• Profilga Kirish
  • 1751972643_633.png 1751972643_245.png 1751959824_218.svg 1751959824_520.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12725.16
    • RUB158.65
    • EUR14507.95
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +36°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Pul

    O‘zbekistonda banan va papaya yetishtirilmoqda

    O‘zbekistonda ko‘p miqdorda banan, mango, papaya kabi mevalar yetishtirilmasa-da, ammo ular tajriba tariqasida ekilayotgan yer maydonlaridan yaxshi hosil olinmoqda. Bu haqda Qishloq xo‘jaligi vazirligi xabar bermoqda.

    Foto: Qishloq xo‘jaligi vazirligi

    Foto: Qishloq xo‘jaligi vazirligi

    Qovun daraxti yoki papaya — tropik va subtropik issiq mintaqalarda o‘suvchi mevali daraxt bo‘lib, sovuqqa chidamsiz. Ushbu daraxt 25 yildan oshiqroq muddat mobaynida gullab-yashnaydi.

    “Papain”, ya’ni qovun daraxti mevasini oziq-ovqat sanoatida go‘shtni yumshatish, pivo tayyorlash, saqichlar tayyorlashda ishlatiladi. 

    Tibbiyotda esa undan qorason yaralarni, onkologik kasalliklarni hamda bo‘g‘im, yurak-qon tomir tizim xastaliklarini davolashda foydalaniladi. To‘qimachilik sanoatida ipak ishlab chiqarish, junlarni yumshatishda asqotadi. Kosmetikada undan ajoyib sovun va shampunlar olinadi.

    Foto: Qishloq xo‘jaligi vazirligi

    Foto: Qishloq xo‘jaligi vazirligi

    Qovun daraxtining pishgan mevasi insonga C vitaminini 100 foiz, provitamin A ning esa 60 foiz kunlik me’yorini berishi mumkin. Bundan tashqari, uning tarkibida kalsiy, magniy, kaliy, natriy, temir, fosfor va boshqa ko‘plab mikroelementlar mavjud.

    Papain mamlakat yer maydonlarida ham sinov-tajriba tariqasida ekilmoqda. U asosan Hindiston, Braziliya, Indoneziya, Avstraliya, Nepal, AQSH, JAR, Nigeriya kabi mamlakatlarda ko‘p miqdorda yetishtiriladi.

    Yetishtirish 

    Qovun daraxti asosan, urug‘idan ko‘paytiriladi. Ammo uni qalamchalash va payvand qilish yo‘li bilan ham ko‘paytirish mumkin. Urug‘i eti va plyonka qobig‘idan ajratiladi va so‘ngra soyada quritiladi. 

    Foto: Qishloq xo‘jaligi vazirligi

    Foto: Qishloq xo‘jaligi vazirligi

    Ular zich yopiladigan idishda saqlanadi, bunday holatda ularning unuvchanligi uzoq vaqt saqlanadi. Qovun daraxti tuproqqa u qadar talabchan emas, lekin uni qumoq tuproqqa ekmaslik kerak. 

    Uni ekayotganda tuproqni ortiqcha namlash kerak emas, bunday sharoitlarda qovun daraxtining ildizi chirish kasalligidan zararlanadi. Qovun daraxti ko‘chatlarini yilning istalgan vaqtida yetishtirish mumkin. Buni bahorda, sernam ob-havoda amalga oshirish maqsadga muvofiqdir.

    Foto: Qishloq xo‘jaligi vazirligi

    Foto: Qishloq xo‘jaligi vazirligi

    Tuproq-iqlimga mos navlar 

    Har bir mamlakatda shu joyning tuproq-iqlimiga mos va kasallik hamda zararkunandalarga chidamli muayyan turlar yetishtiriladi. 

    Qovun daraxtining mevalarini bir necha kungacha saqlash mumkin va u qaynatilgan holida oziq-ovqatga ishlatiladi. Uning ko‘pgina madaniylashgan va yovvoyi turlari mavjud: “Garleaguercifolia Solms”, “Carica”,  “Bourgani Solms”, ekvador qovun daraxti – “Chiysopetala Hells” va boshqalar. 

    Qovun daraxtining g‘o‘za singari bir yillik shakllari ham bor bo‘lib, ular urug‘idan sepiladi va yil oxirida yig‘ib olinadi. Tez hosilga kiradi. U urug‘i ekilgach, taxminan bir yildan so‘ng, gullay boshlaydi. Biroq ekilganidan uch oy o‘tib,  gullagan holatlari ham bo‘lgan.

