• Profilga Kirish
  • 1751972643_633.png 1751972643_245.png 1751959824_218.svg 1751959824_520.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12305.8
    • RUB152.56
    • EUR14389.17
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +34°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Moliya

    Markaziy bank asosiy stavkani 15 foizgacha pasaytirdi — sabablar, oqibatlar, o‘zgarishlar

    Markaziy bank asosiy stavkani 1 foizga pasaytirib, 15 foiz etib belgilangani haqida xabar berilgandi. Buning ahamiyati nimada va O‘zbekiston hayoti qanchalik o‘zgarishi — “Daryo” sharhida.

    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Asosiy stavka o‘zi nima va uning ta’siri qanday?

    Markaziy bank asosiy stavkasi O‘zbekiston hayotiga jiddiy ta’sir qiladi. Mazkur stavkaga mamlakatdagi qolgan barcha stavkalar (omonatlar, kreditlar va boshqalar) bog‘liqdir.

    Stavka talab va taklifni o‘zgartiradi, ular esa, o‘z navbatida, aholi va biznes qarorlarini. Bularning barchasi esa narxlarga o‘z ta’sirini ko‘rsatadi.

    Asosiy stavka nega pasaytirildi va endi nimalar o‘zgaradi?

    Asosiy stavka Markaziy bankning mamlakat iqtisodiyotiga ta’sir ko‘rsatishiga imkon beruvchi vositalardan biridir.

    U inflyatsion kutilmalar hamda kelgusi oylarda narxlar va iqtisodiy ko‘rsatkichlarning kutilayotgan vaziyatidan kelib chiqib pasaytirildi.

    Markaziy bankning asosiy vazifasi — bozorning barcha ishtirokchilari va barcha jarayonlar (inflyatsiya, iqtisodiy faollik va moliyaviy barqarorlik) o‘rtasida muvozanatni topishdir.

    Stavkani pasaytirishdan maqsad mamlakat iqtisodiyotini arzon pul bilan to‘ldirish, bu esa ishlab chiqarishni rivojlantirish, kompaniyalarning soliq imtiyozlarini oshirish, davlatning yirik loyihalarga ko‘proq mablag‘ sarflashga imkon beradi.

    Stavkani pasayishi aholining xarid qobiliyatining oshishidan dalolat beradi.

    Odamlar tejashni to‘xtatib, ko‘proq xarajat qilishni boshlaydi, bu esa iqtisodiyotni rivojlantirishga imkon beradi. Ammo bu chora inflyatsiyaning tezlashishiga ham olib kelishi mumkin:

     

    asosiy stavkani pasaytirish → arzon kreditlar + past omonat stavkalari → aholi xarajatlarini oshiradi + tejashga intilmaydi → inflyatsiya tezlashadi.

    Asosiy stavkani pasaytirish oqibatlari

    Asosiy stavkani o‘zgarishi birinchi navbatda kreditlar va omonatlarga ta’sir qiladi. Birinchisi arzonlashadi, ikkinchisi qimmatlashadi. 

    Banklarning asosiy stavkadagi o‘zgarishlarga javob berish muddati bir kundan bir oygacha bo‘lishi mumkin.

    Asosiy stavka pasaytirilgandan so‘ng kreditlar bo‘yicha foiz stavkalarining pasayishini kutish mumkin. 

    Misol uchun, may oyida aholiga ajratilgan kreditlar bo‘yicha foiz stavkalari 23,5 foiz edi. Iyun oyida asosiy stavka pasaytirilgandan keyin bu ko‘rsatkich 23,3 foizga tushdi. 

    Tadbirkorlarga ajratilgan kreditlar ham 0,3 foizga pasayib, 22,4 foiz bo‘ldi. Yaqin oylarda har ikkala kreditlar bo‘yicha foiz stavkalari 1 foizga kamayishi kutilmoqda.

    Asosiy stavkaning o‘zgarishi banklardagi omonatlar bo‘yicha foizlarga ham ta’sir qiladi. Agar u pasaysa, omonatlar bo‘yicha ham foizlar tushadi.

    Biroq bu barcha kreditlar taalluqli emas. Masalan, oliy ta’lim tashkilotlarida to‘lov-kontrakt asosida o‘qish uchun kredit ajratish tartibiga muvofiq, ta’lim krediti banklar tomonidan kredit oluvchiga Markaziy bankning asosiy stavkasi miqdorida ajratiladi.

    Bunda asosiy stavka pasaytirilgan taqdirda, ta’lim krediti bo‘yicha foiz stavkasi mutanosib ravishda pasayadi, asosiy stavkasi oshirilgan taqdirda esa ta’lim krediti bo‘yicha foiz stavkasi o‘zgarishsiz qoladi.

    Markaziy bank raisi Mamarizo Nurmuratov ham asosiy o‘zgarish tijoriy kreditlarga ta’siri shartnomada belgilangan shartlar asosida bo‘lishini aytgan edi.

    Banklar va mijozlar o‘rtasida tuzilgan o‘zgaruvchan foiz stavkali, xususan, Markaziy bank asosiy stavkasiga bog‘langan holda tuzilgan foiz stavkalari shartnomalarga ta’siri esa ushbu shartnomada kelishilgan shartlar yoki kredit ajratish bo‘yicha tegishli nizom talablariga muvofiq bo‘ladi, — degan edi u.

