Kechasi yaxshi uxlamayapsiz va tez-tez uygʻonib ketyapsizmi? Sizga ushbu maslahatlar yordam beradi
Eng keng tarqalgan muammolardan biri — uyqu bilan bogʻliq muammolardir. Buning bitta sababi bor: asab tizimining zaiflashib borishidir. “Nima qilish kerak?” degan savolga aniq javob beramiz. Quyida yaxshi dam olishning bir necha oddiy va samarali usullari mavjud. Oʻzingizga maʼqul kelganini tanlang va bajaring.
Uyqu buzilishi sabablari
Bir necha sabablarga koʻra uyqu buziladi:
- Dush kabi issiq xona. Xonadagi optimal havo harorati +18 daraja boʻlishi kerak;
- Chalgʻituvchilar — sershovqin qoʻshnilar, baland tovushlar, telefon qoʻngʻirogʻi, koʻchadagi shovqin-suron;
- Kechki ovqat. Toʻq qorin bilan uxlash juda qiyin. Shifokorlar 18:00 dan keyin ovqatlanishni tavsiya etmaydi. Agar oshqozon kechasi ovqat talab qilsa, ochlikni yogurt yoki kefir bilan qondiring;
- Uyquga yotishdan avval ichilgan qahva. Ishlaydigan odam konsentratsiyani yaxshilaydigan xushboʻy ichimlikdan bosh tortishi qiyin. Kofein haqiqatan ham muayyan vazifa uchun miyani faollashtiradi. Uxlashdan avval ichilgan kofening qoʻzgʻatuvchi taʼsiri uxlashni qiyinlashtiradi;
- Zararli odatlar. Spirtli ichimliklar va sigaretalar faqat qisqa muddat stressni yengillashtiradi, keyinroq esa, allaqachon zaiflashib qolgan asab tizimini salbiy taʼsir koʻrsata boshlaydi;
- Shaxsiy oʻy-fikrlar. Aqliy mehnat qiladiganlar ish vaqtidan tashqarida ham ish muammolarni ong ostida hal qilishda davom etadilar;
- Stress. Asab tarangligi uyqusizlikning eng keng tarqalgan sababidir;
- Sogʻliq muammolari. Boshingiz ogʻrisa, boʻgʻinlaringiz sinsa yoki biror-bir organ bezovta boʻlib tursa, tezgina uxlab qolish haqiqatga toʻgʻri kelmaydi.
Roʻyxatda keltirilgan 8 sabab tungi uyquni eng koʻp buzuvchilardir. Shunday ekan, kechasi yaxshi uxlamasangiz va tez-tez uygʻonsangiz, bu holatda nima qilish kerak, degan savol tashvishlantirsa, birinchi navbatda yuqoridagilarning hech biri sizni bezovta qilmasligiga ishonch hosil qiling.
Kechasi uxlay olmayman. Nima qilay?
Uyquga xalaqit beradigan sababni aniqlash kerak. Tungi uyquni eng koʻp buzuvchi omillar shovqin va yorugʻlikdir. Shuning uchun xonada sukunat va qorongʻilikni yaratish kerak.
Baʼzilarga fon tovushlari, masalan, sokin musiqa yoki televizordagi serial uxlab qolishlariga yordam beradi. Tashqi omillarga qaramasdan uxlashni oʻrganing. Shunday qilib siz har qanday sharoitda: hatto sivilizatsiyaning hech bir koʻrinishi yetib bormagan joyda ham sogʻlom uyquni kafolatlaysiz.
Foydali profilaktika
Uyqu sifatini yaxshilash uchun bir necha oddiy qadamlarni bajarishingiz mumkin:
• Xonada toza havo. Xonani ventilyatsiya qilishni unutmang;
• Qulay yotoq. Yostiq, adyol, matras — bularning barchasi tanani iloji boricha boʻshashtirishi kerak;
• Uyquni buzadigan tashqi vositalardan xalos boʻlish. Chuqur uyqu, ehtimol, qorongʻilik va sukunatda sodir boʻladi. Shuning uchun qora pardalar va ovozni yaxshi qaytaradigan izolyatsiya — sizning bu borada haqiqiy doʻstlaringizdir;
• Tanadagi har qanday noqulaylikka chek qoʻyish. Agar qaysidir tana aʼzosi sizni bezovta qilsa, iloji boricha tezroq shifokorga murojaat qiling.
Uxlab qolishingizga yordam beradigan maxsus metodlar
“Yotoqxonada allaqachon jimlik va qorongʻilikni yaratdim va hali ham kechasi yaxshi uxlamayman, uygʻonaman — nima qilishim kerak?” Asab tizimini boʻshashtirish lozim. Uxlab qolishingizga yordam beradigan bir nechta foydali maslahatlar:
1. Kechqurun sayr qiling. Agar uyingiz yaqinida park yoki ochiq maydon boʻlsa, oʻsha yerga boring. Tabiat bilan yonma yon boʻlish tungi uyqudan oldin vaqtni toʻgʻri yoʻnaltirish demakdir.
2. Issiq vanna. Agar uyda dengiz tuzi, vanna uchun koʻpik yoki oʻtlar boʻlsa, ularni suvga qoʻshing. Birinchidan, ular yoqimli hidga, ikkinchidan, tinchlantiruvchi taʼsirga ega. Tinchlantiruvchi hammomdan soʻng, imkon qadar tezroq uxlab qolasiz va uyqu kuchli boʻladi.
3. Qiziqarli kitob mutolaa qilish. Kitob yoki maʼlumot beruvchi jurnalning bir necha sahifasi sizni bezovta qiladigan fikrlaringizdan chalgʻitadi. Faqatgina ishga oid kitob boʻlmasa boʻldi!
Mavzuga doir:
- Bolaning to‘yib uxlamaganini qanday aniqlash mumkin?
- Muzqaymoq yeyish, ko‘proq uxlash: tomoq og‘riganda nimalar qilish kerak?
