“Tibbiy ekspertizada o‘g‘limning buyragi va jigari ishdan chiqqani ma’lum bo‘ldi” — “Dok-1 Maks” dan vafot etgan qashqadaryolik bolaning otasi

Xabaringiz bor, Qashqadaryo viloyatining Dehqonobod tumanida 1,5 yoshli bola “Dok-1 Maks” siropini iste’mol qilishi ortidan vafot etgani, holat yuzasidan jinoyat ishi qo‘zg‘atilgani ma’lum bo‘lgandi. “Daryo” muxbiri vafot etgan bolaning otasi bilan ham suhbatlashib, qo‘shimcha ma’lumotlar olishga urindi.

Oilada yetti kishimiz. Dadam kichik farzand bo‘lgani uchun buvim ham biz bilan yashaydi. Oila boquvchisi o‘zimman. Dadam temir yo‘lda ishlaydi, ammo hozir uyda betob bo‘lib yotib qolgan. Yaqinda qiz farzandli bo‘ldim, hali bir oylik ham bo‘lmadi. Marhum o‘g‘lim kattasi edi, — deydi bolaning otasi Jasur Lafasov.

O‘g‘limda yo‘tal paydo bo‘lganidan keyin qishloq shifokoriga murojaat qildik. Shifokor bolaning ahvoli yaxshi, “Dok-1 Maks” siropini ichirsangiz yaxshi bo‘ladi dedi. Avval bunchalik qattiq yo‘tal bo‘lmagan edi, — deydi u.

13-dekabr kuni shifokor ushbu dori vositasini tavsiya qildi. Oradan ikki kun o‘tganidan keyin shifokor boladan xabar olishga kelganida, dorini hali ham olib kelmaganligimizni aytdik. 16-dekabr kuni ukam bilan dadam tuman markazidagi dorixonaga borib, uni Sanjar degan kishidan sotib olgan. O‘sha kuni kechki paytdan boshlab bolamga ichirilgan, – deydi Jasur Lafasov.

Kuniga to‘rt mahaldan ichira boshladik. Shundan so‘ng, yo‘tal to‘xtadi ammo uch, to‘rt kun davomida peshob ajralmayotganligini sezdik. Keyin bolam qusa boshladi. Ahvoli yaxshi bo‘lavermagach, 26-dekabr kuni kechki payt dadam va onam bolamni olib tuman markaziy shifoxonasining shoshilinch tibbiy yordam bo‘limiga borishgan. Tuman shifokorlari kasallik nimadan ekanligini aniqlay olishmagan. Ertasiga, 27-dekabr kuni viloyat bolalar shifoxonasiga jo‘natishgan. Bolalar shifoxonasi esa qabul qilmagan. Respublika shoshilinch tibbiy yordam ilmiy markazining Qarshi filialiga olib borilganida shifokorlar o‘g‘limni “Dok-1 Maks”dan zaharlanganini aytishgan.

O‘sha yerda ishlaydigan Akmal ismli shifokor bolani Toshkentga olib borish kerakligini aytgan va uni poytaxtga olib ketishayotganida yarim yo‘ldan qaytarishgan. 28-dekabr kuni esa meni chaqirishdi. Men ishdan chiqib borganimda bolamning ahvoli sal yaxshiroq edi. Ismini aytib, chaqirganimda menga qaradi. Keyin komadagidek ahvolga tushib qoldi. O‘sha kuni o‘g‘lim vafot etdi. Vafot etganidan keyin IIB xodimlari kelib qoldi. Kechqurun bolamni ekspertizaga olib ketishdi. Meni esa DXX binosiga taklif qilishdi. Dori qachon va qayerdan sotib olingani kabi savollar berishib, Hindistonda shu dorini ishlab chiqaruvchilarga qarshi choralar ko‘rilishini, ushbu dori vositasi kim tomonidan O‘zbekistonga olib kelingan bo‘lsa, ularning hammasi qo‘lga olinganini aytishdi, — deydi u muxbir bilan muloqotida.

Eslatib o‘tamiz, mazkur siropni iste‘mol qilish ortidan dastlab Samarqandda 18 nafar, Toshkent va Qashqadaryoda bir nafardan, jami 20 nafar bola vafot etgani ma’lum bo‘lgandi. So‘ngra “Dok-1 Maks” dorisining xavfi xususida jamoatchilik hamda vazirlikka xabar bergan bosh shifokor boshchiligidagi tibbiyot xodimlari ishdan olingani xabar berildi. Mas’ullar esa bosh shifokorning ishdan olinishiga aynan bu sabab emasligini bildirdi.

Ko‘p o‘tmay Hindistonda mazkur siropni ishlab chiqaruvchi kompaniyaga jinoyat ishi qo‘zg‘atilib, mazkur siropni ishlab chiqarish to‘xtatildi. Keyinchalik Sog‘liqni saqlash vazirligi “Dok-1 Maks” siropi tarkibida zaharli moddalar aniqlanganini, samarqandlik shifokorlar bu haqda vazirlikni o‘z vaqtida xabardor qilmaganini aytib chiqdi. Mazkur voqealardan so‘ng Shavkat Mirziyoyev Farmatsevtika tarmog‘ini rivojlantirish agentligi rahbarini ishdan oldi. Keyinchalik Quramax tomonidan O‘zbekistonga olib kirilgan barcha dorilar sotuvi to‘xtatildi.  DXX “Dok-1 Maks” va “Ambronol” dori vositalari belgilangan tartibda laboratoriya sinovlaridan o‘tkazilmaganini bildirdi. SSV Quramax’ning sotuvi to‘xtatilgan dori vositalari ro‘yxatini e’lon qildi. Hindiston hukumati “Dok-1 Maks” dorisini ishlab chiqaruvchi kompaniyaning litsenziyasini to‘xtatdi.