    Umuman olganda asosiy stavkaning pasayishi ko‘proq ijobiy holat hisoblanadi — bu mamlakat murakkab davrni muvaffaqiyatli yengib o‘tayotganini anglatadi.

    21.07.2022, 22:45   Izoh (0)   19465
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Toshkent shahrida 60 foiz: O‘zbekistonda hududlar bo‘yicha berilgan bank kreditlari ma’lum bo‘ldi

    21.07.2022, 17:17

    O‘zbekistonda asosiy stavka 15 foizgacha tushirildi

    21.07.2022, 11:59

    O‘zbekiston banklarida muammoli kreditlar kamayishni boshladi

    20.07.2022, 20:56

    Qirg‘iziston Rossiya bilan savdoni rublda amalga oshiradi

    20.07.2022, 19:10

    Pul boshqarishni o‘rgatish, xarajatlarni nazorat qilish imkoniyati: Bolalar bank kartasi haqida asosiy ma’lumotlar

    19.07.2022, 21:10

    So‘mdagi omonatlarning manfaatliligi rekord darajada ko‘tarildi — o‘rtacha stavkalar 21 foizga yetdi

    19.07.2022, 20:56
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    Mobiuz Andijon, Namangan va Farg‘ona viloyatlarida 5G ning yangi imkoniyatlarini ochmoqda


    “Dunyodagi eng ingichka 3D egri ekranli smartfon” unvoniga ega Ginnes rekordchisi: O‘zbekistonda rasman taqdim etildi


    Kredit olish kerakmi: moliyaviy yordam yoki qarz tuzog‘i?


    BI Group O‘zbekistonda turar joy binosining zilzilabardoshligini ochiq sinovdan muvaffaqiyatli o‘tkazdi


    APEX — moliyaviy boshqaruv uchun qulayliklar bitta ilovada 


    Market Yandex Go O‘zbekistonning yana sakkiz hududida ishga tushdi


    Soy Bo‘yi: Orzular ro‘yobga chiqadigan sohil bo‘yidagi uy 


    “Trastbank” kichik biznesni rivojlantirish uchun 1 mlrd so‘mgacha kredit taklif etadi


    Imzo Glass mahsulotlari Buyuk Britaniyaga eksportga yuborildi


    Kelajak – bugungi qilgan harakatingiz samarasidir. O‘zingizga ishonch esa har qanday yutug‘ingizning boshlanishi 


    Accor Toshkentda Swissôtel Tashkent ochilishini nishonlamoqda, shveysariya uslubidagi hashshamatni O‘zbekiston poytaxtiga olib kelmoqda


    TENET: O‘zbekiston Mustaqilligi kuni sharafiga Stellar Residence apartamentlariga eksklyuziv shartlar 


    “Biznesni rivojlantirish banki” 1 trln 273 mlrd so‘mlik ipoteka krediti ajratdi


    UZTELECOM simli internetni modernizatsiya qilmoqda: abonentlar GPON va FTTx orqali 100 Mbit/s dan yuqori tezlikka ega bo‘ladilar


    Beeline Uzbekistan Farg‘ona vodiysidagi yuzlab aholi punktlarini yuqori tezlikdagi aloqa bilan ta’minladi

     

    Tavsiya etamiz

    Yadro urushidan ham xavfli: insoniyatga tahdid solayotgan 5 ta yirik talafot

    26 avgust, 13:53

    O‘zbekiston, Qirg‘iziston, Qozog‘iston va Tojikistondagi xususiy maktablarda o‘qish narxi qancha?

    25 avgust, 18:35

    Yahudiylarning “Tarixiy vatan” va “Buyuk Isroil” haqidagi puch da’volari: Falastin aslida kimga tegishli?

    23 avgust, 13:22

    “Rusning sharmandali blitskrigi”. Urush taqdirini belgilab bergan Kiyev jangi qanday yakunlangan edi?

    22 avgust, 20:08
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Soliq to‘lamay qiymati 150 mlrd so‘mga yaqin tovar sotgan tadbirkorlar aniqlandi

    O‘zbekiston | 26 avgust, 19:00

    Market Yandex Go O‘zbekistonning yana sakkiz hududida ishga tushdi

    Reklama | 26 avgust, 18:00

    Boliviya prezidentligiga nomzod Rossiya bilan yirik shartnomalarni bekor qilishni va’da qildi

    Dunyo | 26 avgust, 18:45

    O‘zbek san’atkorlari Instagram’da reklama uchun qancha haq oladi?

    Madaniyat | 26 avgust, 18:36

    “Rossiya Putinning Zelenskiy bilan uchrashuvini cho‘zmoqda” — Merts

    Dunyo | 26 avgust, 18:25

    Iordaniya podshohining O‘zbekistonga davlat tashrifi yakunlandi

    O‘zbekiston | 26 avgust, 18:16

    Noqonuniy sigaretalar ichida nima bor? Tahlil natijalari hayratlanarli

    Toshkent sh. | 26 avgust, 16:30

    Qaysi hududda aholi va korxonalarga eng ko‘p kredit berilgani ochiqlandi

    Iqtisodiyot | 26 avgust, 18:11

    O‘zbekistonga asosan necha yoshdagi turistlar kelgani ochiqlandi

    O‘zbekiston | 26 avgust, 17:58

    “Bizni dushmandan himoya qiladigan qurollardan voz kechmaymiz” — “Hizbulloh” Isroilga javob qaytardi

    Dunyo | 26 avgust, 17:40
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.