• Profilga Kirish
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12559.26
    • RUB160.17
    • EUR14413.01
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +34°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Salomatlik

    Shirin hayot: qonda glyukoza darajasi organizmga qanday ta’sir qiladi?

    Qonda shakar miqdori bilan birgalikda, kayfiyat, vazn va energiya ham o‘zgaradi. Ammo shakar darajasini nazorat qilish bir vaqtning o‘zida organizm va ongni muvozanatlashda yordam beradigan juda oddiy usullar mavjud, deb yozadi “Noviy ochag”.

    Foto: “Noviy ochag”

    Foto: “Noviy ochag”

    Nima uchun organizmdagi glyukoza darajasini nazorat qilish kerak?

    Glyukoza mushaklarni quvvatlantiradigan va miyaning ishlashini ta’minlaydigan yoqilg‘idir. Agar organizm to‘g‘ri ishlayotgan bo‘lsa (ehtimol, to‘g‘ri turmush tarzi tufayli), gormonal tizim shakar miqdorini barqaror ushlab turadi. Natijada organizm qulay rejimda ishlaydi — hech qanday qo‘shimcha kuch sarflamasdan o‘qish, ishlash yoki yugurish mumkin. Agar gormonal tizimda muammo bo‘lsa, unda shakar darajasi keskin ko‘tarilib tusha boshlaydi. Natijada, shirinlik va chipslarga bo‘lgan ishtiyoq paydo bo‘ladi, shuningdek, charchoqni ham his qilish mumkin.

    Agar qandli diabet tashxisi qo‘yilgan bo‘lsa, bunday o‘zgarishlar yurak-qon tomir va buyrak kasalliklariga olib kelishi mumkin. Qolaversa, stress, harakatsiz turmush tarzi va shirinlik iste’mol qilish odatini hisobga olmaganda, foydali mahsulotlar ham shakarning ko‘tarilishiga olib keladi.

    Qonda shakar miqdorining organizmga ta’siri

    Salomatlikka

    Ko‘p shakar iste’mol qilish qandli diabetning bevosita sababi bo‘ladimi yoki yo‘qmi, noma’lum, ammo ortiqcha kaloriyalar kilogramm ortishiga olib keladi. Semirib ketish esa kasallikning rivojlanishidagi asosiy xavf omillaridan biridir. Agar ikkinchi toifa diabet yoki diabetdan oldingi kasallik bo‘lsa, organizmda insulin bilan bog‘liq muammolar yuzaga kelsa va qondan shakarni tozalay olmasa, glyukoza to‘planib, tomir va asab tolalariga zarar yetkazishi mumkin.

    Yopishqoq massa qon tomirlarining devorlariga joylashsa yoki organizmning to‘qimalarini tashkil etuvchi oqsillar atrofida to‘plansa, organlarning faoliyatiga ta’sir qiladi. Natijada yurak-qon tomir kasalliklari, ko‘rish qobiliyatining susayishi va buyraklar bilan bog‘liq muammolarni keltirib chiqarishi mumkin. Shifokorlar xuddi shu jarayonni organizmning salomaligiga putur yetkazadigan surunkali yallig‘lanish jarayonlari bilan bog‘laydi.

    Energiyaga

    Glyukoza organizm uchun energiya manbai hisoblanadi. Bu miyaning ishlashi va organizmning harakatlanishi uchun zarurdir. Ammo glyukozaning qonga kirishi sekin bo‘lishi kerak. Misol uchun, agar konfet iste’mol qilgandan so‘ng organizm shakar miqdorini sezilarli darajada oshirsa, qondagi glyukoza darajasi keskin ortadi. Taxminan yarim soat ichida energiya ko‘payganini his qilish mumkin. Ammo yana 30 daqiqadan so‘ng boshqa muammo boshlanadi.

    Insulin intensiv ravishda ishlab chiqariladi, glyukozani o‘zlashtiradi va natijada uning qondagi darajasi avvalgidan ham tushib ketadi. Ochlik va charchoq hissi paydo bo‘ladi.

    Kayfiyatga

    Glyukoza darajasi juda past bo‘lsa, gormonal tizim glyukozani organizmning zahiralaridan tashqariga boshlaydi. Bu jarayon, boshqa narsalar qatori, stress gormonlari kortizol va adrenalinni o‘z ichiga oladi, shuning uchun siz bezovtalanish, asabiylashish kuzatiladi. His-tuyg‘ularni nazorat qilish qobiliyatining pasayishi, ochlik vujudga keladi. 2014-yil AQSHda o‘tkazilgan tadqiqot shuni ko‘rsatdiki, past glyukoza darajasi g‘azab va tajovuz ehtimolini oshiradi, bu ko‘pincha turmush qurganlar orasida kuzatilgan.

