Ma’lumki, semirish salomatlikka salbiy ta’sir qiladi. Sog‘lom turmush tarzi kampaniyalari har doim vaznini maqbul chegaralarda ushlab turish zarurligini ta’kidlaydi va buning sababi bor. Axir ortiqcha vazn turli kasalliklarni qo‘zg‘ashi va hayot sifatini yomonlashtirishi mumkin.
Biroq vazn yo‘qotish unchalik oson emas. Ushbu maqsadga erishishning bir necha yo‘li mavjud va ularning hammasini ham xavfsiz deb bo‘lmaydi. Juda tez vazn yo‘qotish sog‘liq uchun jiddiy xavf tug‘dirishi mumkin. Marie Claire nashri qisqa vaqt ichida vazn yo‘qotish qanday halokatlarga olib kelishini ma’lum qildi.
Haddan tashqari tez vazn tashlash — uzoq vaqt davomida haftasiga 1 kilogrammdan yo‘qotish deb ta’riflanadi. Bunday sharoitda organizmning jarayonga dosh bera olmasligi ehtimoldan yiroq emas va natijada jiddiy alomatlar paydo bo‘lishi mumkin. Ulardan ba’zilari bir qarashda zararsiz bo‘lib tuyiladi, masalan, soch to‘kilishi yoki tez-tez shamollash. Ammo boshqa ta’sirlar keyinchalik jismoniy va ruhiy salomatlik uchun haqiqatan ham halokatli bo‘lishi mumkin.
Qisqa vaqt ichida vazn yo‘qotishning eng jiddiy oqibatlari:
O‘t pufakda toshlar
O‘t pufagida toshlar paydo bo‘lishi bilan hazm qilish jarayonining buzilishi bilan birga, qattiq og‘riq paydo bo‘ladi. Toshlar o‘t pufagida ovqat hazm qilish sharbati chiqarilmaganda hosil bo‘ladi, chunki hazm qilish uchun yetarli oziq-ovqat bo‘lmaydi. Keyin bu sharbat o‘t pufagi ichida qattiqlashadi. Natijada og‘riq va bezovtalik qiynay boshlaydi.
Ozuqaviy moddalar yetishmasligi
Haddan tashqari tez vazn yo‘qotish organizmni sog‘lom faoliyat uchun zarur bo‘lgan muhim oziq moddalardan mahrum qiladi. Bundan tashqari, D vitamini va kalsiy kabi ba’zi moddalarning yetishmasligi ma’lum kasalliklarni rivojlanish yoki shikastlanish ehtimolini oshirishi mumkin. Oziqlanish tanqisligi kasalligining bunday misollaridan biri kamqonlik bo‘lib, u zaiflik va hushdan ketish bilan tavsiflanadi — bu temir moddasi yetarli bo‘lmaganda paydo bo‘ladi.
Elektrolitlar balansining buzilishi
Inson organizmining ko‘p funksiyalari tabiiy elementlar tomonidan tartibga solinadi. Ushbu elementlarning nisbatlaridagi har qanday nomutanosiblik xavfli bo‘lishi mumkin. Xususan, elektrolitlar hujayra funksiyasi va to‘qimalarning yaxlitligi uchun javobgar. Agar bu tizim buzilgan bo‘lsa, organizmning qolgan qismi tez orada uning ortidan zaiflasha boshlaydi.
Mushak massasining yo‘qolishi
Tezda vazn yo‘qotganda nafaqat yog‘, balki mushaklar massasi ham kamayadi. Mushak massasining yo‘qolishi ko‘pincha metabolizm tezligining pasayishi bilan birga kuzatiladi, bu esa organizmdagi yog‘ning mushaklarga nisbatini yanada beqarorlashtiradi. Mushaklarning zaifligi kundalik faoliyatda ko‘proq noqulayliklarga olib keladi. Masalan, og‘ir mahsulotlarni tashish yoki zinapoyaga chiqish haqiqiy qiyinchilikka aylanadi. Tarozidagi raqam vazn yo‘qotishdan oldingi ko‘rsatkichdan yaxshiroq bo‘lsa ham hayot sifati va terining ko‘rinishi yomonlashishi mumkin.
Energiya darajasining keskin pasayishi
Juda kam yoki ko‘p kaloriya iste’mol qilish organizmning energiya darajasiga salbiy ta’sir ko‘rsatishi mumkin. Jismoniy charchoqni his qilishdan tashqari, idrok va samaradorlik ham yomonlashadi. Hatto kayfiyatga ham ta’sir qiladi. Uzoq muddatli vazn yo‘qotish holatlarida 6 oy ichida tana vaznining 10 foizdan ko‘prog‘i yo‘qolsa, demak, organizmda e’tiborga muhtoj bo‘lgan tibbiy muammo mavjud.
Qanday qilib parhez tutmasdan to‘g‘ri ovqatlanish kerak?
- ko‘proq oqsil iste’mol qilish;
- qayta ishlangan uglevodlarni kamaytirish;
- kletchatkali mahsulotlarni ratsionga kiritish;
- fermentlangan va probiyotiklarni o‘z ichiga olgan mahsulotlarni tanlash orqali ichaklar salomatligini asrash tavsiya etiladi.
Izoh (0)