Qozog‘istonda yanvar voqealari munosabati bilan ochilgan ishlar bo‘yicha 92 kishi turli qamoq muddatlariga hukm qilingan. Bu haqda 1-avgust kungi brifingda Qozog‘iston Bosh prokuraturasining Maxsus prokurorlar xizmati boshlig‘i o‘rinbosari Nurlibek Sabitov ma’lum qildi, deb yozadi Asia Plus.
18-iyul kuni prokuratura tergov versiyasi bo‘yicha “hukumat vakillariga nisbatan zo‘ravonlik qilish, mol-mulkni yo‘q qilish bilan bog‘liq og‘ir jinoyatlarni amalga oshirgan”, “zararni qoplamagan va sudlanib, hukm amalga oshirilmagan” 83 nafar sudlanuvchi haqiqiy muddatlarga hukm qilingani haqida xabar bergandi.
Nurlibek Sabitovning so‘zlariga ko‘ra, yanvar voqealari bo‘yicha sudlarga jami 474 ta jinoiy ish yo‘naltirilgan, 717 kishi sudlangan.
Prokuratura ma’lumotlariga ko‘ra, mingdan ortiq kishi “ommaviy tartibsizliklar” va “terrorizm aktlari” haqidagi ishlar bo‘yicha gumonlanmoqda.
Hozir 2089 dona o‘g‘irlangan qurolning joylashgan joyi noma’lum bo‘lib qolmoqda. Politsiya tomonidan yana 1936 ta qurol musodara qilingan, ularning ko‘pchiligida raqamlar o‘chirib tashlangan bo‘lib, endi yanvar voqealarida qo‘llanilgan-qo‘llanilmagani bo‘yicha identifikatsiyadan o‘tmoqda.
Politsiya tomonidan yanvar voqealari bo‘yicha jami 4,6 mingdan ziyod jinoyat ishi qo‘zg‘atilgan. Shularning 2,5 mingdan ortig‘i — o‘g‘irliklar, 708 tasi qurol o‘g‘irlash yoki saqlash, 418 tasi — bezorilik, 199 tasi mol-mulkni yo‘q qilish, 26 tasi — bosqinchilik va talash holatlaridir.
Tergovchilar tomonidan 15 mingdan ziyod odam so‘roq qilingan.
Qozog‘istonda yil boshidagi hukumatga qarshi noroziliklar mamlakatning eng yangi tarixidagi eng kuchli zo‘ravonlik va qirg‘inni keltirib chiqardi. Hukumat “tashqaridan bo‘lgan tajovuz” va xorijda tayyorlangan “terrorchilar” “hujumlari” haqida ma’lum qildi, ammo ishonchli dalillarni keltirmadi.
Qozog‘iston prezidenti Qosim-Jo‘mart To‘qayev xavfsizlik kuchlariga ogohlantirmasdan tegizib otish haqida buyruq berganini o‘zi ma’lum qildi. Xavfsizlik kuchlari o‘t ochishi oqibatida, rasmiy ma’lumotlarga ko‘ra, 232 kishi halok bo‘lgan, yana olti kishi qo‘lga olinganidan keyin qiynoqlar qurboniga aylangan.
Halok bo‘lganlar orasida bolalar ham, markaziy maydonlar yonidan o‘tib ketayotgan tasodifiy o‘tkinchilar ham, o‘sha kunlari blokpostlarga qo‘yilgan harbiylar ham bo‘lgan. Minglab odamlar qo‘lga olingan, yuzlab kishilar hibs ostida qiynoqlarga solingani va qattiq do‘pposlanganidan shikoyat qilgan.
Hukumat, huquq himoyachilarining qurbonlar ism-shariflarini e’lon qilib, ular qanday holatlarda o‘lim topgani haqida ma’lumot taqdim etishga oid da’vatlariga qaramay, halok bo‘lganlar ro‘yxatini e’lon qilmadi. Xalqaro huquqni himoya qilish tashkilotlari Nur-Sultonni adolatli va shaffof surishtiruv o‘tkazib, xalqaro ekspertlarni taklif etishga chaqirdi, Nur-Sulton bu da’vatlarni rad etdi.