    Vaznga

    Oddiy uglevodlar bir zumda hazm qilinadi, organizm juda ko‘p insulin ishlab chiqaradi. Shakar keskin pasayishi tufayli yog‘ hujayralari yog‘ kislotalarini ovlashni boshlaydi. Ammo qonda shakar va yog‘ kislotalari kamligi uchun organizm ochlik signalini beradi. Bu oxir-oqibat ortiqcha ovqatlanish va kilogramm ortishiga olib keladi.

    Glyukoza miqdorini qanday nazorat qilish kerak?

    To‘g‘ri ovqatlanish — bu glyukoza darajasini nazorat qilish imkonini beruvchi vositalardan faqat biri. Muvozanatni saqlash uchun boshqa qoidalarga amal qilish lozim.

    Ko‘proq harakat

    Jismoniy faollik to‘g‘ri ovqatlanish bilan birga yana bir zarur element hisoblanadi. Agar muntazam ravishda harakat qilinsa, hujayralar insulinni qabul qiladi va organizmdagi barcha tizim samarali ishlaydi. Shuningdek, bir vaqtning o‘zida bir necha soatlab o‘tirmaslik lozim — bu qonda shakarning ko‘payishi xavfini oshiradi, muntazam ravishda mashq qilinsa ham. Har soatda ish joyidan turish va kamida 3-4 daqiqa yurish tavsiya etiladi.

    Sog‘lom uyqu

    Qonda shakarning barqaror darajasi uchun yana bir zarur shart — bu sog‘lom uyqudir. Agar uyqu sifati yaxshi bo‘lmasa, insulin sezgirligi pasayadi. Olimlar nima uchun buning sodir bo‘lishini aniqlay olmaydi. Ammo tabiiy sirkad ritmlari qonda shakar darajasini tartibga solishda muhim rol o‘ynaydi, deb hisoblashadi va agar ular bilan bog‘liq muammo bo‘lsa, shakar almashinuvi ham buziladi.

    Stress darajasi

    Qandli diabetga chalingan odamlar muntazam ravishda qondagi glyukoza miqdorini o‘lchaganlarida, agar stressga duchor bo‘lsa, uning qiymati oshishi aniq.

    Muammo shundaki, zamonaviy stresslar ko‘pincha jismoniy faoliyatni talab qilmaydi. Ko‘pgina hollarda, yugurish yoki jang qilish shart emas, ya’ni shakar ishlatilmaydi va uning darajasi doimiy ravishda yuqori bo‘lib qolaveradi. Bu asabiylikni keltirib chiqaradigan ish bilan shug‘ullanadiganlar uchun jismoniy faoliyat foydasiga yana bir dalil.

    Qonda shakar miqdorini tekshirib turish kerakmi?

    Qonda shakarning ortishi hech qanday tarzda o‘zini namoyon qilmaydi va u faqat qon tahlili bilan aniqlanishi mumkin. Yiliga bir marta tekshiruvdan o‘tish va ayniqsa, 45 yoshdan keyin ko‘rsatkichlarni diqqat bilan kuzatib borish lozim. Agar raqamlar tartibda bo‘lsa, tinchlanish mumkin. Bordiyu, bezovta qiluvchi o‘zgarishlar bo'lsa, shifokor nima qilish kerakligini va qachon qayta tekshiruvdan o‘tish kerakligini aytadi.

    Mavzuga doir:

    • Nima uchun kam uxlaganda yog‘li taomlar hamda shirinliklarga moyillik kuchayadi?
    • Chiroyli qomatning asosiy dushmanlari: yozgi salqin ichimliklarda qancha shakar va kaloriya mavjud?
    • Yurak salomatligiga yordam beradigan, tarkibida tuz kam bo‘lgan mahsulotlar

    11.08.2022, 13:32   Izoh (0)   14995
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Pulni behudaga sarflash: sog‘liqqa foyda keltirmaydigan 5 ta eng mashhur vitamin

    11.08.2022, 11:44

    Nima uchun och qoringa asalli suv ichish mumkin emas?