    Foto: Qishloq xo‘jaligi vazirligi

    Foto: Qishloq xo‘jaligi vazirligi

    Qovun daraxti issiqsevar o‘simlik bo‘lib, uning faol o‘sishi uchun keskin o‘zgarmaydigan 23-27 darajadagi harorat zarur. Qishki davrdagi salqin havo oqimi barglarining to‘kilishiga olib keladi. 

    Harorat 15 darajadan pasayganda esa, o‘simlikning umumiy o‘sishi ham sekinlashib qoladi. Havo harorati 29-31 darajadan oshsa, qovun daraxti uchun salbiy holatlar yuzaga keladi va natijada hosildorlik pasayishi mumkin.

    “Papain” yil bo‘yi hosil beradi. E’tiborlisi, uning mevalari bir-biridan farq qiladi. Erkak mevalar umuman boshqacha shaklga ega bo‘ladi: ular dumaloq, uzunligi 15-20 santimetr, vazni 300-600 gramm bo‘ladi. Mevalari har xil o‘lchamda, vazni va shakl ham turlicha. 

    Ular 170-230 kunda pishadi. Mevalari uzun shoxchalarda osilib turadi. Pishgan mevaning rangi urg‘ochi mevanikiga o‘xshab ketadi. Bunday mevalarni iste’mol qilish mumkin, ular sersuv, etdor, juda mayin bo‘lib, mazasi qovoqni, xurmoni va biroz tezpishar qovunlarni eslatadi. 

    Foto: Qishloq xo‘jaligi vazirligi

    Foto: Qishloq xo‘jaligi vazirligi

    Po‘sti yupqa bo‘lgani bois, tez buziladi. Mevalarni sarg‘aya boshlagan vaqtda uzib olish va ularni to‘liq pishgunga qadar qorong‘u joyda 3-5 kun saqlash ham mumkin.

    Mevalari yangiligida iste’mol qilinadi. Ulardan jele, sirop, sharbatlar tayyorlanadi. Qovun daraxtining mevalari juda foydali va to‘yimli bo‘lgani uchun ko‘pgina tropik va substropik mamlakatlarda nonushtada sevib iste’mol qilinadi. Shuningdek, undan turli salatlar, piroglar, sharbatlar va qandolatchilik mahsulotlari tayyorlashda ishlatiladi.

    Baxtiyorlik hissini beruvchi banan

    Foydali mevalardan biri banandir. Ayniqsa, u bolalarning salomatligini mustahkamlashda asqotadi. Banan banansimonlar oilasiga mansub ko‘p yillik tropik o‘simlik hisoblanadi. U dastlab Afrika, Osiyoning tropik va subtropik zonalari hamda Malayya arxipelagida yetishtirilgan. Hozirda asosan Lotin Amerikasi mamlakatlarida o‘stiriladi.

    Foto: Qishloq xo‘jaligi vazirligi

    Foto: Qishloq xo‘jaligi vazirligi

    Banan daraxtining bo‘yi 15 metrgacha yetadi. Bir tup daraxt 300 donagacha, ya’ni 60 kilogrammgacha meva tugadi. Mevasi ho‘l va quritilgan holda iste’mol qilinadi.

    Banan tarkibida A, С vitaminlari, fosfor, kaliy, kletchatka, tabiiy shakar mavjud. U qondagi glyukoza miqdorini sog‘lom saqlashga ko‘maklashadi.

    Shuningdek, ko‘pgina kasalliklarga davo bo‘la oladi. Banan oshqozon kislotasini zararsizlantirib, jig‘ildon qaynashini bartaraf etadi. Uning tarkibida suv kam bo‘lsa-da, shakari va kaloriyasi yuqori. Jismoniy mashg‘ulotlar oldidan bir dona banan iste’mol qilish quvvatning to‘liq tiklanishiga yordam beradi.

    Foto: Qishloq xo‘jaligi vazirligi

    Foto: Qishloq xo‘jaligi vazirligi

    Garchi banan foydali meva bo‘lsa-da, uning iste’molga yaroqsiz navlari ham bor.

    U ildiz bachkilari yordamida ko‘payadi. Ayrim turlaridan baliqchilikda foydalaniladigan arqonlar, baliq ovlash to‘rlarida ishlatiladigan tola (abaka) olinadi.

    06.09.2022, 18:21   Izoh (0)   13564
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    “Cho‘ntagimda 500 dollar qolgan edi” — AQSHda yashab “Uber” kompaniyasida ishlayotgan o‘zbekistonlik IT-mutaxassisi hikoyasi

    05.09.2022, 21:14

    O‘zbekistonda yil boshidan beri mahalliy parvozlar narxi sezilarli darajada oshdi

    05.09.2022, 20:36

    “Gazprom” va “Lukoyl”ga aloqador shubhali o‘limlar: olti oy ichida sakkiz nafar rossiyalik tadbirkor halok bo‘ldi

    05.09.2022, 20:07

    Bayram kunlarida qanday qilib oziq-ovqatni tejash orqali dunyoni ochlikdan xalos etishga hissa qo‘shish mumkin?

