammiti bo‘lib o‘tmoqda. Sammit davomida ishtirokchilar YI tomonidan Kiyevga ko‘rsatilayotgan yordamni muhokama qiladi, shuningdek, Ukrainaning Yevropa Ittifoqiga a’zo bo‘lish yo‘lidagi muvaffaqiyatini baholaydi. YI rahbariyati Kiyevga deyarli to‘liq tarkib bilan kelgan: delegatsiyada nafaqat Yevrokomissiya rahbari Ursula fon der Lyayen va Yevropa kengashi rahbari Sharl Mishel, balki Yevropa Ittifoqi tashqi siyosati rahbari Jozep Borell va 14 nafar yevrokomissar ham bor.
2022-yilning fevralidan beri davom etayotgan urush mobaynida kimlar va qanchalik tez-tez Kiyevga tashrif buyurgani haqida “RBK” fotoreportaj tayyorladi. “Daryo” uning tarjimasini havola qiladi.
Siyosatchilar
Ursula fon der Lyayen Rossiya bosqini boshlanganidan beri Kiyevga tashriflari soni bo‘yicha rekordchilardan biri hisoblanadi. U Ukrainaga uch marta kelgan, hozirgisi to‘rtinchisi. Lyayenning ilk tashrifi 2022-yilning aprel oyida bo‘lib o‘tgandi.
Polsha prezidenti o‘tgan fevraldan beri Ukrainaga to‘rt marta tashrif buyurdi, ulardan biri 2023-yilda amalga oshirildi. 11-yanvar kuni Litva prezidenti Gitanas Nauseda bilan birgalikda Duda Lvovda ukrainalik hamkasbi bilan uchrashdi.
Boltiqbo‘yi davlatlari rahbarlari Kiyevni Rossiya harbiy amaliyotining ilk kunlaridanoq qo‘llab-quvvatlab kelmoqda. Litva uch Boltiqbo‘yi davlatidan birinchi bo‘lib, 2022-yilning aprel oyida Rossiya bilan diplomatik aloqalar darajasini pasaytirgan edi. 2023-yilning yanvarida Latviya va Estoniya ham shunday qildi. Endilikda bu mamlakatlarda o‘zaro elchixonalarni elchilar o‘rniga vaqtincha ishlar vakillari boshqaradi.
Ukrainaga tashriflar nafaqat siyosatchilar, balki xalqaro tashkilotlar rahbarlari tomonidan ham amalga oshiriladi. MAGATE rahbari Rafael Grossining eng qiyin missiyalaridan biri urush zonasiga tashriflari bo‘ldi. U AES xavfsizligi masalalarini hal qilish uchun prezident Zelenskiy bilan to‘rt marta uchrashgan va o‘tgan yilning oktabr oyida Rossiya prezidenti Vladimir Putin bilan ham muzokaralar o‘tkazgan. Shuningdek, u Rossiya nazoratidagi Zaporojye atom elektr stansiyasiga tashrif buyurgan.
Yanvar oyida CNN telekanaliga bergan intervyusida Grossi Ukraina atom elektr stansiyalarida istalgan vaqtda avariyalar yuz berishi mumkinligidan ogohlantirdi. 2023-yil boshida agentlik missiyalari Chernobil, Roven va Janubiy Ukraina AESlarida ish boshladi. Zaporojye AESda ham agentlik mutaxassislari ishlamoqda.
Boris Jonson Rossiya bosqini boshlanganidan keyin Kiyevga birinchi tashrifini 2022-yil 9-aprelda amalga oshirdi. Umuman olganda, amaldagi hukumat rahbari darajasida u uch marta Ukrainaga keldi. Ulardan birida, o‘tgan yilning 24-avgustida Vladimir Zelenskiy Jonsonni Ukrainani kuchli qo‘llab-quvvatlagani uchun minnatdorchilik sifatida “Ozodlik” ordeni bilan taqdirlagan edi.
