Vitaminlar haqida eng ko‘p uchraydigan 8 ta savol javob

Ko‘pchilik qish va bahor mavsumida organizmda kuzatiladigan vitamin tanqisligi haqida bir qancha ma’lumotga ega. The Voice Mag nashri vitaminlar borasida eng ko‘p uchraydigan savollarga javob berdi.

Qish va bahorda avitaminoz kasalligini oldini olish uchun hamma vitaminlarni ichish kerakligi rostmi?

Hatto yuz yil oldin ham qishdan keyin odamlar o‘simlik mahsulotlaridan juda kam foydali moddalarni olar edi, chunki ularni topish qiyin bo‘lgan. Haqiqatan ham vitamin yetishmasligi tufayli organizmda muammolar paydo bo‘lishi mumkin.

Ammo bugungi kunda butunlay boshqacha menyu mavjud, sabzavot va mevalarni yilning istalgan vaqtida topish mumkin. Odamlar har qanday vitamin komplekslarini xarid qiladi, butun yil davomida yangi meva va sabzavotlarni iste’mol qiladi, shuningdek, vitaminlarni muntazam ravishda shifokor nazoratida ichadi.

Vitaminlar ko‘rish qobiliyatini yaxshilashi haqiqatmi?

Albatta, uzoqni ko‘ra olmaslikni vitaminlar bilan davolash mumkin emas, lekin ko‘rish qobiliyatini saqlab qolish ehtimoli katta. Faqat ular bemorning ahvoli va kasallik tarixini hisobga olgan holda mutaxassis tomonidan tanlanishi kerak.

Ko‘rish qobiliyatini qo‘llab-quvvatlaydigan vitamin preparatlarining uchta katta guruhi mavjud: karotenoidlarga asoslangan; qorag‘atlarga asoslangan va aralash. Ko‘zlar uchun muhim vitamin bo‘lgan beta-karotinning asosiy manbai sabzi bo‘lib, uning tarkibidagi lutein ko‘zning to‘r pardasini himoya qiladi va sariq suyuqlik degeneratsiyasining rivojlanish xavfini kamaytiradi.

Qorag‘atlar antioksidant, yallig‘lanishga qarshi va qon tomirlarini mustahkamlovchi xususiyatlari tufayli sog‘lom ko‘rishni qo‘llab-quvvatlaydi. Shuningdek, u yuqori qon bosimini pasaytiradigan, yallig‘lanishni kamaytiradigan va to‘r pardani kislorod bilan ta’minlaydigan arteriyalarning tiqilib qolishiga yo‘l qo'ymaydigan antosiyaninlarni o‘z ichiga oladi.

Agar sochlar ko‘p to‘kilsa, rang oqarib, ishtaha yo‘qolsa, qanday vitamin yetishmayotgan bo‘lishi mumkin?

To‘g‘ri tashxisni faqat shifokor qo‘yishi mumkin. Ammo, qoida tariqasida, immunitet va ishtaha pasaysa, soch to‘kilishi kuzatilsa, bu organizmda C vitamini yetishmasligining belgilaridan biridir.

U yoshartiruvchi vitamin deb ataladi. Bu boshqa bir qator vitaminlarning ta’sirini kuchaytiradi. Askorbin kislotasi tanqisligi juda oddiy aniqlanadi. Agar kunlik charchoq ortib borsa, uyqusizlik va tez-tez shamollash, milkning qonashi kuzatilsa, demak taxminlar to‘g‘ri chiqishi mumkin.

C vitamini bilan bir qatorda, A vitamini organizmning to‘g‘ri ishlashiga, teri va sochlarni mukammal holatda saqlashga yordam beradi. Uni dori-darmonlar shaklida qabul qilish shart emas, shunchaki ratsionga baliq, tuxum va sut qo‘shish kerak. A vitamini inson organizmida oziq-ovqat bilan birga qabul qilinadigan pigmentlardan (karotinlar) hosil bo‘ladi — ular na’matak, sariq qovoq, tarvuz, sabzi, o‘riklarda ko‘p.

Biroq, bitta muhim tomoni bor: A vitamini organizmda E vitamini yetarli bo‘lgandagina mukammal tarzda so‘riladi. E vitamini o‘simlik va sariyog‘, yong‘oqlarda mavjud. Bu kuchli antioksidant bo‘lib, u qarishni sekinlashtiradi va yurak devorlarini mustahkamlaydi.

Kovid va boshqa viruslar bilan kasallanishning oldini olish uchun D vitamini qabul qilish tavsiya etiladi, ammo u yana nima uchun foydali?

D vitamini, so‘nggi tadqiqotlar shuni ko‘rsatdiki, u vitaminlardan ko‘ra tabiatan gormonlarga yaqinroq, shunindek, kalsiy va fosfor darajasini saqlab turadi, suyak mustahkamligiga ta’sir qiladi, qon bosimi va yurak urish tezligini tartibga solishda ishtirok etadi.

U ultrabinafsha nurlari ta’sirida organizmda sintezlanadi. Inson kamdan-kam yilning ko‘p qismini quyoshda o‘tkazadi va ultrabinafsha nurlaridan to‘liq miqdorda foydalanilmaydi, shuning uchun undan qo‘shimchalar sifatida qabul qilinadi.

