Turkiyalik va mo‘g‘ulistonlik arxeologlar Turkiyaning Van viloyatida Chingizxonning nabirasi Hulokuxon hukmronligi davriga tegishli inshoot qoldiqlarini topdi, deb xabar beradi Naked Science.
Mo‘g‘uliston davlat universiteti tarix kafedrasi olimlari qadimgi fors va arman manbalaridan XII asrda Hulokuxonning yozgi saroyi joylashgan joy haqida ma’lumot topgan. Ushbu ma’lumotlarni Van tarix muzeyidagi artefaktlar bilan taqqoslab ko‘rib, olimlar saroy joylashgan joyni aniqlagan.
Qazish ishlari natijasida arxeologlar Hulokuiylar davlati davriga tegishli deb taxmin etilayotgan karvonsaroy va sopol tandir qoldiqlarini topdi. Shuningdek, ular devorlar qoldiqlarini aniqladi, ularning joylashuvi xon saroyini eslatadi.
1217—1265-yillarda yashab o‘tgan Hulokuxon o‘z davrining eng qobiliyatli mo‘g‘ul sarkardalaridan biri bo‘lgan. Uning istilolari natijasida yuzaga kelgan davlat Hulokuiylar davlati deb ataladi. U Eron nazariylari, Abbosiylar (Bag‘dod) xalifaligi va Ayyubiylar sultonligi (Misr va G‘arbiy Osiyo)ga qarshi mo‘g‘ullarning Yaqin Sharq yurishiga rahbarlik qilgan. Ushbu davlatlarning barchasi qulagan, ularning o‘rnida Hulokuxon o‘z davlatini tashkil qilgan.
O‘sha davrning fors tarixchilari yozishicha, Hulokuxon qo‘shinlari soni 70 ming kishini tashkil qilgan. Ehtimol, xonning o‘zi buddaviylik, rafiqasi esa nasroniylik dini vakili bo‘lgan. Shu sababli olimlar yozgi saroy yonidan buddaviylik va nasroniylik ibodatxonalari vayronalarini topishga ham umid qilmoqda.
Bugungi kunga qadar dunyoda to‘rtta mo‘g‘ul saroyi qoldiqlari topilgan. Bular Ichki Mo‘g‘uliston (Xitoy tarkibiga kiradi)dagi Xubilay saroyi, Erondagi Ambagayxon saroyi va Astraxan viloyati (Rossiya)dagi Selitrennoye qadimiy shahrida joylashgan Oltin O‘rda poytaxti — Saroy Botu yoki Eski Saroydir. Volgograd viloyatidagi Sarevskoye qadimiy shahrida esa Yangi Saroy yoki Saroy Berke joylashgan bo‘lib, u XIV asrda O‘rda poytaxtiga aylangan.
Izoh (0)