    03.09.2022, 15:13

    Nega Nigeriyada dindor bolalar ko‘chada tilanchilik qiladi?

    29.08.2022, 23:22

    Marsda sabzavot o‘stirish qanchalik haqiqatga yaqin?

    29.08.2022, 12:43
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    SonetUzStyle tanlovida ishtirok etish uchun arizalar qabuli 15-avgustgacha uzaytirildi


    Endi Ucell ilovasida Yandex Music’ni tinglash mumkin 


    Aqlli diversifikatsiya: nima uchun kerak va kapitalni qanday taqsimlash lozim?


    AVO bank aloqa markazi: innovatsiyalar va yangi xizmat darajasi 


    Hayot Bank “Yashil yurak” nomli keng ko‘lamli ekologik tashabbusni e’lon qildi. Avgust oyidan boshlab O‘zbekiston bo‘ylab Hayot Bankning har bir yangi omonatchisi uchun bitta daraxt ekiladi


    Qo‘ng‘iroqlardan mobil internetga: Toshkent mobil aloqadan foydalanish modelini qanday o‘zgartirmoqda


    Chery O‘zbekistonda sotuvlar bo‘yicha mutlaq rekord o‘rnatmoqda


    BYD SEALION 7: Flagman elektr SUV — shahar ko‘chalarida yangi yetakchi 


    STEM va biznes yo‘nalishidagi qizlar uchun TBC Bank’dan ta’lim grantlari — O‘zbekistonda gender tafovutini kamaytirish yo‘lida yangi qadam


    Ellipse International School – farzandingiz kelajagi boshlanadigan joy!


    OKMKda mahalliy dumpkarlardan foydalaniladi 


    ZARMED Universiteti: 200 ta grant sizni kutmoqda


    AKFA energiya tejovchi romlari: iqlimga moslashtirilgan, qulaylikni ko‘zlagan 


    Toshkent Farmatsevtika Instituti — Farmatsiya sohasida xalqaro darajadagi sifatli ta’lim


    Avvallari xufiyona iqtisodiyotda faoliyat yuritgan eshitish va gapirishda muammosi bor insonlar endi rasmiy sektorga qo’shilib, Poytaxt Parking jamoasining bir qismiga aylandi

     

    Tavsiya etamiz

    Trampning Falastinga nisbatan noxolis siyosati: AQSH YUNESKO a’zoligidan nega chiqyapti?

    2 avgust, 18:35

    Kamchatkadagi hodisa yagona emas: so‘nggi 120 yilda ro‘y bergan eng kuchli megazilzilalar

    1 avgust, 18:20

    Tramp uchun xavotirlar: AQSH prezidenti taniqli shaxslarga yosh qizlarni sotgan Jeffri Epshteynning mijozi bo‘lganmi?

    29 iyul, 17:19

    Bir kechada oddiy ofitsiantdan millionerga aylangan ayol: lotereyadan yutilgan 10 mln dollar mashmashasi

    27 iyul, 09:25
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Ulug‘bek Qodirov 42 yoshda: aktyor mashhurlik cho‘qqisida nega AQSHga ketgandi?

    Shou-biznes | 4 avgust, 17:35

    Chery O‘zbekistonda sotuvlar bo‘yicha mutlaq rekord o‘rnatmoqda

    Reklama | 4 avgust, 16:30

    Davlat byudjetiga qaysi soliq turi eng ko‘p daromad keltirayotgani ochiqlandi

    Iqtisodiyot | 4 avgust, 17:25

    “Chelsi” “Barselona”ga Fermin Lopes uchun Kristofer Nkunkuni taklif qildi

    Sport | 4 avgust, 17:17

    Toshkentda 2 nafar shaxs tashkilot idorasidan ichida 560 ming AQSH dollari bo‘lgan seyfni o‘marib ketdi

    O‘zbekiston | 4 avgust, 17:15

    600 nafar isroillik sobiq amaldor Trampdan G‘azo urushini to‘xtatishda yordam so‘radi

    Dunyo | 4 avgust, 17:00

    O‘zbekiston AQSHdan paxta sotib olishi mumkin

    O‘zbekiston | 4 avgust, 16:45

    “Onkologik bemorlarda palliativ yordam ko‘rsatishni yanada kengaytirishimiz lozim” — mutaxassis

    Salomatlik | 4 avgust, 16:38

    “Real” Makallister va Fernandesh transferi uchun 100 mln yevro sarflaydi

    Sport | 4 avgust, 16:15
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.