Organizmda D vitaminining maksimal singishi A, E, C vitaminlari va B guruhi vitaminlari bilan birlashganda sodir bo‘ladi. D vitamini ko‘plab oziq-ovqatlarda mavjud va uni tabiiy shaklda ratsionga kiritish juda qiyin emas. Bu vitamin yog‘li baliq, pishloqlar, sariyog‘, sutda mavjud. Ammo shuni yodda tutish kerakki, ushbu mahsulotlarning barchasi kerakli miqdorning atigi 10 foizini ta’minlaydi, shuning uchun tanqislikni qoplash uchun endokrinolog tomonidan tayinlangan D vitaminini olish tavsiya etiladi.

Nima uchun B guruhi vitaminlari juda muhim va ular bir-biridan qanday farq qiladi?

B guruhi vitaminlarining o‘ziga xos xususiyati shundaki, ular organizmda to‘planmaydi (B12 vitamini bundan mustasno) va shuning uchun organizmni doimo u bilan ta’minlash kerak. Bu vitaminlar asab tizimining barqaror ishlashi, kayfiyatni yaxshilash va ruhiy kasalliklarning oldini olish uchun kerak.

• B1 vitamini organizmning hayotiy jarayonlarida muhim rol o‘ynaydi: asab tizimiga va aqliy qobiliyatlarga ijobiy ta’sir ko‘rsatadi.
• Vitamin B2 — bu organizmning dvigateli. Insonning energiyasi va temperamenti unga bog‘liq; soch va tirnoqlarning o‘sishini qo‘llab-quvvatlaydi, terining holatigan ijobiy ta’sir qiladi. Organizm tomonidan ishlab oz miqdorda ishlab chiqariladi, lekin to‘planmaydi. Mahsulotlarga issiqlik bilan ishlov berish jarayonida B2 vitaminining o‘rtacha 15 foizga kamayadi.
  B5 vitamini infeksiyalarni bartaraf etadi, organizmning himoya xususiyatlarini mustahkamlaydi, konsentratsiyani oshiradi; qarish va ajinlar paydo bo‘lishining oldini oladi.
• B6 vitamini bu guruhdagi asosiylardan biri bo‘lib, me’da shirasining shakllanishida ishtirok etadi, ateroskleroz, qandli diabetda lipidlar almashinuvini yaxshilaydi; antitolalarni shakllantirishda ishtirok etish orqali immunitet tizimining ishonchliligini ta’minlaydi; soch o‘sishi va ko‘rish kqobiliyatiga ijobiy ta’sir ko‘rsatadi.
• B9 vitamini ham ko‘pincha odamlarda yetishmaydi, ammo u butun organizmning ishlashi uchun zarurdir. Chunki u yangi hujayralar o‘sishiga javobgar va miyaning samarali ishlashini ta’minlaydi; jigar va oshqozon-ichak trakti faoliyatini yaxshilaydi.

Agar doimo vitaminlar ichilsa, organizmda tanqislik yuzaga kelmaydi va bu sog‘lom bo‘lish uchun yetarlimi?

Oziq-ovqat qo‘shimchalari va har qanday turdagi vitaminlarni qabul qilishda ularning ortiqcha miqdori jiddiy zarar yetkazishi mumkinligini unutmaslik kerak. Organizmni vitaminlar bilan cheksiz rag‘batlantirish ularning yetishmasligidan ko‘ra xavfliroqdir. Shuning uchun vitaminlarni shifokorning ko‘rsatmalariga qat’iy rioya qilgan holda ichish kerak. Vitamin komplekslarini dorixonada retseptisiz osongina sotib olish mumkin. Ular tarkibi va narxida juda farq qiladi, shuning uchun shifokor bilan maslahatlashgandan so‘ng tegishli kompleksni tanlash bo‘ladi.

Qanday qilib terini vitaminlar bilan tezda to‘yintirish kerak?

Buning uchun sabzavot va mevalardan tayyorlangan niqoblar bilan terining rangi va sifatini yaxshilash mumkin, ammo ineksiya protseduralari epiteliya hujayralarida vitamin yetishmasligini butunlay yo‘q qilishga yordam beradi. Vitaminli kokteyllarga asoslangan mezoterapiya yoki biorevitalizatsiya terini tez va samarali yoshartirishi mumkin. Preparatning ta’siri ostida epidermis hujayralari yangilanadi. To‘qimalarda metabolik jarayonlar tezlashadi va zararlangan hujayralar faol ishlay boshlaydi va tiklanadi. Yoshartiruvchi ta’sirga ega shunga o‘xshash muolajalar profilaktika chorasi sifatida 30 yoshdan boshlab amalga oshirilishi mumkin.

Faqat to‘g‘ri ovqatlanish orqali barcha vitaminlarni olish mumkinmi?

Albatta, vitaminlar to‘g‘ri ovqatlanish orqali qabul qilinadi. Agar ratsion to‘g‘ri tuzilsa, u holda organizmda asosiy elementlar yetarli bo‘ladi, faqatgina D vitamini bundan mustasno.