Shvetsiya hukumati Turkiya hukumati terrorchilik tashkiloti deb hisoblaydigan Kurdiston ishchilar partiyasiga a’zoligi uchun sudlangan birinchi mahkumni Turkiyaga topshirdi, deb xabar beradi Anadolu agentligi. Shu tariqa, Shvetsiya NATOga qo‘shilishiga Turkiya rozi bo‘lganidan keyin o‘z zimmasiga olgan majburiyatlarni bajarishga kirishdi.
Gap Mahmud Tatning ekstraditsiya qilinishi haqida bormoqda. U terrorchilik faoliyati uchun Turkiyada olti yil-u o‘n oyga hukmk qilingan edi. Turkiya hukumati ma’lumotlariga ko‘ra, u Tunjeli shahrida Kurdiston ishchilar partiyasi faoliyatida qatnashgan. 2015-yilda mamlakatdan qochib ketib, Shvetsiyadan boshpana so‘ragan, biroq unga rad javobi berilgan. 2-dekabr kuni kechqurun Tat Istanbulga keltirilgan, shundan keyin tergov izolyatoriga joylashtirilgan.
Mahmud Tat 22-noyabr kuni qo‘lga olingan. O‘sha kuni unga qarindoshlari bilan bog‘lanish uchun ruxsat berilmagan. Keyinroq u Shvetsiyada yashaydigan o‘g‘li Ozanga qo‘ng‘iroq qilib, Turkiyaga ekstraditsiya qilinganini va Istanbul aeroporti qoshidagi politsiya bo‘linmasida turganini aytgan.
Tatning Shvetsiya hukumati tomonidan tayinlangan advokati Abdulla Deverji ekstraditsiya haqidagi ishning qayta ko‘rib chiqilishida yordam so‘rab, ko‘plab shvetsiyalik huquqshunoslarga murojaat qilganini, biroq ular bunga kriishishdan bosh tortganini aytdi.
Finlyandiya va Shvetsiya NATOga qo‘shilish uchun qachon ariza bergan?
18-may kuni Finlyandiya va Shvetsiya Ukrainadagi jangovar harakatlar avj olgan bir paytda NATOga qo‘shilish uchun ariza bergan. Turkiya Xelsinki va Stokgolmni mamlakatda taqiqlangan Kurdiston Ishchilar partiyasi bilan hamkorlikda ayblab, ularning alyansga qo‘shilishga bir muddat to‘sqinlik qildi.Shvetsiya va Finlyandiya NATO blokiga qo‘shilishi uchun alyansga a’zo bo‘lgan 30 ta mamlakatning barchasi tegishli bitimni ratifikatsiya qilishi kerak.
Shvetsiya va Finlyandiyaning NATOga a’zo bo‘lishini ratifikatsiya qilish jarayoni 5-iyul kuni boshlangan. Ularning NATOga qo‘shilishini alyansning 30 ta a’zosidan 28 tasi ratifikatsiya qildi.
Turkiya nega qarshilik qilmoqda?
Shvetsiya uzoq vaqtlar mobaynida nafaqat Anqara, balki Vashington va Bryussel tomonidan terrorchilik tashkilotlari deb tan olingan harakatlar a’zolariga boshpana berib kelgan. Rossiya Ukrainaga bostirib kirgach, vaziyat o‘zgardi. Shvetsiya NATOga qo‘shilish uchun ariza berdi, ammo Turkiya bu jarayonga to‘sqinlik qila boshladi.Turkiyaning asosiy shartlari, xususan, Kurdiston ishchilar partiyasi a’zolarini va 2016-yilgi davlat to‘ntarishiga urinishda gumon qilinganlarni Anqaraga ekstraditsiya qilish. Avvalroq Turkiya adliya vaziri Bekir Bozdag Xelsinki va Stokgolmni terrorchilarni ekstraditsiya qilishdan bosh tortishda ayblagan edi. Uning aytishicha, Finlyandiya va Shvetsiya Turkiya tomoni yuborgan ekstraditsiya ro‘yxatidan birorta terrorchini haligacha Anqaraga topshirgani yo‘q.
Noyabr o‘rtalarida Shvetsiya parlamenti mamlakat konstitutsiyasiga aksilterrorchilik qonunchiligini kuchaytiruvchi o‘zgartirishlar kiritilishini ma’qulladi. Shvetsiya asosiy qonuniga Turkiya sababli tuzatishlar kiritildi, u mamlakatning NATOga a’zo bo‘lishiga haligacha to‘sqinlik qilib kelayotgan edi. Endi Shvetsiyada Anqara terrorchilik tashkilotlari deb hisoblaydigan kurd harakatlari (birinchi navbatda Kurdiston ishchilar partiyasi) bilan bog‘liq shaxslarga nisbatan ish ochish osonroq bo‘ladi. Ma’qullangan o‘zgarishlar 2023-yil 1-yanvarda kuchga kirishi kerak.
Izoh (0)