Buqoq dunyo aholisi orasida keng tarqalgan kasalliklardan biri bo‘lib, u o‘z vaqtida davolanmasa, jiddiy oqibatlarga olib kelishi mumkin. Sog‘liqni saqlash vazirligi bosh endokrinologi Feruza Haydarova ushbu xastalik nimasi bilan xavfli ekani va uning qanday salbiy asoratlari borligi haqida ma’lumot berdi.
Shifokorning so‘zlariga ko‘ra, buqoq qalqonsimon bezning kattalashuvi bilan kechuvchi kasallik bo‘lib, u a’zoning gormonal faoliyati kuchayishi, susayishi yoki o‘zgarmasligi bilan namoyon bo‘ladi.
Ushbu kasallik haqida gapirishdan avval qalqonsimon bez to‘g‘risida qisqacha ma’lumot berib o‘tsam. Sababi mazkur xastalik aynan shu a’zoda rivojlanadi. Qalqonsimon bez — bo‘yinning old qismida joylashgan. U tiroksin va triyodtironin gormonlarini ishlab chiqarish orqali tanadagi ko‘plab jarayonlar, xususan, asab, yurak-qon tomir, oshqozon-ichak va suyak-tayanch tizimlari faoliyatini boshqaradi. Hatto miyaning normal ishlashi ham qalqonsimon bez faoliyatiga bog‘liq.Ta’kidlanishicha, bugungi zamonaviy tibbiyot zaharli buqoqni 3 xil usulda davolashni taklif etadi. Bular medikamentoz davo, ya’ni dori-darmon bilan, radioaktiv yod yordamida hamda jarrohlik usuli orqali muolaja qilish hisoblanadi. Agar tegishli tekshiruvlardan so‘ng bemorga zaharli buqoq tashxisi qo‘yilsa, albatta, davolanish lozim. Chunki kasallik ta’sirida organizmda turli og‘ir asoratlar kelib chiqishi mumkin.Buqoqdagi o‘zgarishlarning sabablari to‘liq o‘rganilmagan. Biroq uni keltirib chiqaruvchi bir qator omillar mavjud bo‘lib, bularga turli autoimmun va infeksion kasalliklar, yod tanqisligi, stress, intoksikatsiya, oqsil va vitaminlar yetishmasligi kabilarni misol qilish mumkin.
Qalqonsimon bezdagi o‘zgarishlarning xususiyatiga ko‘ra, diffuz buqoq, tugunli buqoq va aralash turlari tasniflanadi. Diffuz buqoq o‘z navbatida diffuz-eutoireoid va diffuz-toksik shakllarga bo‘linadi. Jumladan, uning diffuz-toksik turi xalq orasida zaharli buqoq deb ham ataladi. Mazkur xastalikka qalqonsimon bezning kattalashishi va funksiyasining ortib ketishi asos bo‘ladi.
Bunda bemorlar asabiylik, yurak tez urishi, bezovtalik, ozish, soch to‘kilishi, teridagi turli toshmalar, qizib ketish, ko‘p terlash, qo‘llarda titroq, ko‘zlarning kattalashishidan shikoyat qiladi. Qolaversa, ular uyqusizlikdan qiynaladi. Kasallikka tashxis qo‘yish laborator-qon tahlillari va instrumental tekshiruvlar natijasida amalga oshiriladi, — deydi mutxassis.
Shu bois o‘z vaqtida shifokor maslahatini olib, zarur tibbiy tekshiruvlardan o‘tish zarur. Bu orqali xastalikka aniq tashxis qo‘yilib, kerakli davo choralari va muolajalar amalga oshiriladi.
Izoh (0)