Qozog‘iston prezidenti Qosim-Jo‘mart To‘qayev o‘z farmoni bilan yettinchi chaqiriq parlament quyi palatasi (majlis)ni tarqatib yubordi hamda 2023-yil 19-mart kuniga navbatdan tashqari deputatlar saylovini belgiladi. Bu haqda Qozog‘iston prezidenti saytida xabar berildi. Shuningdek, hukumatning barcha hududiy vakillari — maslahatlar tarqatib yuborildi.
Qosim-Jo‘mart To‘qayev navbatdan tashqari saylovlar o‘tkazish konstitutsiyaviy islohotni amalga oshirish doirasida zarurligini aytdi.
“Endi Majlis deputatlarining 70 foizi partiya ro‘yxatlari bo‘yicha, 30 foizi esa bir mandatli okruglar bo‘yicha saylanadi. Viloyatlar va respublika ahamiyatiga ega shaharlar maslahatlariga saylovlar ham aralash saylov tizimiga ko‘ra, 50 ga 50 nisbatida bo‘lib o‘tadi. Tumanlar va viloyat ahamiyatiga ega shaharlarda esa fuqarolar faqat bir mandatli okruglar bo‘yicha nomzodlarga ovoz beradi”, — deyiladi Qozog‘iston prezidentiga saytiga joylangan bayonotda.
Shuningdek, islohot doirasida siyosiy partiyalarni ro‘yxatga olish jarayoni ham soddalashtirildi. Ro‘yxatdan o‘tish uchun a’zolar soni 20 mingdan 5 ming kishigacha pasaytirildi, mintaqaviy hukumat vakillarining minimal soni esa 600 dan 200 kishigacha qisqartirildi.
Dastlab majlisga saylovlar 2025-yilda bo‘lib o‘tishi ko‘zda tutilgandi. Muddatidan oldingi saylovlar g‘oyasini To‘qayev o‘tgan yili, konstitutsiyaga tuzatishlar haqidagi referendumdan keyin bayon qilgandi.
Eslatib o‘tamiz, 2022-yil 5-iyun kuni Qozog‘istonda konstitutsiyaga o‘zgartirishlar kiritish bo‘yicha respublika referendumi bo‘lib o‘tdi. Saylov byulletenida faqat bitta savol bor edi: “Qozog‘iston Respublikasi konstitutsiyasiga ‘Qozog‘iston Respublikasi konstitutsiyasiga o‘zgartish va qo‘shimchalar kiritish to‘g‘risida’gi qonun loyihasida belgilangan o‘zgartirish va qo‘shimchalarni qabul qilasizmi? (jami 56 ta o‘zgartish referendumga taqdim etilgan)”.
8-iyun kuni esa Qozog‘iston konstitutsiyasiga 5-iyun kungi referendumda mamlakat fuqarolari tomonidan qo‘llab-quvvatlangan o‘zgartirish va qo‘shimchalar kuchga kirdi.
Mavzuga doir: To‘qayev Qozog‘istondagi referendumni mamlakat uchun burilish lahzasi deb atadi
Izoh (0)