Pensionerlar qanday kreditlardan foydalanishlari mumkin, qaysi turdagi kreditlar kafilsiz beriladi va yana boshqa savollarga “Daryo” ushbu maqolada javob beradi.
Banklar doimiy daromadga ega shaxslar yoki pensionerlarga kredit ajratish bo‘yicha qaror qabul qilishdan oldin ajratiladigan qarz mablag‘larining foizi bilan birgalikda qaytarilishiga ishonch hosil qiladi.
Buning uchun qarzdor va kafil yoki birgalikda qarz oluvchi haqida bir qator ma’lumotlarni o‘rganib chiqadi, xususan:
Kredit tarixi: bunda, oldingi kreditlar bo‘yicha to‘lovlarning kechikkanligi tahlil qilinadi.
Kredit bo‘yicha to‘lov qobiliyati: bunda, o‘rtacha oylik daromad va uning doimiyligi inobatga olinadi
Qarz yuki: bunda, joriy va olinishi rejalashtirilayotgan kredit bo‘yicha barcha to‘lovlarni qarzdorning o‘rtacha oylik daromadiga nisbatan foizdagi ulushi o‘rganiladi.
Deylik, kredit olmoqchi bo‘lgan insonning nafaqasi 1,8 mln so‘mni tashkil etsa, unga har oy 900 ming so‘m—1,2 mln so‘mdan kredit to‘lovi hisoblanadigan kredit summasini olish tavsiya etiladi.
Pensionerlarga ajratiladigan kreditlar bo‘yicha quyidagi ma’lumotlar muhimdir:
Agar nafaqa oluvchiga qisqa muddatlarda va ta’minotsiz qarz miqdorlari zarur bo‘lsa “Xalq banki”ning ta’minotsiz pensiya-overdraft kreditidan foydalanishi mumkin. Bunda foiz stavkasi doimiy ajratiladigan kreditlardan pastroq bo‘ladi.
Kreditni ajratish shartlari:
- Kredit summasi — nafaqa/pensiya miqdorining 50 foizigacha, ammo 735 ming so‘mgacha (BHMning 3 barobarigacha);
- Kredit muddati — 12 oy;
- Foiz stavkasi — yillik 14 foiz;
- Zarur hujjatlar — ariza va pensionerning shaxsini tasdiqlovchi hujjat nusxasi.
Agar pensioner uyini ta’mirlamoqchi bo‘lsa “Ipotekani qayta moliyalashtirish kompaniyasi” mablag‘lari hisobidan 18 yoshdan 60 yoshgacha bo‘lgan jismoniy shaxslarga yashab turgan o‘ziga tegishli xonadonni ta’mirlash uchun quyidagi shartlarda kredit ajratiladi:
- Kredit summasi — 80 mln so‘mgacha;
- Kredit muddati — 10 yilgacha;
- Foiz stavkasi — yillik 17 foiz;
- Kredit ta’minoti — qarzdorga tegishli, kredit hisobiga ta’mirlanayotgan uy-joy;
- To‘lov grafigi — annuitet usulda.
Masalan, uy-joyni ta’mirlatish maqsadida 40 mln so‘m kredit olinsa, har oy 695 ming so‘mdan to‘lanadi.
Agar kredit to‘lovlari uchun mablag‘lar yetmasa, bank sherik qarzdorning daromadlarini hisobga olishi mumkin.
Zarur hujjatlar — ariza, shaxsini tasdiqlovchi hujjat nusxasi, daromadlari to‘g‘risida ma’lumotnoma, mavjud uy-joylarni ta’mirlash uchun smeta, pudratchi yoki qurilish mollari sotuvchisi bilan tuzilgan shartnoma
Shaxsiy uy-joyni ta’mirlash uchun kreditlar shartnomaga asosan pudrat qurilish tashkilotining yoki qurilish materiallari sotuvchi kompaniyaning hisobvarag‘iga pul o‘tkazish yo‘li bilan ajratiladi.
Shuningdek, pensioner tijoriy kreditdan (mikroqarz, iste’mol krediti, avtokredit, ipoteka krediti) foydalanishi mumkin.
Bunday takliflarni, ya’ni pensiya yoshiga to‘lgan fuqarolarga iste’mol krediti, avtokredit va ipoteka kreditlarini ajratish bo‘yicha ko‘plab xususiy banklar taqdim etishlari mumkin.
Bunda, asosiy talab qarzdor va birgalikda qarz oluvchilarning oylik daromadlari kredit bo‘yicha to‘lovlarni to‘lashda yetarli, qarz yuki 50-70 foizdan oshib ketmasligi hamda ijobiy kredit tarixiga ega bo‘lishi zarur.
Ba’zi xususiy banklar qarz yuki 50-70 foizdan oshib ketganda, birgalikda qarz oluvchi yoki kafilning daromadlari bo‘yicha hujjatlarni talab etishi mumkin.
Har qanday kredit turidan foydalanayotganda qarz yukini haddan ziyod oshib ketmasligiga va ortiqcha muammolarni yuzaga keltirmasligiga alohida e’tibor qaratish lozim.
Maqolada Markaziy bankning “Finlit.uz” saytidagi ma’lumotlardan foydalanildi
Izoh (0)