Foto: Gruziya poytaxti markazidagi 128 gektarli botanika bog‘iga sayohat

Tbilisi milliy botanika bog‘i — Gruziya poytaxti markazidagi ko‘hna hudud, Legvti-Xevi ko‘li vodiysining haqiqiy junglisi, deyish mumkin. 1845-yilgacha bu yer podshohlik bog‘i sifatida tanilgan. Avval podshoh uyi, keyin Rossiya imperiyasi g‘aznasiga tegishli bo‘lgan bo‘lsa, 19-asr o‘rtalarida Tiflis tajriba stansiyasi nomiga o‘tkazilib, botanika tadqiqotlari olib boriladigan joyga aylantirildi.

Bugungi kunda 128 gektar yerni egallagan bog‘ daryo bo‘ylab o‘tgan betakror ko‘priklar, sharshara va mahalliy floraning ko‘pligi bilan o‘ziga xos landshaftdir. Aytgancha, mahalliy Ajura ko‘prigi shahardagi eng qadimgi qurilish namunalaridan hisoblanadi. Qirolicha Tamara davrida u Erondan Msxetaga boradigan yo‘lning bir qismi edi.

Bog‘ning kolleksiyasi 3500 dan ortiq noyob o‘simliklarni tashkil etadi. Ba’zi joylarda flora sun’iy favvoralar va go‘zal sharsharalar bilan qo‘shilib ketadi, ularni odatiy Gruziya tabiatida topish oson emas.

Tbilisi botanika bog‘iga bahorda kelgan ma’qul. Aprel oyidan boshlab ko‘plab daraxtlar va butalar gullashni boshlaydi, yerlar gul gilam bilan qoplanadi. Yozda bu yerda shaharga qaraganda salqinroq, soya-salqinda maza qilib dam olish mumkin. Yil davomida Tbilisi botanika bog‘i bayram yarmarkalari, festivallar va botanika bo‘yicha ma’ruzalar kabi ko‘plab tadbirlarga mezbonlik qiladi.

Bog‘ har kuni ochiq, jadval mavsumga bog‘liq. Qishda botanika bog‘i 09:00 dan 17:30 gacha ishlaydi. Qish mavsumi 1-oktabrdan 1-martgacha bo‘lgan davrni o‘z ichiga oladi. Yozda (1-apreldan 1-sentabrgacha) — 09:00 dan 20:00 gacha. Mavsumdan tashqari: 1-martdan 1-aprelgacha — 09:00 dan 18:00 gacha; 1-sentabrdan 1-oktabrgacha — 09:00 dan 19:00 gacha.

Tropik o‘simliklar zali seshanba, chorshanba va payshanba kunlari soat 11:00 dan 14:00 gacha ishlaydi.

Kattalar uchun chipta - 4 GELTalaba chiptasi - 1 GELBolalar chiptasi (maktab o‘quvchilari) - 0,5 GEL.Gid xizmatlari gruzin tilidagi tur uchun 25 lari va ingliz tilidagi tur uchun 40 lari turadi. Ekskursiya maxsus minikarlarda amalga oshiriladi, bu sizga bog‘ning katta qismini bir soat ichida aylanib chiqish imkonini beradi. Qo‘shimcha to‘lov evaziga (1 lari) tropik o‘simliklar bilan jihozlangan zalni aylanish mumkin.

Mahalliy flora va butun dunyo o‘simliklarining namunalari mavjud. Bog‘ bir nechta sektorlarga bo‘lingan:

Ignabargli daraxtlar: oqqarag‘ay, archa, kedr va qarag‘ay.Bargli va keng bargli daraxtlar: eman, sitrus.Kavkaz florasi: zaharli urug‘li mevali tis, alp atirguli, grab, anjir.Ekzotik o‘simliklar: palma daraxtlari, kaktuslar, bambuk bog‘i.Dorivor o‘tlar: o‘simliklar “Dorixona bog‘i” deb ataladigan joyda o‘sadi.

Xiyobonlar kedrlar bilan bezatilgan. Shuningdek, butun hudud bo‘ylab gulzor va butalar yotqizilgan, ba’zi butalar inglizcha uslubda kesilgan.

Bog‘da bezatilgan 1300 metrlik “Kichik doira” yo‘nalishi mavjud. Undan bir nechta yo‘llar ketadi: sharshara va Ivanishvili saroyiga qaraydigan Yuqori ko‘prikka; urug‘chilik banki binosi yonidan o‘tgan Ozarbayjon panteoniga; kedr daraxtlari bo‘lgan tosh bog‘ga.

Tbilisi botanika bog‘ining fotosuratlaridan siz uning qanchalik ulkan ekanligini ko‘rishingiz mumkin, ammo sayyohlar uchun ko‘kalamzorlashtirilgan qismi unchalik katta emas. Bemalol yurish va bog‘ning eksponatlari bilan tanishish uchun kamida 1,5-2 soat vaqt ajratish kerak.

Agar issiq mavsumda kelsangiz, bu yerda go‘zal daraxtlar soyasida sayr qilish uchun ko‘proq vaqt ajratish lozim. Qishda bog‘ unchalik chiroyli emas, agar vaqtingiz cheklangan bo‘lsa, uni Tbilisining boshqa diqqatga sazovor joylarini aylanishga sarflaganingiz ma’qul.

Botanika bog‘i Tbilisining tarixiy markazida joylashgan. Bog‘ga borishning eng tezkor usuli — Rike bog‘idan Narikala qal’asiga kanat yo‘li orqali chiqish. Ko‘tarilgandan so‘ng, zinapoyadan “Botanika bog‘i” yozuviga qarab yurasiz va darvozadan kirasiz. Tosh zinalar orqali pastga tushgach, kassaga duch kelasiz. Bog‘ning tomoshagoh qismiga piyoda borishni istamasangiz, eng tez yo‘li ziplayndan (50 lari) foydalanish hisoblanadi.