Bank omonatlari nafaqat pulni tejash, balki jamg‘armalarni ko‘paytirishning ham ishonchli usulidir. Markaziy bankning FinLit loyihasi bunday omonatlarni qanday tanlash bo‘yicha ma’lumot berdi.
Deylik, siz bankka ma’lum miqdordagi pulni topshirasiz, bank esa sizga mablag‘lar saqlangan muddati uchun foizlar to‘laydi. Boshqacha aytganda, siz pul ishlab topasiz va ishlab topilgan pullar siz uchun ishlashni boshlaydi.
Bugungi kunda bankka borib (oflayn tarzda) omonat hisobvarag‘ini ochish mumkin yoki bank kartasi va bank ilovasi yordamida (onlayn tarzda) bankka omonat qo‘yish imkoniyati ham bor.
Onlayn omonatlarning foizlari ham oddiy omonatlar foizlari kabi hisoblanadi hamda pul bank kartasiga yoki mobil ilovadagi elektron hamyonga o‘tkaziladi. Foizlarni hisob-kitob qilish uchun Depozit kalkulyatoridan foydalanish lozim.
Onlayn yoki oflayn rejimda ochilgan har qanday omonat fuqarolarning banklardagi omonatlarini kafolatlash fondi tomonidan omonatning valyutasi va miqdoridan qat’i nazar, to‘liq qaytarilishi kafolatlanadi.
Bugungi kunda banklar omonatlar yuzasidan mijozlarga rang-barang takliflarni taqdim etmoqda. Takliflarni o‘rganish va omonatlarni tanlash jarayonida dastlab quyidagi uch jihatga e’tibor qaratish lozim:
Foizlar chegarasi
Banklarda 14 foizdan 24 foizgacha bo‘lgan omonat turlari mavjud. Tabiiyki, xizmat yuzasidan belgilangan shartlar ma’lum tafovutlarni yuzaga keltirgan.
Bir bankdagi omonatlar turiga qarab har xil foizda bo‘lishi mumkin. Mijozlarga bevosita omonat shartnomalari bilan to‘liq tanishib chiqish tavsiya etiladi.
Miqdor chegarasi
Banklar omonat ochishdagi eng kam pul miqdorini belgilashda mustaqildir. Masalan, “Aloqabank”da 0 so‘m, ming so‘m, 50 ming so‘m, “Anor bank” va “Mikrokreditbank”da 100 ming so‘m minimal summadagi omonat turlari mavjud bo‘lsa, “Asia alliance bank”da minimal summasi 5 mln so‘m bo‘lgan omonat turiga ham duch kelish mumkin.
Aksariyat banklar boshlang‘ich summasi 500 ming so‘m va 1 mln so‘m bo‘lgan omonat turlarini taklif etadi.
Muddat chegarasi
Banklarda foizlar va miqdor singari omonat muddatlari ham bir-biridan farqlanishi mumkin. Masalan, “Asakabank”, “Ipak yo‘li bank”da 3 oylik muddatdagi omonatlar mavjud. Aksariyat banklardagi omonat turlari 6—12 oydagi muddat uchun mo‘ljallangan.
Omonat bo‘yicha to‘liq ma’lumotlarni tijorat banklarining veb-sahifasidan yoki mobil ilovasidan olish mumkin.