Qirg‘iziston bir qator qonunlarga chegaradosh hududlardagi tinch aholining qurol-yarog‘ olishini soddalashtirish va ixtiyoriy safarbarlikni nazarda tutuvchi qo‘shimchalar kiritdi, deb yozmoqda CABAR.
Chegaradagi voqealardan bir oy o‘tib, 20-oktabr kuni mamlakat parlamenti respublikaning mudofaa qobiliyatiga oid bir qator qonunlarga o‘zgartirishlarni birdaniga uch o‘qishda qabul qildi.
Qonunlarga kiritilgan so‘nggi o‘zgarishlarga ko‘ra, Qirg‘izistonning barcha chegaradosh tumanlari aholisi narezka stvolli ov qurollarini sotib olish va olib yurish uchun soddalashtirilgan tartibda ruxsat olishi mumkin bo‘ladi. Buning uchun ulardan hech qanday tajriba yoki ovchilik tashkilotlariga a’zolik talab etilmaydi.
Bundan tashqari, “Safarbarlik to‘g‘risida”gi qonunga yangi atama – ko‘ngilli otryadlar kiritilib, u ixtiyoriy safarbarlikni nazarda tutadi. Ya’ni Qirg‘izistonning 18 yoshga to‘lgan har bir fuqarosi o‘z ixtiyori bilan harbiy ro‘yxatdan o‘tib, vatanini himoya qilishi mumkin.
Qirg‘iziston prezidentining safarbarlik e’lon qilish vakolatlari ham kengaymoqda. Endi davlat rahbari buni parlament bilan muvofiqlashtirishi shart emas, u yolg‘iz qaror qabul qilishi mumkin va buning uchun harbiy holat joriy qilish ham talab etilmaydi. Davlat rahbari shuningdek, safarbarlikka rahbarlik qilish vakolatiga ega.
Yana bir yangilikka ko‘ra, safarbarlik chog‘ida talabdan kelib chiqib aholi harbiylarga shaxsiy transporti va mol-mulkini taqdim etishi shart. Ilgari bu faqat harbiy holat sharoitida amal qilardi.
Bundan tashqari, yangi tuzatishlar chegara vakili maqomini olish uchun bir qator talablar, jumladan sudlanmaganlik va harbiy xizmat tajribasiga ega bo‘lishni bekor qiladi va ularning huquqlarini kengaytiradi.
Qirg‘izistonda chegara vakillari kimlar?
Qirg‘izistonda 2015-yil 3-martda prezident Almazbek Atambayev davrida ilk bor favqulodda vaziyatlarda tinch aholini chegara qo‘riqlash ishlariga jalb etishga ruxsat beruvchi qonun qabul qilingan edi. O‘shanda “chegara vakili” atamasi paydo bo‘ldi — Qirg‘izistonning chegara hududlarida yashaydigan yoki ishlaydigan va harbiy xizmat tajribasiga ega fuqarolar shunday maqomga ega bo‘ladi.
Dastlabki qonunga binoan ular faqat qo‘ldan kelgancha yordam ko‘rsatishi va chegarachilarni xabardor qilishi mumkin edi. Keyinchalik, 2021-yilning sentabrida qonunga qo‘shimchalar kiritildi, unga ko‘ra, bunday maqomga ega qirg‘izistonliklar yiliga ikki marta harbiy tayyorgarlikdan o‘tishi va o‘qotar qurolga egalik qilish huquqiga ega bo‘lishi kerak.
Ammo ular qurolni faqat harbiy qismlarda saqlashi va zarur bo‘lganda o‘sha yerdan olib ketishi mumkin.
“Chegara vakillari to‘g‘risida”gi qonunga kiritilgan yangi o‘zgartirishlar bunday maqomni olmoqchi bo‘lganlarga nisbatan qo‘llanadigan bir qator talablarni bekor qiladi. Ilgari chegara vakili bo‘lish uchun harbiy xizmat stajiga, yaxshi xulq-atvor sertifikatiga ega bo‘lish, shuningdek, chegara hududlarida yashash yoki ishlash zarur edi.
Endi bunday maqom uchun Qirg‘iziston pasportiga ega bo‘lish, ruhiy kasallikka chalinmagani to‘g‘risida ma’lumotnoma taqdim etish va 14 kunlik mashg‘ulotlardan o‘tish kifoya, deb yozmoqda CABAR nashri.
Qonun loyihasida aytilishicha, bunday tuzatishlar “vatanparvar fuqarolar” Qirg‘iziston chegaralari yaxlitligini himoya qilishda ishtirok etish imkoniyatiga ega bo‘lishi uchun zarur.
Izoh (0)