29-noyabr kuni Qatarning Qatar Energy davlat kompaniyasi Dohada Germaniyaga suyultirilgan gazni (LNG) ko‘p yillik yetkazib berish bo‘yicha shartnoma imzoladi.
Shartnoma doirasida Amerikaning ConocoPhillips kompaniyasi 2026-yildan boshlab Germaniya shimolidagi Brunsbyuttel shahri yaqinidagi terminal orqali LNG yetkazib berishni boshlaydi.
Hozirda terminal qurilmoqda. LNG yetkazib berishning yillik hajmi taxminan 2 million tonnani tashkil qiladi.
Gaz Qatarning ikkita eng yirik konlari, Qatar Energy va ConocoPhillips tomonidan birgalikda boshqariladigan North Field East va North Field South konlaridan olinadi. Shartnoma 15 yilga tuzilgan.
Qatar Energetika vaziri Saad Sherida Al-Kaabi, Germaniya Yevropadagi eng yirik gaz importchisi bo‘lib, sanoat, energetika va turar-joy sektori kabi sohalarda ushbu turdagi yoqilg‘iga talab yuqori ekanligini aytdi.
Biz Germaniya va butun Yevropaning energiya xavfsizligiga hissa qo‘shayotganimizdan mamnunmiz, — deydi u.
ConocoPhillips bosh direktori Rayan Lens ConocoPhillips va Qatar Energy kompaniyasi Qatardagi loyihalarimizdan butun jahon bozoriga xavfsiz va barqaror LNG yetkazib berish imkoniyatidan xursandmiz, deb qo‘shimcha qildi.
Bu oxirgi bir necha kun ichida Qatardan ko‘p yillik LNG yetkazib berish bo‘yicha imzolangan ikkinchi yirik kelishuvdir.
21-noyabr kuni Qatar Energy Xitoyning Sinopec kompaniyasi bilan 27 yillik LNG yetkazib berish bo‘yicha shartnoma tuzdi, bu tarixdagi eng uzun LNG yetkazib berish shartnomasi bo‘ldi.
Shartnoma shartlariga ko'ra, Qatar Energy bu davrda Xitoyga yiliga 4 million tonna LNG yetkazib beradi. Bitim hajmi 60 milliard dollarga baholanmoqda.
Qatar dunyoda yetakchi
Qatar LNG eksporti bo‘yicha may oyida AQSHni ortda qoldirib dunyoda birinchi o‘ringa chiqib olgan edi.
Financial Times ma’lumotlariga ko‘ra, 2022-yilda Yevropaga LNG yetkazib berish bo‘yicha Qatar AQSH va Rossiyadan keyin uchinchi o‘rinni egallagan.
Qatarning keyingi o‘n yilda yangi LNG ishlab chiqarish uchun xaridorlarni jalb qilishga harakat qilayotgani avgust oyida ma’lum bo‘lgan edi.
Xalqaro Valyuta Jamg‘armasi prognozlariga ko‘ra, bu yil mamlakat iqtisodiyoti 5,4 foizga o‘sadi va taxminan 45 milliard dollar ekvivalentida profitsit hosil qiladi.
Rossiya va Ukraina o‘rtasida urush boshlangandan keyin Yevropa Ittifoqi Rossiyaga qarshi bir qancha sanksiyalar qo‘lladi. Bu orqali ushbu mamlakatdan neft va gaz importini kamaytirib, uning daromadlarini qisqartirish ham maqsad qilingan edi.
Qatar esa shu zahoti Yevropa bozorini egallashga tayyorligini ma’lum qildi. Qit’aning LNG importi bo‘yicha muzokaralar mart oyidayoq boshlangan edi.
Biroq Qatar taklif qilayotgan shartnomalarning keskinligi kelishuvni tezda amalga oshirish imkonini bermadi. Yevropa uchun Fors Ko‘rfazi davlati shartnomalarida AQSHdan farqli o‘laroq ularni o‘zgartirish bandi yo‘q.
2030-yilgacha Yevropaning suyultirilgan gazga bo‘lgan talabi keskin oshishi kutilmoqda. Qatarning ham LNG importi uchun yangi bozorlarni qidirayotgani kelishuvlar amalga oshishida muhim rol o‘ynadi.
Mavzuga doir:
Izoh (0)