    10.08.2022, 20:55

    Quyosh nuri yetarli bo‘lsa ham: D vitaminining so‘rilishiga to‘sqinlik qiladigan 5 ta sabab

    10.08.2022, 16:33

    Malinaning inson organizmiga foyda va zararlari

    10.08.2022, 14:45

    Qanday holatlarda qahva organizm uchun xavfli bo‘lishi mumkin?

    10.08.2022, 09:31

    Oshqozon og‘riganida nima iste’mol qilish mumkin?

    09.08.2022, 18:47
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    InfinBANK tomonidan XISMK liniyasi bo‘yicha taqdim etilayotgan islomiy moliyalashtirish – biznesni rivojlantirish uchun ishonchli yechim 


    TBC Bank va Bahodir Jalolov firibgarlarga qarshi jangga chiqdi 


    InfinBank pul o‘tkazmalari geografiyasini kengaytirmoqda


    O‘zbekiston terma jamoasining dunyodagi eng yirik sport tadbiriga chiqishi Kia brendining mavqeini yanada mustahkamlashga xizmat qiladi 


    Uzbekistan Airways Seulga kunlik aviaqatnovlarni taklif qiladi


    Texnologiyaning yangi bosqichi — HUAWEI Mate XT va HUAWEI Mate 70 Pro bilan tanishing


    AKFA Group “AKFA Medline Social” nomli tibbiy startap qurilishini boshlanganini e’lon qildi 


    "Eco Expo Central Asia 2025" doirasida xalqaro ekologik tashabbuslar birlashmoqda


    Investitsiya nima va u insonlarga nima uchun kerak?


    Moody’s “Biznesni rivojlantirish banki” reytinglarini “salbiy”dan “barqaror”ga o‘zgartirdi


    “Mikrokreditbank” ATB IX Germaniya-O‘zbekiston biznes forumi doirasida ODDO BHF bank bilan 50 million dollarlik shartnoma imzoladi


    “O‘zbekinvest” EISK AJ va Slovakiyaning EXIMBANKA SR o‘rtasida hamkorlik to‘g‘risida bitim imzolandi


    Buxoro, G‘ijduvon, zindon, misvok va madrasa – 100 savolga 1 javob


    Paynet xizmatlari endi Kapitalbank bankomatlarida mavjud


    “Moody’s Ratings” xalqaro reyting agentligi “O‘zbekinvest” kompaniyasi reytingi prognozini “Ba2”- “ijobiy” darajagacha ko‘tardi

     

    Tavsiya etamiz

    Vashington Tehronga qarshi harbiy kampaniyadan Xitoy va Rossiyani jilovlashda foydalanmoqchimi? Mintaqamizni nimalar kutadi?

    19 iyun, 22:05

    Chelyabinskka qulagan meteorit — 540 kiloli osmon jismi qanday topilgan edi?

    19 iyun, 13:31

    Qariyb yarim asrlik mehnat yoxud Eron qanday qilib raketa derjavasiga aylandi?

    18 iyun, 20:05

    Raddiyaga raddiya: “Yuksalish” harakati va “O‘zsuvtaʼminot” AJ bir-birini yolg‘on maʼlumot tarqatishda ayblamoqda

    17 iyun, 00:10
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    AQSH Eronga 75 ta bomba tashlagan: hujum tafsilotlari e’lon qilindi

    Dunyo | 22 iyun, 20:44

    “Oltin to‘p” uchun asosiy da’vogar nomi o‘zgardi — TNT Sports

    Sport | 22 iyun, 20:20

    AQSH Eronning ehtimoliy javob hujumiga tayyorlanmoqda — NBC

    Dunyo | 22 iyun, 20:02

    Qozog‘istonda samolyot qulab tushdi. Qurbonlar bor

    Qozog‘iston | 22 iyun, 19:48

    Medvedev bir qator davlatlar Eronga “yadroviy o‘q-dorilar” berishga tayyorligini aytdi

    Dunyo | 22 iyun, 18:19

    “Qo‘shnilar” bahsi, braziliyaliklar hissasi va yirik hisobdagi g‘alaba: “Navbahor” va “OKMK” o‘yinidan fotogalereya

    Sport | 22 iyun, 18:00

    Suriyada Bashar Asadning amakivachchasi qo‘lga olindi

    Dunyo | 22 iyun, 17:31

    Husiylar AQSHning Eronga hujumi sabab urushga qo‘shilganini e’lon qildi

    Dunyo | 22 iyun, 16:55
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.