AQSH Kiyevga Moskvaga nisbatan “haqiqatga yaqinroq talablar” haqida o‘ylab ko‘rishni maslahat bergan — WSJ

AQSH prezidentining milliy xavfsizlik bo‘yicha maslahatchisi Jeyk Sallivan Ukraina yetakchisi Vladimir Zelenskiyning jamoasiga Moskva bilan muzokaralar uchun “haqiqatga yaqin talablar va birlamchi vazifalar” haqida o‘ylab ko‘rishni, shu jumladan, Kiyevning Qrimni qaytarib olish maqsadini qayta ko‘rib chiqishni tavsiya qilgan. Bu haqda The Wall Street Journal ikki nafar yevropalik diplomatga tayanib yozmoqda.

Vashington, nashr qayd etishicha, Kiyevga nizoni muzokaralar yo‘li bilan hal qilish uchun hech bo‘lmaganda ochiq bo‘lib ko‘rinishi kerakligini bildirgan. Sallivan bu haqda Zelenskiy va uning o‘rinbosarlariga 4-noyabr kuni Kiyevga tashrifi chog‘ida aytib o‘tgan. Agar Kiyev muzokaralarga ochiqligini namoyish etsa, unda ta’sir o‘tkazish uchun dastaklar paydo bo‘ladi, deb hisoblaydi nashr suhbatdoshlari.

WSJ yozishicha, Jo Bayden ma’muriyati vakillari, shu jumladan, Sallivan Vashington Kiyevga bosim o‘tkazmoqchi emasligi va muzokaralarga majburlamasligi haqida jamoatchilikka jar solishda davom etmoqda. Bu AQSHning NATO bo‘yicha ittifoqdoshlarini taajjubga solib qo‘ymoqda. Sallivan aniqlik kiritishicha, AQSHning vazifasi — “Ukrainani jang maydonidagi qulay pozitsiyaga joylashtirishdan iborat, toki diplomatiya uchun imkoniyat yuzaga kelgan taqdirda, ular muzokaralar stoli atrofida eng yaxshi pozitsiyani egallasin”.

Yevropaning ba’zi mamlakatlari, ayniqsa, sharqiy va shimoliy davlatlari mansabdorlari fikricha, omma oldida muzokaralarga undash Ukrainaning sa’y-harakatlariga putur yetkazishi va “alyansni parchalashga intilayotgan Rossiya uchun qo‘l kelishi” mumkin. Ayni vaqtda, Yevropa va amerikalik manbalar so‘zlariga ko‘ra, ular Kreml jiddiy muzokaralarga qiziqish bildirayotganini ko‘rmayapti.

Avvalroq AQSHda mansabdor shaxslar orasida Rossiya bilan yarashuv bitimini tuzishi uchun Ukrainaga bosim o‘tkazish masalasida ziddiyatlar mavjudligi haqida The New York Times xabar bergandi.

Avvalroq Ukraina prezidenti Vladimir Zelenskiy o‘zi uchun Rossiya bilan yarashuv muzokaralari imkoniyatini istisno qilmayotganini bildirgandi. U 8-noyabr kuni Rossiya bilan muloqot boshlash uchun Ukrainaning shartlarini ma’lum qilgandi. Ular esa Rossiyaga qo‘shib olingan hududlar qaytarilgan holda Ukraina hududiy yaxlitligining qayta tiklanishi, BMTga hurmat, barcha zararlarning qoplanishi, har bitta harbiy jinoyatchining jazolanishi va bu boshqa hech qachon takrorlanmasligining kafolatlanishidan iborat edi.

Keyinroq Zelenskiyning Rossiya bilan muzokaralar uchun shartlari haqidagi bayonoti AQSHning “yengilgina turtkisi” bilan bog‘liq bo‘lgani haqida xabar berildi.

Noyabr boshrog‘ida Amerikaning The Washington Post gazetasi AQSH prezidenti ma’muriyati Ukraina hukumatiga murojaat qilib, Ukrainani qo‘llab-quvvatlayotgan mamlakatlar aholisini xavotirga solmaslik uchun Kiyev Moskva bilan muzokaralarga tayyorligini ommaga namoyish qilishni so‘ragani haqida xabar bergandi.