2022-yilning 9-sentabr kuni Fitch Ratings xalqaro reyting agentligi tomonidan O‘zbekistonning suveren kredit reytingi BB- (barqaror kutilma) darajada tasdiqlandi. Bu haqda Moliya vazirligi xabar bermoqda.
Agentlik O‘zbekistonning suveren kredit reytingini yilda ikki marta qayta baholaydi va baholash jarayonida mamlakatdagi so‘nggi iqtisodiy yangiliklar bilan tanishadi.
Hisobotda ta’kidlanishicha, mamlakatning mustahkam tashqi va fiskal zaxiralari, mo‘tadil davlat qarzi darajasi va “BB” reytingiga ega mamlakatlarga nisbatan yuqori o‘sish sur’atlari mamlakat suveren kredit reytingini qo‘llab-quvvatlovchi omillardan hisoblanadi.
Shu o‘rinda, mamlakatning xomashyo tovarlariga bog‘liqligi, institutsional va boshqaruv sifati darajalarining sustligi, yuqori inflyatsiya darajasi, va aholi jon boshiga yalpi ichki mahsulotining (YIM) pastligi kredit reytingini cheklovchi omillar sifatida keltirilgan.
Qayd etilishicha, O‘zbekiston geosiyosiy vaziyatning dastlabki ta’siriga bardosh bera oldi va mamlakat iqtisodiyoti tashki shoklarga qarshi chidamlilik namoyish etishda davom etmoqda.
Xususan, qulay eksport narxlari, qo‘llab-quvvatlovchi fiskal siyosat, pul o‘tkazmalarining sezilarli oshgani va valyuta almashuv kursining barqarorlashuvi natijasida mamlakat iqtisodiyoti joriy yilning I yarim yilligida 5,4 foiz o‘sishga erishgani sababli agentlik 2022-yilda O‘zbekistonning real iqtisodiy o‘sish sur’ati bo‘yicha kutilmasini 3,1 foizdan 5,1 foizga oshirgan.
Shu bilan birga, Fitch tomonidan kelgusi yilda kutilayotgan global o‘sishning zaiflashuvi oqibatida 2023-yilda O‘zbekiston iqtisodiyoti 4,7 foizga o‘sishi va 2024-yilda bosqichma-bosqich amalga oshiriladigan fiskal konsolidatsiya va qishloq xo‘jaligi, qurilish va sanoatga ijobiy ta’sir ko‘rsatadigan islohotlar natijasida real o‘sish sur’ati 5,5 foizga yetishi prognoz qilinmoqda.
Hisobotda keltirilishicha, 2022-yilda joriy operatsiyalar hisobi defitsiti YIMga nisbatan 2,1 foizgacha pasayishi kutilmoqda. Mazkur kutilma oltin eksporti va oltinsiz eksportning o‘sishi va pul o‘tkazmalarining sezilarli ortgani bilan izohlangan.
Agentlik prognoziga muvofiq, xalqaro zaxiralar kelgusi yillarda barqaror (2023—2024-yillarda — o‘rtacha 33,5 mlrd dollar) darajada saqlanib qoladi. 2022-yilda inflyatsiya darajasi o‘rtacha 11,7 foizni tashkil qiladi va 2024-yilga kelib 9,2 foizga pasayadi.
Fitch prognoziga ko‘ra, ijtimoiy soha va investitsiya xarajatlarini hisobga olgan holda konsolidatsiyalashgan budjet defitsiti 2022-yilda YIMga nisbatan 4,8 foizga yetib, 2023-yilda 4,1 foizgacha pasayadi.
Davlat qarzining YIMga nisbati esa 2022-yilda 37,3 foizga yetishi, ammo “BB” reytingiga ega davlatlar medianasidan (YIMga nisbatan 55 foiz) past darajada bo‘lishi qayd etilgan.
Izoh (0)