Halok bo‘lgan va yaralangan minglab tinch aholi, fuqarolik infratuzilmasi va turar-joy binolarining ommaviy vayron qilinishi, o‘zboshimchalik bilan hibsga olish va zo‘ravonliklar, qiynoqlar va shafqatsiz munosabat, jinsiy zo‘ravonlik — Rossiyaning Ukrainaga qurolli hujumi aynan shu narsalarga olib keldi. Bu haqda BMTning Ukrainadagi inson huquqlari monitoringi missiyasi e’lon qilgan hisobotida aytiladi, deb yozmoqda Anadolu.
24-fevraldan 15-maygacha bo‘lgan davrni o‘z ichiga olgan hisobotda Ukrainaning 30 dan ortiq joylarida, jumladan, Kiyev, Chernigov, Xarkov va Sumi viloyatlarida tinch aholining sudsiz qatl qilinishi va qirg‘in qilinishi haqidagi hisobotlar hujjatlashtirilgan. Qatl va qotilliklar fevral va mart oylarining oxirlarida, ushbu hududlar Rossiya qurolli kuchlari nazorati ostida bo‘lgan paytda amalga oshirilgan.
15-may holatiga ko‘ra, missiya 300 dan ortiq shunday qotilliklar haqida ma’lumot olgan. Yangi dalillar paydo bo‘lishi bilan bu raqam ortishi mumkin. Birgina Bucha shahrida missiya a’zolari “shahar Rossiya kuchlari nazorati ostida bo‘lgan paytda ular tomonidan kamida 50 nafar tinch aholi o‘ldirilganini hujjatlashtirgan”. Hisobotda tinch aholiga nisbatan qiynoqlar va shafqatsiz munosabat holatlari ham tasvirlangan.
“Har kuni tinch aholining o‘ldirilishi, qiynoqlar, ularning bedarak yo‘qolishi va boshqa qonunbuzarliklarni to‘xtatish kerak. Agar jangovar harakatlar to‘xtamasa, u holda eng zarur minimal narsa bu xalqaro gumanitar huquq va inson huquqlariga to‘liq rioya qilishdir”, — dedi BMTning Ukrainadagi Inson huquqlari monitoringi missiyasi rahbari Matilda Bogner.
Hisobotda shartnoma qoidalarini buzishning ko‘plab holatlari qayd etilgan. Xususan, unda aytilishicha, “ko‘p hollarda Rossiya Qurolli kuchlari va ma’lum darajada Ukraina qurolli kuchlari tinch aholining tasodifiy nobud bo‘lishi va fuqarolik infratuzilmasiga yetkazilgan zararning oldini olish yoki hech bo‘lmaganda minimallashtirish maqsadida mutanosiblik va ehtiyot choralari tamoyillariga amal qilmagan”.
Matilda Bogner har qanday vaqtda va har qanday sharoitda qiynoqlar va o‘zboshimchalik bilan hayotdan mahrum qilishning mutlaq taqiqlanganini eslatdi.
“Jinoyatchilar javobgarlikka tortilishi kerak, jabrlanuvchilar va ularning yaqinlari samarali huquqiy himoya olish va haqiqatni aniqlash huquqidan foydalanishi zarur”, — dedi monitoring missiyasi rahbari.
Izoh (0)