Olimlar sportning inson salomatligiga foydasi haqidagi qiziqarli uzviylikni aniqladi. Mayo Clinic Proceedings jurnalida chop etilgan yangi tadqiqot natijasi shuni ko‘rsatdiki, jamoaviy sport bilan shug‘ullanish inson umrini bir necha yillarga uzaytirishi mumkin. Marie Claire nashri inson umrini uzaytirishga yordam beradigan sport turlari haqida ma’lumot berdi.
Tadqiqot mualliflaridan biri shifokor Jeyms O‘Kif: “Biz aqliy, jismoniy farovonlik va uzoq umr ko‘rish ijtimoiy aloqalar — uzoq, sog‘lom va baxtli hayotning eng muhim mezon ekanini tushunamiz”, — dedi. Tadqiqotda yurak xastaligi yoki saratoni kasalligiga chalinmagan 8500 ga yaqin yoshi katta insonlarning ma’lumotlari tahlil qilindi. Sinovdan o‘tgan insonlar anketalarni to‘ldirdi, unga ko‘ra shifokorlar jismoniy faollik nuqtai nazaridan ularning odatlarining turi va chastotasini aniqladi.
Tadqiqotchilar ishtirokchilarni 25 yil davomida kuzatib borgan, shu vaqt ichida 4,5 mingga yaqin sinov ishtirokchilari vafot etgan. Olingan ma’lumotlar ijtimoiy-iqtisodiy holatdan tortib spirtli ichimliklarni iste’mol qilishgacha bo‘lgan turli omillargacha moslashtirilgan. Ishtirokchilar tomonidan bajariladigan mashqlarning asosiy turlari o‘rganilib chiqib, tadqiqotchilar uzoq umr ko‘rish va sport o‘rtasidagi bog‘liqlikni aniqlagan.
Tadqiqotga ko‘ra, insonlarning hamrohi bilan yoki guruhda bilan mashq qilishi yolg‘iz shug‘ullanishdan ko‘ra uzoq umr ko‘rish uchun foydaliroq. Ya’ni, umrni uzaytiruvchi sport turlariga qiziqsangiz, velosiped, yugurishdan ko‘ra tennis, badminton va futbol bilan shug‘ullangan ma’qul. Ishtirokchilarning bir qismi har hafta turli xil jismoniy mashqlar bilan shug‘ullangan.
Umrni uzaytirish uchun qanday mashqlar bilan shug‘ullangan ma’qul? Tadqiqot natijalariga ko‘ra, tennis birinchi o‘ringa chiqib, tajriba ishtirokchilarining umr ko‘rish davomiyligini o‘rtacha 9,7 yilga oshirgan. O‘rtacha 6,2 yil qo‘shgan badminton ikkinchi o‘rinni egallagan. Futbol esa 4,7 yil natija bilan uzoq umr ko‘rish bo‘yicha eng yaxshi sport turlari reytingida uchinchi o‘rindan joy olgan.
Yolg‘iz shug‘ullanadigan sport turlari umrni uzaytirish nuqtai nazaridan unchalik samarali bo‘lmasa-da, ular umrni bir necha yilga uzaytirishi mumkin. Tadqiqot mualliflari yugurish umrni 3,2 yilga uzaytirishi mumkin, degan xulosaga keldi. Badiiy gimnastika o‘rtacha umr ko‘rishni 3,1 yilga, sog‘lomlashtirish klubidagi oddiy mashg‘ulotlar umrni 1,5 yilga uzaytirishi mumkin.
Muntazam jismoniy mashqlarni davom ettirish mumkin, biroq mashqlar davomiyligi katta rol o‘ynamaydi. Tadqiqot ishtirokchilarning sport mashg‘ulotlari bilan shug‘ullanish vaqti turli xil bo‘lgan. Bu ularning ishlashida sezilarli farq qilmagan. Tennis o‘ynaganlar haftasiga taxminan 520 daqiqa jismoniy faol bo‘lgan va sog‘lomlashtirish klubi a’zolari haftasiga deyarli 600 daqiqa mashq qilgan, biroq tennis bilan shug‘ullangan insonlar samarali natijani qayd etgan.
Biroq yolg‘iz bajariladigan sport bilan shug‘ullanmaslik kerak, degan xulosaga kelish xato. Bu sport turlari umrni uzaytirishi va sog‘liq uchun foydali bo‘lishi mumkin. Biroq, ijtimoiy o‘zaro ta’sir va o‘z-o‘zi bilan shug‘ullanishning salomatlikka yaxshi ta’sirini isbotlovchi ko‘plab tadqiqotlar mavjud. Buyuk Britaniyada o‘tkazilgan tadqiqot natijasiga ko‘ra, jamoaviy sport turlari bilan shug‘ullangan o‘quvchilar, yakka tartibda sport bilan shug‘ullangan o‘quvchilarga nisbatan ruhiy muammolardan kamroq aziyat chekadi. Biroq, yoshi bilan, faollikni saqlab qolish muhimroq bo‘lib qoladi va hatto eng oddiy jismoniy mashqlar bilan ham muntazam shug‘ullanish kerak.
Mavzuga doir:
- Piyoda yurish, yoga bilan shug‘ullanish — erta qarishning oldini oladigan odatlar.
- “Sport vazn yo‘qotishga yordam beradi”: Ko‘pchilik hanuzgacha ishonadigan salomatlik haqidagi yanglish fikrlar.
- Sport zaliga bormasdan sarviqomat bo‘lishning 7 ta oson usuli.
- 18:00 dan keyin ovqatlanmaslik, ko‘p suv ichish, sport: ozish bo‘yicha eng keng tarqalgan fikrlar chindan ham asoslimi?
Izoh (0)