Iste’foga chiqqanidan keyin ham Jonson Ukrainani qo‘llab-quvvatlashidan to‘xtamadi, 22-yanvar kuni yana bir marta Kiyevga keldi va Zelenskiy bilan uchrashdi. Ukraina prezidenti ofisi xabar qilishicha, uchrashuv chog‘ida Zelenskiy taqdim etgan “tinchlik formulasi”ni amalga oshirish uchun rejalashtirayotgan sammitga tayyorgarlik masalalari muhokama qilingan. Zelenskiy bu rejalarini 2022-yil sentabrda BMTdagi nutqida o‘rtaga tashlagandi. “Bu jinoyat uchun jazo, odamlar hayotini himoyalash, xavfsizlik va hududiy yaxlitlikni tiklash, xavfsizlikni kafolatlash kabilarni nazarda tutuvchi formula”, — degan u.
Rossiya Ukrainaning “formulasini” rad etdi. “Har xil gʻoyalar va tinchlik formulalarini ilgari surar ekan, Zelenskiy G‘arb yordamida qo‘shinlarimizni Rossiya hududi bo‘lgan Donbass, Qrim, Zaporojye va Xerson viloyatidan chiqarish, Rossiyadan tovon undirish va xalqaro tribunallarga tortish kabi illuziyalarga umid bog‘lamoqda. Albatta, bunday sharoitda biz hech kim bilan gaplashmaymiz”, — deb izoh berdi Rossiya tashqi ishlar vaziri Sergey Lavrov.
Aktyor va musiqachilar
Kiyevga tez-tez tashrif buyurgan mashhurlardan biri amerikalik aktyor Shon Penn bo‘ldi. Uning birinchi safari 2022-yil 25-fevralda bo‘lib o‘tdi, o‘shanda u Ukrainadagi voqealar haqida hujjatli film suratga olishi e’lon qilingandi. Hammasi bo‘lib, aktyor Ukrainaga uch marta kelgan. Uchinchi tashrifida u Zelenskiyga qo‘llab-quvvatlash belgisi sifatida o‘zining “Oskar” haykalchasini topshirdi. Sentabr oyida Moskva Shon Pennga qarshi sanksiyalar kiritdi, unga Rossiyaga kirish taqiqlandi.
Irlandiyaning U2 guruhi solisti va gitarachisi Bono hamda Eydj “Kreshatik” stansiyasida 40 daqiqalik akustik kontsert berdi va ukrainaning “Antitela” guruhi bilan birgalikda “Stand by me” qo‘shig‘ini ijro etib, qo‘shiq so‘zlarni “Stand by Ukraine”ga (“Ukrainani qo‘llab-quvvatla”) o‘zgartirdi. Boshqa ijrochilar, jumladan, Monatik, Maks Barskix, “Okean Elzi” va milliarder Richard Branson ham xuddi shunday yo‘l tutdi.
Ben Stiller Ukrainaga BMT Qochqinlar bo‘yicha Oliy komissarligining yaxshi niyatli elchisi sifatida tashrif buyurgandi. Zelenskiy bilan bo‘lib o‘tgan muzokaralarda ular vaqtincha ko‘chirilganlarni qo‘llab-quvvatlash masalasini muhokama qilgan. Shon Penn singari unga ham Rossiyaga kirish taqiqlangan.
Gollivud aktrisasi Anjelina Joli Ukrainaga qisqa muddatli tashrifi davomida Kiyevga bormadi, u tibbiyot muassasalaridan biriga, Lvovdagi maktab-internatga tashrif buyurdi va stansiyada ishlaydigan ko‘ngillilar bilan suhbatlashdi.
Bundan tashqari Ukrainaga o‘tgan yil davomida yana ko‘plab yevropalik siyosatchi va yetakchilar, shuningdek, AQSH davlat kotibi Entoni Blinken va AQSH prezidentining maslahatchisi Jeyk Sallivan ham tashrif buyurdi.
Izoh (0)